Đại biểu nêu vụ 600 loại sữa giả bán công khai 4 năm: Văn bản pháp luật có 'lỗ hổng' hay không?

Chiều 16/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về Tổng hợp kết quả giám sát văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội năm 2024.

Còn văn bản pháp luật "nợ đọng" hơn 10 năm

Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình cho biết, trong năm 2024, hoạt động giám sát VBQPPL đã được Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội tiếp tục triển khai theo đúng quy định của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, Luật Ban hành VBQPPL, Nghị quyết số 560.

Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình.

Bên cạnh đó, hoạt động giám sát của một số cơ quan vẫn còn chủ yếu dựa trên báo cáo của Chính phủ, các bộ, ngành, phản ánh của địa phương, doanh nghiệp; chưa chủ động phát hiện, kịp thời kiến nghị cơ quan ban hành văn bản xử lý đối với văn bản có nội dung chưa phù hợp và báo cáo kết quả xử lý văn bản đến UBTVQH theo quy định.

Về cơ bản, Chính phủ, các bộ, ngành đã có nhiều cố gắng trong việc thực hiện những kiến nghị của các cơ quan của Quốc hội tại kỳ giám sát năm 2023; đã ban hành thêm được 52 văn bản quy định chi tiết còn "nợ đọng" từ trước. "Tuy nhiên, vẫn còn 35 nội dung quy định chi tiết thi hành của 14 luật, 2 pháp lệnh chưa được ban hành, trong đó có nội dung đã "nợ đọng" hơn 10 năm và đã nhiều lần kiến nghị; có 4 VBQPPL có nội dung quy định không phù hợp, chưa bảo đảm tính chặt chẽ, tính thống nhất của hệ thống pháp luật chưa được sửa đổi, bổ sung...", ông đề cập.

Ủy ban Dân nguyện và Giám sát đề nghị, UBTVQH chỉ đạo các cơ quan hữu quan thực hiện đúng quy định của Luật Ban hành VBQPPL và tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy trong công tác lập pháp, bảo đảm các luật, pháp lệnh, nghị quyết được ban hành có tính ổn định, lâu dài, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn. Đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành và các cơ quan hữu quan tiếp tục chú trọng, tăng cường hiệu lực, hiệu quả của công tác ban hành VBQPPL. Khắc phục triệt để các tồn tại, hạn chế được chỉ ra trong các kỳ giám sát trước đây và năm 2024...

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải.

Cần rà soát, bổ sung việc phân tích, kiến nghị xử lý

Tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải bày tỏ quan tâm việc giám sát về văn bản và cho rằng, lâu nay đã có nhiều kiến nghị nhưng có thể công tác tuyên truyền chưa được quan tâm nên tác động xã hội và sự chuyển dịch chưa được như mong muốn.

"Có những văn bản 10 năm nay Bộ Khoa học và Công nghệ chưa ban hành, như văn bản quy định chi tiết khoản 7, Điều 50 của Luật Người khuyết tật, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2011. Giả sử quy định này ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bao nhiêu người khuyết tật, từ 10 năm nay rồi, thì đánh giá ảnh hưởng của việc này như thế nào?", bà dẫn chứng và đề nghị báo cáo cần có kiến nghị xử lý hoặc yêu cầu trong thời hạn bao nhiêu, hoặc có cách thức xử lý mạnh hơn.

Nhắc đến vụ việc 600 loại sữa giả được bày bán công khai trên thị trường suốt 4 năm qua, bà băn khoăn liệu có tồn tại những "lỗ hổng, khoảng trống" trong công tác quản lý và trong các văn bản pháp lý? Trên phương tiện thông tin đại chúng, Cục Quản lý thị trường, Bộ Công thương nói chỉ quản lý đối với các loại sữa bình thường, còn sữa có vi chất thuộc thẩm quyền Bộ Y tế. Bộ Y tế phản biện, phải có trong kế hoạch kiểm tra...; liên quan vấn đề hậu kiểm cũng chưa được thực hiện nghiêm minh...

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành thảo luận.

Qua phản ánh của cử tri và nhân dân thấy rằng, ở đây có khoảng trống pháp lý trong việc quản lý thị trường sữa. "Không chỉ sữa giả mà người ta ghi cả nhãn mác, quảng cáo bán trong 4 năm liền, nguời tiêu dùng không kiểm chứng được đã sử dụng, ảnh hưởng như vậy thì văn bản pháp luật có lỗ hổng hay không? Tôi đề nghị trong báo cáo cần có mục phân tích thêm, kiến nghị các cơ quan bổ sung. Những loại sữa này toàn dùng cho người già, người bị ung thư, trẻ em, bà mẹ mang thai... Người dân tin tưởng như thế, chưa nói việc người nổi tiếng tham gia quảng cáo, trách nhiệm đến đâu cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét, nhưng việc bày bán công khai như vậy thì có lỗ hổng pháp lý hay không, đề nghị các đồng chí rà soát", Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu thẳng thắn.

Khẳng định Ủy ban Dân nguyện và Giám sát có chức năng rất quan trọng, đó là giám sát các VBQPPL, bà cho rằng, hiện nay, việc hậu kiểm đối với các sản phẩm sữa đang lưu hành là có khoảng trống pháp lý, đề nghị rà soát, bổ sung ngay vào báo cáo để có thông tin, quyết đáp với cử tri và nhân dân cả nước.

Liên quan vấn đề này, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng, sữa thuộc lĩnh vực văn hóa, xã hội, tác động đến người tiêu dùng. Theo đúng phân định trách nhiệm, quyền hạn của các cơ quan, thuộc trách nhiệm của Ủy ban Văn hóa - Xã hội, nếu chưa làm thì đề nghị làm và có báo cáo. Ủy ban Dân nguyện và Giám sát sẽ theo dõi, đôn đốc, nếu không được thì báo cáo UBTVQH, lúc đấy UBTVQH mới xem xét trách nhiệm của Ủy ban Văn hóa - Xã hội...

Quỳnh Vinh