Cuộc đua hạ lãi suất đang dần nóng lên?

Trong bối cảnh Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và nhiều ngân hàng trung ương lớn khác đồng loạt tiến hành hạ lãi suất BoC dường như đang được tiếp thêm động lực để tiếp tục hạ lãi suất.

Vấn đề đặt ra hiện nay là con số cắt giảm lãi suất như thế nào là hợp lý và các động thái chính sách của BoC có đủ để vực dậy nền kinh tế tăng trưởng yếu của Canada hiện nay?

Trụ sở Ngân hàng Trung ương Canada ở Ottawa. Ảnh: AFP/TTXVN

Chuyên gia Jeremy Kronick, Phó chủ tịch kiêm Giám đốc Trung tâm chính sách tài chính tiền tệ của Viện C.D. Howe, và Giáo sư kinh tế Steve Ambler, tại Đại học Université du Québec à Montreál và là Chủ tịch Viện C.D. Howe, nhận định nếu lạm phát tại Canada tiếp tục giảm BoC nên cắt giảm lãi suất ở mức 0,5%.

Theo hai chuyên gia, BoC hiếm khi thay đổi tỷ lệ biến động lãi suất chính sách của họ hơn 0,25 điểm phần trăm, kể cả tăng hay giảm. Những thay đổi lớn chỉ được dành cho các cuộc khủng hoảng, như khi bắt đầu đại dịch COVID-19, lúc đó BoC đã thực hiện ba lần cắt giảm 0,5 điểm phần trăm lãi suất cơ bản trong một tháng. Khi lạm phát đang mất kiểm soát, như vào cuối năm 2022, BoC khi đó đã tăng lãi suất thêm 0,5 điểm phần trăm.

Dữ liệu kinh tế công bố vào tuần trước cho thấy lạm phát của Canada đã trở lại mục tiêu 2% của BoC và không có dấu hiệu về một cuộc khủng hoảng kinh tế tiềm ẩn. Tuy nhiên, theo quan điểm của các chuyên gia, điều đó có nghĩa là cần phải cắt giảm lãi suất lớn hơn bình thường. Nếu không có sự cắt giảm mạnh mẽ, nền kinh tế có thể rơi vào suy thoái không cần thiết.

Đã trải qua một chặng đường dài kể từ khi lạm phát của Canada lần đầu tiên tăng trên mục tiêu 2% vào hồi tháng 3/2021 và đạt đỉnh ở mức 8,1% vào tháng 6/2022, trước khi việc tăng lãi suất bắt đầu tác động đến nền kinh tế nước này. Tháng trước, sau hơn 2 năm, chỉ số tiêu dùng (CPI) của cường quốc Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới G7 cuối cùng đã trở về mục tiêu 2%.

Có nhiều lý do chính đáng để BoC không hạ lãi suất cơ bản vượt quá mức thường lệ là 0,25 điểm phần trăm trong kỳ họp sắp tới. Nhưng ngay cả khi lãi suất danh nghĩa của Canada hiện là 4,25%, thấp hơn so với lãi suất của Mỹ, lãi suất thực tế mới là điều cần phải quan tâm.

Đó là lãi suất danh nghĩa được điều chỉnh theo lạm phát. Ngay trước lần cắt giảm lãi suất mới nhất, khi lãi suất chính sách vẫn là 4,50%, lạm phát cơ bản là 2,5%, nghĩa là lãi suất chính sách thực tế là 2%. Nhưng bây giờ, với lãi suất chính sách là 4,25% và lạm phát là 2%, lãi suất chính sách thực tế sẽ 2,25% - cao hơn một chút trên thực tế. Mặc dù BoC đã cắt giảm lãi suất trong cuộc họp gần đây nhất, nhưng chính sách tiền tệ thực tế của cơ quan này vẫn chặt chẽ hơn đôi chút. Với nền kinh tế đang chậm lại và lạm phát giảm dần, chính sách tiền tệ chặt chẽ hơn là chưa phù hợp.

Sẽ có thêm một báo cáo nữa về CPI trước cuộc họp quyết định chính sách tiếp theo của BoC. Nếu lạm phát vẫn ở mức 2%, việc cắt giảm 0,5 điểm phần trăm sẽ là hợp lý để đưa lãi suất thực xuống còn 1,75%.

Với tình trạng thất nghiệp gia tăng và tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) bình quân đầu người giảm 7 lần trong 8 quý gần đây (bao gồm 5 quý liên tiếp), nền kinh tế Canada cần sự kích thích hơn nữa. Những phát biểu công khai của Thống đốc BoC Tiff Macklem sau thông báo chính sách tiền tệ gần đây nhất cho thấy ngân hàng này cũng có luồng quan điểm tương tự.

Dự báo nền kinh tế sẽ đi về đâu trong 6 đến 8 quý nữa và việc thiết lập chính sách tiền tệ phù hợp sẽ không phải là điều dễ dàng đối với bất kỳ ngân hàng trung ương nào. BoC có thể an tâm rằng lạm phát đang quay trở lại mục tiêu. Do đó, một đợt cắt giảm lãi suất sẽ diễn ra và rất có thể con số sẽ là 0,5 điểm phần trăm.

Hà Linh (P/v TTXVN tại Ottawa)