Đặc sản bò giàng - thương hiệu vùng cao xứ Nghệ

Những đặc sản này không chỉ giúp các gia đình phát triển kinh tế, mà còn trở thành điểm nhấn thu hút khách du lịch mỗi khi đến với Nghệ An.

Vào những ngày cuối năm, chúng tôi đã đến thăm gia đình chị Bùi Thị Quế, khu phố 5, thị trấn Mường Xén, huyện Kỳ Sơn. Đây là một gia đình nổi tiếng với nghề sản xuất bò giàng tại địa phương. Không khí tại gia đình chị Quế vào dịp này khá nhộn nhịp, khi khách hàng đến lựa chọn các sản phẩm cho gia đình sử dụng và đãi khách trong dịp Tết.

Chị Quế chia sẻ: "Gia đình tôi ngoài bò giàng, còn sản xuất lợn giàng và lạp xưởng. Lượng sản phẩm bán ra khá ổn định, nhưng lạp xưởng vẫn được ưa chuộng hơn vì món này mềm, dễ ăn, thích hợp cho cả trẻ nhỏ và người già. Còn bò giàng chủ yếu được dùng trong các dịp lễ, Tết, hội họp."

Sản phẩm bò giàng của gia đình chị Quế sau khi thành phẩm.

Chị Quế cho biết thêm, gia đình bắt đầu làm các sản phẩm này từ năm 1997 và là một trong những gia đình đầu tiên của huyện Kỳ Sơn đạt chứng nhận sản phẩm OCOP.

Các sản phẩm của gia đình đều được làm theo phương pháp thủ công truyền thống của người dân vùng cao, không sử dụng các phương pháp chế biến công nghiệp. Mỗi công đoạn, từ lựa chọn nguyên liệu, tẩm ướp gia vị đến nhóm củi và canh lửa, đều phải thực hiện tỉ mỉ, để đảm bảo chất lượng cho từng sản phẩm.

Ngoài sản phẩm bò giàng, gia đình chị Quế còn sản xuất thịt lợn giàng.

Thịt bò được chọn là loại thịt chắc, từ đùi hoặc thăn bò tươi, đặc biệt là bò bản địa Kỳ Sơn.

Sau khi cắt thịt thành miếng vừa ăn (khoảng 15-20cm dài và 5-7cm rộng), thịt sẽ được rửa sạch, ướp gia vị và ủ một thời gian nhất định, cho gia vị thấm đều.

Sau đó, miếng thịt sẽ được xâu vào que tre và treo lên bếp củi, lửa liu riu cho đến khi miếng thịt có màu nâu bên ngoài, trong khi bên trong vẫn giữ được màu đỏ nhạt.

Khi thịt đã chín, sản phẩm sẽ được đóng gói và hút chân không để cung cấp cho thị trường.

Chuẩn bị nguyên liệu làm lạp xưởng.

Để thưởng thức bò giàng ngon, có thể cuộn thịt trong lá chuối rồi vùi vào tro nóng, hoặc nướng bằng bếp cồn, bếp gas hay lò vi sóng...

Khi thịt chín, chỉ cần xé nhỏ, bày ra đĩa, thêm một ít nước chanh tươi và chấm với tương ớt hoặc tương cà. Hương thơm đặc trưng của thịt xông khói hòa quyện với gia vị, tạo nên một món ăn hấp dẫn khó quên.

Chị Quế cũng cho biết, vào những tháng cận Tết, gia đình chị luôn có từ 7 đến 10 nhân công làm việc. Tuy nhiên, vào những ngày cao điểm, số lượng nhân viên vẫn không đủ để đáp ứng nhu cầu khách hàng.

Chị Quế và nhân viên cân, đóng gói sản phẩm.

Chị Quế và những người làm sản phẩm bò giàng mong muốn, trong tương lai, các cấp chính quyền sẽ tiếp tục quan tâm và hỗ trợ nghề sản xuất bò giàng tại Kỳ Sơn.

Việc phát triển ngành nghề truyền thống này không chỉ giúp tăng thu nhập cho gia đình, mà còn tạo ra cơ hội việc làm cho nhiều lao động địa phương, góp phần nâng cao đời sống cho người dân.

Chuẩn bị hút chân không, đóng gói sản phẩm bò giàng.

Hiện nay, huyện Kỳ Sơn không chỉ nổi tiếng với bò giàng, lợn giàng và lạp xưởng, mà còn có các sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP như rượu sạch Mường Kỳ, rượu cần O Hương, rượu nếp cẩm Kỳ Sơn và các dịch vụ du lịch cộng đồng ở Mường Lống...

Đây là những sản phẩm đặc trưng của vùng cao xứ Nghệ thu hút du khách, mở ra cơ hội hợp tác, đầu tư từ các tổ chức trong và ngoài nước. Việc phát triển các đặc sản này sẽ giúp địa phương tiếp tục xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm và tăng trưởng kinh tế bền vững.

Với những tiềm năng đó, Kỳ Sơn đang ngày càng khẳng định vị thế của mình trên bản đồ du lịch và ẩm thực của Nghệ An, góp phần vào việc bảo tồn và phát triển những nghề truyền thống quý báu của vùng cao.

Bài, ảnh: LÊ ANH TẦN