Cựu thống đốc ngân hàng Trung ương Canada được bầu làm lãnh đạo đảng cầm quyền

Ông Mark Carney, cựu thống đốc ngân hàng trung ương Canada. Ảnh: Getty images

Theo kênh truyền hình CTV news, sự kiện này diễn ra trong bối cảnh Canada đối mặt với cuộc chiến thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng. Ông Carney, 59 tuổi, thay thế Thủ tướng Justin Trudeau, người đã tuyên bố từ chức vào tháng 1 vừa qua nhưng vẫn đảm nhiệm vai trò lãnh đạo cho đến khi người kế nhiệm chính thức nhậm chức trong những ngày tới. Với 85,9% phiếu bầu, ông Carney giành chiến thắng áp đảo trước các đối thủ.

Phát biểu sau chiến thắng, ông Carney chỉ trích mạnh mẽ chính sách thương mại của Mỹ. "Có quốc gia đang tìm cách làm suy yếu nền kinh tế của chúng ta. Tổng thống Donald Trump đã áp đặt các mức thuế vô lý lên hàng hóa, công việc và thu nhập của người Canada. Ông ta đang tấn công các gia đình, người lao động và doanh nghiệp Canada, chúng ta không thể để điều đó xảy ra và sẽ không để điều đó xảy ra", ông Carney tuyên bố.

Ông khẳng định Canada sẽ giữ nguyên các biện pháp thuế quan trả đũa cho đến khi Mỹ thể hiện sự tôn trọng. "Chúng ta không muốn cuộc chiến này, nhưng khi bị khiêu khích, người Canada luôn sẵn sàng. Người Mỹ không nên nhầm lẫn, trong thương mại cũng như trong khúc côn cầu, Canada sẽ giành chiến thắng", ông nói.

Những chính sách của chính quyền Tổng thống Trump, bao gồm việc áp thuế 25% lên hàng hóa Canada và Mexico, cùng những tuyên bố về khả năng sáp nhập Canada làm bang thứ 51 của Mỹ, đã làm dấy lên làn sóng phẫn nộ trên toàn quốc. Nhiều người Canada đã huýt sáo phản đối Mỹ trong các trận đấu thể thao, hủy bỏ chuyến du lịch tới Mỹ và hạn chế mua sắm hàng hóa Mỹ khi có thể.

Sự trỗi dậy của tinh thần dân tộc đã giúp Đảng Tự do cải thiện vị thế trong các cuộc thăm dò dư luận, tạo động lực lớn trước thềm tổng tuyển cử dự kiến sẽ diễn ra trong vài tuần tới. "Người Mỹ muốn tài nguyên của chúng ta, nguồn nước của chúng ta, đất đai của chúng ta, thậm chí cả đất nước chúng ta. Hãy nghĩ về điều đó, nếu họ thành công, họ sẽ phá hủy lối sống của chúng ta", ông Carney cảnh báo.

Ông nhấn mạnh sự khác biệt giữa hai quốc gia: “Mỹ không phải là Canada và Canada sẽ không bao giờ, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, trở thành một phần của Mỹ".

Ông Carney cũng cảnh báo về những ngày tháng đầy thách thức phía trước: "Đây là thời kỳ đen tối, do một quốc gia mà chúng ta không còn có thể tin tưởng gây ra. Chúng ta đang dần vượt qua cú sốc, nhưng không được quên bài học này. Canada phải tự chăm lo cho mình và đoàn kết hơn bao giờ hết".

Từ ngân hàng trung ương đến chính trường

Theo hãng tin AP (Mỹ), ông Carney từng giữ chức Thống đốc Ngân hàng Trung ương Canada trong giai đoạn khủng hoảng tài chính 2008 và được đánh giá cao khi giúp nền kinh tế nước này phục hồi nhanh hơn nhiều quốc gia khác. Năm 2013, ông trở thành người nước ngoài đầu tiên lãnh đạo Ngân hàng Trung ương Anh kể từ khi tổ chức này được thành lập vào năm 1694.

Trái với kinh nghiệm dày dặn trong lĩnh vực tài chính, Carney chưa từng đảm nhiệm vị trí chính trị nào trước đây. Tuy nhiên, ông đã có tham vọng bước vào chính trường từ lâu và từng đảm nhiệm vai trò đặc phái viên của Liên hợp quốc về khí hậu và tài chính vào năm 2020.

Ông Carney đánh bại cựu Phó Thủ tướng Chrystia Freeland, người chỉ giành được 8% phiếu bầu. Trước đó, Thủ tướng Trudeau đã gạt bà Freeland khỏi vị trí Bộ trưởng Tài chính vào tháng 12, dù vẫn giữ bà lại làm Phó Thủ tướng và là đầu mối chính trong quan hệ với Mỹ. Bất mãn với quyết định này, bà Freeland từ chức và công khai chỉ trích chính phủ, góp phần đẩy nhanh sự ra đi của Thủ tướng Trudeau.

Tương lai chính trị của Canada

Sau khi nhậm chức, ông Carney dự kiến sẽ kích hoạt một cuộc bầu cử sớm. Ông có thể chủ động kêu gọi tổng tuyển cử hoặc bị các đảng đối lập thúc ép thông qua một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm trong Quốc hội vào cuối tháng này.

Dù chưa có kinh nghiệm chính trị, ông Carney được đánh giá là nhân vật có tầm nhìn và năng lực điều hành mạnh mẽ. Nhưng thách thức lớn nhất với ông không chỉ là cuộc bầu cử sắp tới, mà còn là cách đối phó với những chính sách cứng rắn từ chính quyền Tổng thống Trump, một bài toán mà Canada chưa từng phải đối mặt ở mức độ căng thẳng như hiện nay.

Việt Dũng/Báo Tin tức