Đặc sản xứ 'hoa vàng trên cỏ xanh' vào mùa, người dân tất bật kiếm tiền triệu

Sau một đêm xa bờ đánh bắt, trời hừng sáng cũng là lúc những con tàu đầy ắp cá trở về cập bến làng Nhơn Hội (An Hòa Hải, Tuy An, Phú Yên).

Từng giỏ cá cơm tươi được đưa vào bờ, một phần bán cho thương lái làm mắm, phần lớn được các cơ sở chế biến thu mua để làm cá cơm khô xuất khẩu.

Tùy vào chất lượng mà các lò cá mua vào với giá khác nhau. Cá cơm Ba Lài phổ biến hơn, giá dao động từ 15.000-20.000 đồng/kg; còn cá cơm Ngần hiếm, giá bán có thể lên đến 80.000-100.000 đồng/kg.

Cá cơm tươi mang về được sơ chế kỹ lưỡng, rửa sạch bằng nước muối pha loãng, loại bỏ những con không đạt yêu cầu… Công đoạn sơ chế phải làm thật nhanh để đảm bảo còn nguyên độ tươi ngon.

Cá sơ chế xong được đặt lên trên từng vỉ cho vào lò hấp, mỗi lượt hấp khoảng 15-20 vỉ. Công đoạn này rất quan trọng và cần sự tập trung cao.

Người làm phải canh vừa lửa vừa nước. Nếu lửa không đều, nước thêm không đủ, cá sau khi hấp sẽ không đảm bảo chất lượng.

Sau khoảng 5-10 phút hấp, cá vừa chín tới ở nhiệt độ hơn 60 độ C, sực nức mùi thơm. Người làm bắt đầu mang đi phơi.

Bãi biển trước làng Nhơn Hội nhìn về phía Hòn Yến. Những mẻ cá hấp được mang phơi trải dài trên các giàn tre dựng sẵn. Những nữ nhân công luân phiên nhau phơi mình dưới nắng gắt để trở cá cho khô đều.

Từ sáng tới chiều, họ dường như không ngơi tay để rửa, hấp. Nếu nắng đẹp, cá chỉ cần phơi nắng một ngày là khô. Cũng có ngày thời tiết không thuận lợi, cá phải được phơi hai, ba nắng.

Riêng đối với cá cơm Ngần, người làm phải lựa cá, phân loại theo yêu cầu của thương lái, loại bỏ cá tạp, chọn cá đẹp, nguyên con.

“Một giỏ cá cơm thành phẩm, mỗi người được nhận tiền công 13.000 đồng. Ngày nào tôi làm nhiều được hàng trăm giỏ, có ngày ít chỉ 10 giỏ. Vất vả nhưng mà vui. Mỗi ngày tiết kiệm chút ít đủ lo cho gia đình, cho con cái học hành”, chị Phan Thị Mỹ Thi tâm sự.

Lò hấp cá nhà bà Đinh Hương tại thôn Nhơn Hội có khoảng 10 nhân công. Họ đều là phụ nữ sinh sống trong làng.

Cứ có cá về, lò hấp nhà chị Hương cũng như các lò khác lại hoạt động hết công suất để kịp cung ứng ra thị trường. “Ngay cả trong thời điểm sản lượng cá cơm đánh bắt được ít, lò vẫn hoạt động, tạo công ăn việc làm, duy trì đời sống cho chị em trong làng”, chị Hương khẳng định.

Trung bình một lò cá ở làng biển Nhơn Hội có thể hấp được 2-4 tấn cá tươi mỗi ngày. Sau khi phơi khô sẽ thu về được gần 2 tấn cá khô, giá từ 60.000-90.000 đồng/kg, tùy vào chất lượng.

Cá sau khi phơi khô sẽ được thương lái tìm đến mua. Đây là đặc sản không chỉ nổi tiếng trong nước mà còn được xuất khẩu đi nước ngoài (Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản).

Thảo Quyên