Đặc khu Côn Đảo ngày thêm xanh nhờ 'Giỏ lễ xanh và nói không với cúng, đốt vàng mã'
Các du khách đến đặc khu Côn Đảo đồng tình và chấp hành các quy định về Giỏ lễ xanh; không cúng, đốt vàng mã - điều thay đổi lớn so với nếp văn hóa nhiều năm trước đây.
Dịp Kỷ niệm 78 Ngày Thương binh Liệt sỹ (27/7/1947-27/7/2025) vừa qua, chúng tôi có dịp trở lại công tác ít ngày tại đặc khu Côn Đảo, TP.HCM (trước 1-7 là huyện Côn Đảo thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ). Mỗi dịp ra đây chúng tôi đều nhận thấy Côn Đảo phát triển hơn và vẫn xanh, sạch, đẹp, an toàn.
Dâng lễ bằng giỏ lễ xanh, không còn cúng, đốt vàng mã
Khi tổ chức thăm, viếng và dâng hương tại các điểm văn hóa, di tích thuộc UBND đặc khu quản lý và khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Côn Đảo trong đó có Nghĩa trang Hàng Dương, người dân, du khách đều chấp hành tốt quy định về việc “Nói không với các hoạt động cúng, đốt vàng mã”, sử dụng các “Giỏ lễ xanh” chỉ có hoa, trái cây. Tất cả đều là vật dụng thân thiện với môi trường, không còn các vật dụng dùng một lần như chai nhựa, túi nilon, tiền, vàng mã để đốt…

Các "Giỏ lễ xanh" được người dân, du khách dâng lễ khi đến Nghĩa trang Hàng Dương, đặc khu Côn Đảo, TP.HCM dịp kỷ niệm 78 Ngày Thương binh Liệt sỹ 27-7. Ảnh: TRÙNG KHÁNH
Trao đổi với một số đoàn khách đến Côn Đảo dâng hương, thắp nhang các phần mộ Liệt sỹ dịp Lễ, họ đều đồng tình với những quy định về "Giỏ lễ xanh"; không cúng, đốt vàng mã - điều thay đổi lớn so với nếp văn hóa nhiều năm trước đây khi họ có dịp đến Côn Đảo.
Một số chủ cơ sở bán đồ lễ cúng phía trước cổng Nghĩa trang Hàng Dương cũng cho hay họ chỉ bán các “Giỏ lễ xanh”, không còn kinh doanh vàng mã, đồ cúng đốt như trước. Các giỏ lễ có chi phí có thể cao hơn so với trước đây nhưng du khách vẫn đồng thuận và chấp hành quy định chung…
Được biết, để quy định đi vào cuộc sống và tạo được sự đồng thuận, thống nhất của người dân, du khách là cả một quá trình dài nỗ lực tuyên truyền, vận động và kế hoạch thực hiện có giai đoạn của chính quyền huyện Côn Đảo và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây cùng sự chung tay của nhiều đơn vị, tổ chức.

Người dân, du khách đồng thuận với việc sử dụng "Giỏ lễ xanh", nói không với cúng, đốt vàng mã ở các điểm di tích tại đặc khu Côn Đảo. Ảnh: TK
Theo đó, từ giữa năm 2023, huyện Côn Đảo đã ban hành kế hoạch tuyên truyền, vận động người dân, du khách biết đến chủ trương hạn chế tiến tới dừng việc dâng cúng, đốt vàng mã tại tất cả các điểm di tích, khu di tích. Chủ trương này ban đầu không được một số người dân, du khách đồng tình cũng như có ý kiến phản đối từ một số hộ kinh doanh mặt hàng này tại Côn Đảo.
Tuy vậy, chính quyền huyện Côn Đảo cùng trung tâm bảo tồn Di tích Quốc gia Côn Đảo đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động. Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ cũng đã tổ chức nhiều chương trình, hoạt động tuyên truyền, góp phần thay đổi thói quen, nhận thức đến hành động của người dân, du khách khi đến thăm viếng, dâng hương tại các điểm di tích lịch sử tại Côn Đảo.

Các cửa hàng bán đồ cúng, lễ tại Côn Đảo bày bán các "Giỏ lễ xanh", sử dụng các vật dụng thân thiện với môi trường. Ảnh: TK
Kể từ tháng 7-2024, Côn Đảo chính thức thực hiện chủ trương “Nói không với hoạt động cúng đốt hàng mã” tại các điểm, khu di tích do huyện quản lý.
Tại Nghĩa trang Hàng Dương, Đền thờ Côn Đảo và các điểm di tích khác do Trung tâm Bảo tồn Di tích Quốc gia Côn Đảo quản lý từ 1-1-2025 trở đi đã thực hiện hàng ngày việc dâng lễ bằng các "Giỏ lễ xanh", nói không với hoạt động đốt hàng mã. Các chủ trương trên được sự đồng thuận, chấp hành của người dân, du khách.
Côn Đảo phát triển xanh, giữ gìn bản sắc và đáng sống
Kể từ 1-7-2025, sau sáp nhập, vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, huyện Côn Đảo trở thành đặc khu Côn Đảo thuộc TP.HCM. Trong buổi làm việc với đặc khu Côn Đảo ngày 25-7, ông Nguyễn Văn Được, Chủ tịch UBND TP.HCM đã nhấn mạnh đến những yếu tố tạo nên bản sắc riêng của Côn Đảo.
Cụ thể, Côn Đảo có không khí trong lành, cuộc sống an bình, an ninh trật tự được đảm bảo, thiên nhiên còn hoang sơ; văn hóa có nhiều di tích lịch sử và cũng là địa danh tâm linh. Từ đây, định hướng đặc khu Côn Đảo phải phát triển theo hướng phát triển xanh, giữ gìn bản sắc và đáng sống.

Đặc khu Côn Đảo ngày nay. Ảnh: KN
Với những kết quả đã làm được thời gian qua, hiện Côn Đảo đang triển khai các dự án xử lý tốt vấn đề về rác thải, cung cấp điện lưới, kiên trì định hướng phát triển xanh trong năm 2025 và những năm tiếp theo của TP.HCM. Côn Đảo hứa hẹn sẽ trở thành một điểm đến phát triển với môi trường xanh, sạch, đẹp - khu du lịch sinh thái biển, đảo chất lượng cao, đẳng cấp khu vực và quốc tế, kết hợp hài hòa giữa bảo tồn thiên nhiên, gìn giữ lịch sử và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân...