'Cùng thưởng thức vải đỏ - Cùng chia sẻ tình đồng chí'

Giữa tháng 9/2024 tại Phủ Chủ tịch, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tiếp Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Hà Vĩ đến trình Quốc thư và chào xã giao. Một tháng sau, Đại sứ Hà Vĩ chính thức gặp mặt báo chí, trong đó có lời hẹn mùa vải sang năm mời phóng viên Việt Nam đến thưởng thức vải thiều.

Lúc đó, tôi không lưu tâm, chỉ thầm nghĩ: “Ngoại giao người ta lịch sự mời thế”. Mấy hôm trước, nhận lời mời chính thức đến Đại sứ quán ăn vải thiều đầu mùa “cây nhà lá vườn”, tôi nhớ đến hai câu “nhất ngôn cửu đỉnh” và “nhất ngôn ký xuất, tứ mã nan truy”, rồi thầm nghĩ “thế giới càng xáo trộn, dân chúng càng mất niềm tin thì càng cần người quân tử trọng chữ tín, giữ lời hứa, nói được làm được”.

Đại sứ Trung Quốc Hà Vĩ trong buổi giao lưu “Cùng thưởng thức vải đỏ - Cùng chia sẻ tình đồng chí” chiều 6/6/2025 Ảnh: Thái An

Gặp lại Đại sứ Hà Vĩ chiều 6/6 trong buổi giao lưu “Cùng thưởng thức vải đỏ - Cùng chia sẻ tình đồng chí”, ông nói rằng, trước đây, mỗi mùa vải chín, Đại sứ quán Trung Quốc lại chọn những chùm vải ngon nhất, đẹp nhất đem biếu Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bác Hồ rất thích. Đại diện Phòng Chính trị Đại sứ quán Trung Quốc giải thích thêm, ngay từ thập niên 50 của thế kỷ trước, sau khi Thủ đô Hà Nội được giải phóng, vị trí của Đại sứ quán Trung Quốc được ưu tiên ở khu trung tâm, tiện cho công tác của cả hai bên và các đồng chí Việt Nam đã trồng mấy cây vải thiều, rồi cán bộ, nhân viên Đại sứ quán chăm bón cho cây vững gốc vươn cành, đơm hoa kết trái.

Đại sứ Hà Vĩ nói rằng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Mao Trạch Đông đã đặt nền móng cho quan hệ hữu nghị Việt-Trung “vừa là đồng chí vừa là anh em”, xây dựng, phát triển Đảng, quân đội và đất nước. “Đây là thời kỳ vàng lần thứ nhất trong quan hệ hai nước. Giờ đây, dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư Tập Cận Bình và Tổng Bí thư Tô Lâm, quan hệ hai nước bước vào thời kỳ vàng lần thứ hai”, ông nhận định. Quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác mọi mặt, từ chính trị, an ninh, quốc phòng, đến thương mại, đầu tư, văn hóa đều được củng cố và phát triển trên nền tảng vững vàng, từng bước xây dựng cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam-Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược.

Tại buổi giao lưu, Đại sứ Hà Vĩ, cán bộ, nhân viên Đại sứ quán Trung Quốc cùng phóng viên Việt Nam vừa thưởng thức vải thiều đầu mùa vừa ôn lại những dấu mốc lịch sử trong quan hệ hữu nghị và hợp tác. “Lịch sử là gương soi tốt nhất để học hỏi phân biệt đúng-sai, rút ra bài học quý giá”, Đại sứ nói.

Cán bộ Đại sứ quán kể lại một số câu chuyện về Chủ tịch Hồ Chí Minh, về tình cảm của lãnh đạo và nhân dân Trung Quốc đối với Người. Tháng 2/1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh lâm bệnh nặng; Chủ tịch Mao Trạch Đông, Thủ tướng Chu Ân Lai… rất quan tâm đến sức khỏe của Bác Hồ, cử nhân viên y tế sang Hà Nội phối hợp các bác sĩ Việt Nam chữa bệnh cho Người. Đến đầu tháng 6/1969, sức khỏe của Bác Hồ tương đối ổn định.

Tôi đem chuyện này hỏi chị Trần Thị Thắm, cán bộ Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch; chị xác nhận và cung cấp thêm tư liệu. Lúc đó (tháng 6/1969) vừa là mùa hè, Hà Nội rất nóng nực, nên Bác Hồ quyết định cho các bác sỹ nghỉ một tháng để về nước thăm gia đình. Trước khi đoàn lên đường, Bác Hồ còn đích thân mời trà tiễn chân đoàn. Các đồng chí rất xúc động trước sự quan tâm của Người, khẳng định sẽ trở lại Hà Nội đúng thời gian quy định, và hỏi Bác Hồ có cần mang quà gì từ Bắc Kinh sang không, Người cười và dí dỏm pha trò rằng: không cần gì cả, chỉ cần một con vịt quay Bắc Kinh mà thôi.

Đoàn chuyên gia y tế về đến Bắc Kinh, Thủ tướng Chu Ân Lai hỏi thăm cụ thể tình hình sức khỏe của Bác Hồ và chỉ đạo biếu Người hai con vịt quay kèm đầy đủ nước tương, hành tây và bánh tráng mỏng. Việc này, ở Bắc Kinh chuẩn bị rất dễ, nhưng để bảo quản vịt quay vẫn còn tươi ngon, không biến chất khi đem sang nơi có khí hậu nóng bức như ở Hà Nội thì không phải là việc dễ dàng, phải nhờ đến chuyên gia bảo quản đông lạnh.

Đến nay, lãnh đạo và người dân Trung Quốc vẫn xem Chủ tịch Hồ Chí Minh là biểu tượng cho mối quan hệ chia ngọt sẻ bùi, là ký ức của một giai đoạn trăm ơn, ngàn nghĩa, vạn tình. “Theo thống kê của Tổng cục Du lịch, hầu như khách du lịch Trung Quốc khi đến Hà Nội đều vào thăm nơi ở và làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Kể từ năm 1970 đến nay đã có hơn 10 triệu lượt khách quốc tế đến tham quan, trong đó 1/3 là khách Trung Quốc”, chị Thắm nói.

Thái An