Đảm bảo cho xã hội tiêu dùng an toàn, minh bạch

Việc tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng và phát huy vai trò tiên phong, giám sát của chi bộ, đảng viên đang mang lại những chuyển biến thực chất, tích cực trong công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng ở Việt Nam. Đây không chỉ là yêu cầu chính trị, mà còn là động lực quan trọng để xây dựng môi trường tiêu dùng văn minh, an toàn và phát triển bền vững.

Cả hệ thống chính trị vào cuộc, phong trào lan tỏa sâu rộng

Báo cáo của Bộ Công Thương cho thấy, việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng thể hiện sự quan tâm của toàn bộ hệ thống chính trị, đồng thời là nền tảng để huy động mọi nguồn lực xã hội cùng tham gia. Sau khi Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 30-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và trách nhiệm quản lý của Nhà nước đối với công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp đã chủ động cụ thể hóa bằng nhiều kế hoạch, chương trình hành động thiết thực.

Đến nay, 100% tỉnh ủy, thành ủy và UBND các tỉnh, thành phố đã ban hành kế hoạch triển khai công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng giai đoạn 2021–2025, đồng thời tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam (15/3) hằng năm. Việc lồng ghép nhiệm vụ này vào kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội, công tác dân vận và các phong trào thi đua đã giúp nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cả hệ thống chính trị đối với quyền lợi người dân.

Báo cáo 5 năm thực hiện Chỉ thị 30-CT/TW cho thấy, mỗi năm có hơn 40 tỉnh, thành phố tổ chức các lễ mít tinh, phát động, tuần hành hoặc sự kiện công cộng hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam. Bên cạnh đó, 100% địa phương thực hiện công tác tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông, với trên 1.500 tin, bài, phóng sự được phát sóng và đăng tải mỗi năm.

Điểm đáng chú ý là nhiều địa phương đã mở rộng phạm vi tuyên truyền đến cấp huyện, xã, thậm chí bằng tiếng dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Hà Nhì, Dao… giúp người dân vùng sâu, vùng xa hiểu rõ hơn về quyền và nghĩa vụ của mình trong giao dịch, tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ. Các hoạt động tập huấn, hội thảo, tọa đàm cũng được tổ chức thường xuyên, trung bình hơn 150 hội nghị, lớp tập huấn mỗi năm dành cho cán bộ quản lý, doanh nghiệp và người dân.

Công tác thông tin tuyên truyền đã góp phần tạo nên sự chuyển biến rõ rệt trong nhận thức xã hội: người tiêu dùng ngày càng có ý thức hơn khi lựa chọn sản phẩm, dịch vụ; doanh nghiệp chú trọng hơn đến uy tín, chất lượng hàng hóa; còn cơ quan quản lý chủ động hơn trong kiểm tra, giám sát.

Tăng cường thực thi và xử lý vi phạm

Cùng với hoạt động tuyên truyền, các cơ quan chức năng ở Trung ương và địa phương đã tiến hành hơn 3.000 cuộc thanh tra, kiểm tra về việc chấp hành pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Qua đó, nhiều hành vi gian lận thương mại, quảng cáo sai sự thật, cung cấp hàng hóa kém chất lượng…đã được phát hiện và xử lý nghiêm, góp phần răn đe, phòng ngừa vi phạm.

Bộ Công Thương cũng chỉ đạo các Sở Công Thương các tỉnh đẩy mạnh xây dựng mạng lưới tổ chức xã hội tham gia hỗ trợ người tiêu dùng, trong đó nhiều địa phương đã thành lập hội bảo vệ người tiêu dùng cấp tỉnh, huyện, tạo kênh phản ánh và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân.

Các đường dây nóng, cổng thông tin trực tuyến tiếp nhận phản ánh vi phạm được vận hành liên tục, tạo điều kiện để người tiêu dùng lên tiếng nhanh chóng, hiệu quả.

Hoàn thiện khung pháp lý, nâng tầm bảo vệ người tiêu dùng

Không chỉ cơ quan quản lý, cộng đồng doanh nghiệp cũng tích cực hưởng ứng và đồng hành trong công tác này. Trong 5 năm qua, doanh nghiệp trên cả nước đã tổ chức gần 6.000 chương trình khuyến mại, tri ân người tiêu dùng, nhiều chương trình có quy mô lớn và giá trị hàng chục tỷ đồng, thể hiện trách nhiệm xã hội và cam kết vì quyền lợi khách hàng.

Các doanh nghiệp sản xuất, phân phối lớn ngày càng chú trọng xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc, bảo hành điện tử, minh bạch thông tin sản phẩm và tăng cường dịch vụ chăm sóc khách hàng. Những hành động đó không chỉ củng cố niềm tin của người tiêu dùng mà còn giúp doanh nghiệp phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.

Một dấu mốc quan trọng trong công tác này là việc Quốc hội khóa XV thông qua Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023 tại kỳ họp thứ 5, với tỷ lệ tán thành cao. Luật mới đã cụ thể hóa chủ trương của Đảng, bổ sung nhiều quy định nhằm tăng cường sự tham gia của các cơ quan, tổ chức chính trị – xã hội trong bảo vệ người tiêu dùng, đồng thời cập nhật, điều chỉnh những vấn đề phát sinh từ thực tiễn, đặc biệt là trong môi trường thương mại điện tử và kinh tế số.

Bộ Công Thương hiện đang phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng và trình ban hành 3 văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, giúp luật sớm đi vào cuộc sống. Song song với đó, Bộ cũng tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực cán bộ, hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa các cơ quan để đảm bảo hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực này.

Hướng tới xã hội tiêu dùng bền vững, văn minh

Có thể thấy, sau 5 năm triển khai Chỉ thị 30-CT/TW, công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã đạt nhiều kết quả nổi bật, ngày càng đi vào nề nếp và có chiều sâu. Từ nhận thức đến hành động, từ Trung ương đến cơ sở, các cấp, các ngành và toàn xã hội đã cùng chung tay xây dựng môi trường tiêu dùng an toàn, minh bạch, tôn trọng pháp luật.

Trong thời gian tới, cùng với việc thực thi Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023, việc tiếp tục phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng, giám sát của tổ chức đảng và đảng viên sẽ là yếu tố then chốt bảo đảm cho công tác này phát triển bền vững, phù hợp với yêu cầu mới của nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế.

Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng không chỉ là nhiệm vụ của cơ quan quản lý hay doanh nghiệp, mà là trách nhiệm của toàn xã hội - để mỗi người dân Việt Nam đều được sống, mua sắm và tiêu dùng trong một môi trường an toàn, công bằng và đáng tin cậy.

Thu Tuyến/VOV.VN