Cuba giữa lòng Việt Nam

Sự hỗ trợ to lớn

Trong bài phát biểu trước các nhà lãnh đạo Việt Nam trong chuyến thăm Việt Nam tháng 9-1973, lãnh tụ Cuba Fidel Castro bày tỏ: “Việt Nam dành cho tất cả các dân tộc bị áp bức và bóc lột một bài học khó quên. Không có phong trào giải phóng, không có những người đấu tranh giành độc lập nào đã phải tiến hành một cuộc đấu tranh lâu dài và anh dũng như nhân dân Việt Nam...”.

Fidel là nguyên thủ quốc gia duy nhất đến thăm vùng giải phóng ở miền Nam Việt Nam và ông đã thực hiện được tâm nguyện mà ông hằng mong ước. Sự có mặt của ông chắc chắn đã cho thế giới thấy rằng, Việt Nam không đơn độc và khẳng định sự ủng hộ vô điều kiện của nhân dân Cuba...

Mười năm trước khi lãnh tụ Fidel thăm Quảng Trị, ngày 25-9-1963, Ủy ban Đoàn kết Cuba với Việt Nam đã được thành lập tại Cuba do nữ anh hùng của Moncada - bà Melba Hernández đứng đầu. Đây là một sự kiện có ý nghĩa chính trị mạnh mẽ trong lịch sử quan hệ giữa hai nước và năm nay tròn 60 năm ngày thành lập Ủy ban Đoàn kết Cuba với Việt Nam.

Trong những thời khắc khó khăn của cuộc chiến chống Mỹ, Ủy ban Đoàn kết Cuba với Việt Nam và Hội Hữu nghị Cuba - Việt Nam đã góp phần phá tan sự im lặng trước dư luận quốc tế về các tội ác chiến tranh ở Việt Nam. Cuba cũng là nước đầu tiên có đại sứ tại Chính phủ lâm thời miền Nam Việt Nam.

Lãnh tụ cách mạng Cuba Fidel Castro luôn nhắc nhở nhân dân Cuba rằng, cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam không chỉ vì độc lập của riêng Việt Nam mà còn vì phong trào cách mạng thế giới. Việt Nam là tấm gương, là nguồn động viên cho nhân dân Cuba.

Trong hơn 6 thập niên qua, các nhà lãnh đạo Đảng, Chính phủ Việt Nam và Cuba đã biết giữ gìn và tăng cường mối quan hệ chính trị đặc biệt, tình đoàn kết và hợp tác - vốn là nét đặc trưng của mối quan hệ giữa 2 dân tộc. Quan hệ ngoại giao được thiết lập ngày 2-12-1960, ngay từ đầu đã có sự chỉ đạo của lãnh tụ Hồ Chí Minh và Fidel Castro Ruz.

Không chỉ là quan hệ giữa 2 Đảng, 2 Nhà nước, hay quan hệ kinh tế - thương mại - xã hội, mà chúng ta còn đoàn kết bởi tinh thần độc lập và chống đế quốc. José Julían Martí Pérez - anh hùng dân tộc Cuba, là người đầu tiên đưa chúng tôi đến gần hơn với văn hóa, lịch sử Việt Nam trong truyện Dạo qua xứ người Anamite đăng trên tạp chí La sangre de Oro năm 1889.

Mối quan hệ ngày càng được mở rộng trên nhiều lĩnh vực hợp tác bất chấp khoảng cách, khó khăn kinh tế. Trong thời kỳ dịch Covid-19, hai bên đã hỗ trợ nhau đương đầu với đại dịch bằng việc trao đổi kinh nghiệm và quyên góp các loại vaccine, vật tư y tế. Việt Nam là đối tác thương mại thứ hai và là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất khu vực châu Á và châu Đại Dương tại Cuba.

Trong lĩnh vực chính trị, các chuyến thăm cấp cao, trao đổi giữa đại diện của các tổ chức chính trị và quần chúng khác nhau được duy trì. Gần đây, nổi bật là các chuyến thăm Việt Nam của Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Cuba Manuel Marrero Cruz vào tháng 10-2022 và Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Đảng Cộng sản Cuba Roberto Morales Ojeda tháng 4-2023, cũng như các chuyến thăm khác.

Từ Việt Nam sang thăm Cuba là một số phái đoàn cấp cao như đoàn do Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dẫn đầu thăm Cuba vào tháng 4-2023; đoàn do Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà dẫn đầu thăm Cuba và tham dự Hội nghị cấp cao Nhóm 77 và Trung Quốc vào tháng 9-2023... Trên tất cả các diễn đàn, Việt Nam luôn khẳng định yêu cầu dỡ bỏ các biện pháp cấm vận đơn phương đối với Cuba. Đây là điều mà Cuba đánh giá cao.

Vai trò nổi bật của TPHCM

Một sự kiện đáng chú ý khác là vào ngày 3-8-1982, Cuba đã khai trương Tổng Lãnh sự quán tại TPHCM. Kể từ đó đến nay, mối liên kết giữa các địa phương Cuba với TPHCM đã phát triển trên nhiều lĩnh vực. Chúng ta có thể khẳng định rằng, TPHCM và Cuba đã tiếp tục làm phong phú thêm mối quan hệ chính trị, đoàn kết và hợp tác trên một số lĩnh vực như văn hóa, giáo dục, y tế, xây dựng và nông nghiệp.

Mối quan hệ đảng và chính trị được tăng cường thông qua đối thoại được thiết lập với việc trao đổi đoàn của cả hai bên. Chuyến thăm Cuba thành công của Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Lệ và chuyến thăm của Bí thư Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh TPHCM năm nay là ví dụ điển hình nhất. Các tổ chức thanh niên của TPHCM và La Habana đang triển khai Bản ghi nhớ về trao đổi kinh nghiệm và thiết lập mối quan hệ hữu nghị được ký kết vào tháng 7-2022 tại thủ đô Cuba.

Tổng Lãnh sự Cuba tại TPHCM Ariadne Feo Labrada (ở giữa, hàng đầu) trong buổi công bố và ra mắt Chi hội Hữu nghị Việt Nam - Cuba, Ban Liên lạc Truyền thống Cựu chiến binh Tiểu đoàn 261 - Giron tại TPHCM tháng 8-2023

Giao lưu nhân dân tiếp tục được tăng cường thông qua các hoạt động của Văn phòng đại diện Liên hiệp Các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO), Liên hiệp Các tổ chức hữu nghị TPHCM (HUFO) và Hội Hữu nghị Việt Nam - Cuba TPHCM.

Một số hội thảo xúc tiến thương mại và đầu tư đã được phối hợp tổ chức giữa Tổng Lãnh sự quán Cuba với UBND TPHCM và Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư (ITCP). Một số công ty Việt Nam có trụ sở tại TPHCM duy trì quan hệ thương mại và các dự án đầu tư tại Cuba. Trong đó, Công ty Thái Bình là công ty tiên phong trong lĩnh vực thương mại và đầu tư với hơn 25 năm có mặt tại thị trường Cuba.

Việc học hỏi những kinh nghiệm mà TPHCM đạt được trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất thực phẩm, vật liệu xây dựng, du lịch, sử dụng năng lượng tái tạo, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, cùng nhiều lĩnh vực khác là rất quan trọng đối với Cuba. Mặt khác, TPHCM và Tổng Lãnh sự quán Cuba cũng phối hợp, hợp tác tốt trong các lĩnh vực.

THỤY VŨ dịch