Cục diện chiến sự Nga - Ukraine hiện ra sao?

Một tháng rưỡi sau cuộc tấn công vào tỉnh Kursk, lực lượng Ukraine phải đối mặt với những quyết định khó khăn về việc phải triển khai lực lượng vốn đã hạn chế của mình như thế nào để chống lại quân Nga khi mặt trận Kursk cũng đang nóng lên và áp lực ở miền đông Ukraine ngày càng lớn.

Nga bắt đầu phản công ở tỉnh Kursk

Trong vài tuần qua, tình hình tiền tuyến ở tỉnh Kursk đã khá ổn định. Nga đã điều thêm 30.000 quân đến để tăng cường phòng thủ trong khu vực, còn đà tiến của Ukraine phần lớn đã dừng lại và quân Ukraine đang củng cố các vị trí mà mình chiếm được ở khu vực rộng hơn 1.294 km2, theo tờ The New York Times.

Tuy nhiên, tình hình tiền tuyến đã có những biến động trở lại trong vài ngày qua, sau khi có nhiều thông tin cho rằng Nga bắt đầu phản công ở tỉnh Kursk vào tuần trước, dù Nga chưa chính thức xác nhận.

Nga bắt đầu phản công ở tỉnh Kursk và những khu vực mà hai bên kiểm soát tính đến ngày 16-9. Ảnh: THE NEW YORK TIMES

Theo giới quan sát và bản đồ chiến trường do các nhóm quan sát độc lập đưa ra dựa trên hình ảnh vệ tinh và cảnh quay chiến trường, lực lượng Nga đã giành lại một số khu vực xung quanh vùng đất mà Ukraine đã chiếm giữ.

Đặc biệt, lực lượng Nga đã tiến quân ở rìa phía tây của khu vực mà Ukraine đang nắm giữ và giành lại ít nhất một ngôi làng, bao gồm Snagost, cũng như một số khu định cư khác. Các video được đăng trên mạng xã hội và được tờ The New York Times xác minh cho thấy quân Nga đã kéo cờ Nga ở Snagost và di chuyển tự do cũng như dọn sạch nhà cửa ở khu định cư Krasnooktyabr’skoe gần đó.

Trong những ngày gần đây, lực lượng Ukraine cũng đã di chuyển và tiến qua khu vực gần khu định cư Novyi Put’, về phía tây nam khu vực mà Nga tích cực phản công ở tỉnh Kursk.

Một chiếc xe quân sự của Ukraine đi qua một đồn biên phòng Nga bị phá hủy gần tỉnh Sumy (Ukraine) vào tháng này. Ảnh: THE NEW YORK TIMES

Cạnh đó, các video được đăng tải ngày 12-9 đã được xác minh cho thấy một xe công binh của Ukraine cày qua các công sự dọc biên giới hai nước, cho phép các xe quân sự khác của Ukraine đi qua. Ngày hôm sau, các video cho thấy quân Ukraine tiến vào Nga về phía Veseloe - ngôi làng cách biên giới khoảng 3,2 km.

Các nhà phân tích cho biết đây có thể là một nỗ lực nhằm cản trở cuộc phản công của Nga bằng cách mở một mặt trận mới ở bên sườn, nhưng vẫn chưa rõ liệu quân đội Ukraine có giữ được bất kỳ khu vực nào ở đó hay không.

Ông Kyrylo Sazonov, một người lính Ukraine chiến đấu ở khu vực Kursk, cho biết tình hình trên chiến trường đang thay đổi từng giờ.

“Lúc mà chúng ta thảo luận về một diễn biến nào đó thì tình hình có thể đã thay đổi rồi. Không có đường liên lạc cố định nào ở đây. Ví dụ, một số quân của chúng tôi di chuyển với súng cối để hỗ trợ những người khác nhưng lại đi vào ổ phục kích từ ba phía. Cả phía chúng tôi và phía Nga đều hành động không đoán trước được” - ông Sazonov chia sẻ.

Quân Ukraine đang ở thế yếu ở miền đông Ukraine

Tháng trước, Tổng Tư lệnh Ukraine - ông Oleksandr Syrskyi cho biết một trong những mục tiêu của cuộc tấn công của Ukraine vào Kursk là buộc Moscow phải chuyển quân khỏi tiền tuyến ở miền đông Ukraine để trấn giữ khu vực này, do đó sẽ giảm bớt áp lực cho lực lượng Ukraine.

Tuy nhiên, cho đến nay, Nga chỉ rút một số lượng hạn chế các đơn vị có kinh nghiệm khỏi chiến trường Ukraine mà ở những mặt trận không “nóng bỏng” như tỉnh Kharkiv, Zaporizhia, theo các nhà phân tích quân sự và các quan chức phương Tây.

Thay vào đó, Nga tìm cách bảo vệ lãnh thổ của mình và mở các cuộc phản công bằng các đơn vị chiến đấu chủ yếu được điều động từ bên trong nước Nga, đồng thời giữ phần lớn lực lượng của mình ở Ukraine để tiếp tục các cuộc tấn công, đặc biệt là ở tỉnh Donetsk - nơi Moscow đã kiểm soát một phần.

Tại Donetsk, trong vài tuần qua, Nga đã gây áp lực lớn và áp sát TP Pokrovsk - trung tâm hậu cần và giao thông quan trọng của Ukraine ở Donetsk, và hiện chỉ cách thành phố này khoảng 12 km.

Thành phố này cũng nằm trên một con đường chính nối liền một số thành phố tạo thành một vòng cung phòng thủ, bảo vệ phần khu vực Donetsk. Như vậy nếu chiếm được thành phố này, toàn bộ tỉnh Donetsk sẽ rơi vào tay Nga là điều khả dĩ.

Gần đây, các bước tiến của Nga về phía Pokrovsk đã chậm lại đôi chút khi lực lượng nước này cố gắng đột phá qua các tuyến phòng thủ của Ukraine bảo vệ thành phố này. Những tuyến phòng thủ đó bao gồm một mạng lưới chiến hào, chướng ngại vật chống tăng và lực lượng Ukraine cố thủ ở những khu vực có địa hình thuận lợi.

Trong khi cố gắng chọc thủng tuyến phòng thủ của Ukraine quanh Pokrovsk, Nga đã tiến vào một khu vực xa hơn về phía nam, hướng tới thị trấn Kurakhove từ các hướng khác nhau.

Trong khi phản công ở tỉnh Kursk, Nga áp sát TP Pokrovsk - giao lộ của những con đường huyết mạch ở miền đông Ukraine. Ảnh: WSJ

"Nga có thể sẽ tấn công mạnh càng lâu càng tốt, vì rất khó để đạt được nhanh chóng một thành công đáng kể nào ở Donetsk. Cơ hội đang rộng mở và họ sẽ cố gắng khai thác các ‘vết nứt’ mới xuất hiện trong tuyến phòng thủ của Ukraine" - ông Emil Kastehelmi, nhà phân tích thuộc nhóm Black Bird Group có trụ sở tại Phần Lan nhận định.

THU PHƯƠNG