'Của hiếm' tại Hollywood

Zoe Saldanã giành giải Nữ diễn viên phụ xuất sắc tại Lễ trao giải Oscar lần thứ 97, hôm 3/3. Trong bài phát biểu nhận tượng vàng, cô bắt đầu bằng việc gọi mẹ mình: "Mẹ ơi", rồi bật khóc, chia sẻ niềm tự hào về gia đình có mặt tại sự kiện.

"Vinh dự này thực sự khiến tôi rất xúc động. Xin cảm ơn Viện Hàn lâm đã ghi nhận cống hiến thầm lặng và sức mạnh phi thường của người phụ nữ như Rita. Và gửi đến những người phụ nữ quyền lực - những người được đề cử cùng tôi, tình yêu thương và sự đoàn kết mà các bạn dành cho tôi là món quà vô giá. Tôi sẽ trân trọng, đền đáp điều đó".

Saldanã đồng thời nhấn mạnh nguồn gốc nhập cư của mình, kể về bà ngoại đến Mỹ năm 1961 và bày tỏ niềm tự hào khi là người Mỹ gốc Dominica đầu tiên thắng Oscar.

Zoe Saldanã bật khóc vì xúc động khi nhận giải Oscar đầu tiên. Ảnh: JustJared.

Vai diễn chạm tới tượng vàng Oscar

Trong Emilia Pérez, Zoe Saldanã hóa thân thành Rita Castro, một nữ luật sư ở Mexico bị cuốn vào vòng xoáy nguy hiểm khi được thuê giúp đỡ trùm ma túy dàn dựng cái chết và thực hiện phẫu thuật chuyển giới thành Emilia Pérez (Karla Sofía Gascón thủ vai).

Rita vốn đã chật vật, càng trở nên bất ổn khi sống bên cạnh trùm ma túy. Nỗi cô đơn gặm nhấm, nỗi lo sợ thường trực cho sự an toàn của con cái và sự cam chịu trước số phận nghiệt ngã được Saldanã lột tả chân thực, thể hiện qua những giọt nước mắt và sự dằn vặt nội tâm.

Dù sống trong bóng tối của thế giới tội phạm, người phụ nữ vẫn ấp ủ hy vọng về tương lai tươi sáng cho con cái. Khao khát cuộc sống yên bình, nơi con cái được lớn lên trong tình yêu thương và an toàn, đã được Saldanã truyền tải trọn vẹn.

Khi Emilia quyết định chuyển giới, Rita ban đầu bối rối và đau khổ. Tuy nhiên, theo thời gian, cô dần chấp nhận và ủng hộ Emilia.

Zoe Saldanã diễn xuất nhập tâm trong Emilia Pérez. Ảnh: Ew.

Vai diễn này không chỉ lột tả hình ảnh người phụ nữ yếu đuối và cam chịu, Zoe Saldanã còn chứng tỏ nhân vật có sức mạnh nội tại để bảo vệ gia đình và đối mặt khó khăn. Theo đánh giá trên Hollywood Reporter, qua diễn xuất biến hóa của Zoe Saldanã, Rita hiện lên với sự kiên cường và dũng cảm.

Bộ phim Emilia Pérez đã nhận được tràng pháo tay dài 9 phút tại Liên hoan phim Cannes 2024, và màn trình diễn của Zoe Saldanã cũng được giới phê bình đánh giá cao, mở đường cho những dự đoán về mùa giải thưởng thành công.

Chiến thắng của cô tại các giải thưởng danh giá như Quả cầu Vàng, BAFTA và SAG Awards đã củng cố vị thế ứng cử viên hàng đầu cho giải Oscar.

Trước thềm lễ trao giải điện ảnh lớn nhất hành tinh, Vogue, The Guardian đều nhận định Saldanã sẽ thắng, dù họ bày tỏ sự yêu thích dành cho Ariana Grande trong Wicked. Tương tự, Entertainment Weekly cũng đánh giá Saldanã đủ sức ẵm tượng vàng, nhấn mạnh rằng dù có những tranh cãi xung quanh bạn diễn Karla Sofía Gascón, thành tích ấn tượng của Saldanã trong suốt mùa giải thưởng vẫn giúp cô duy trì vị thế dẫn đầu.

"Oscar trong tay, tỷ USD trong túi"

Sinh năm 1978 tại New Jersey, Mỹ, Zoe Saldanã lớn lên trong gia đình đa văn hóa với cha là người Cộng hòa Dominica và mẹ gốc Puerto Rico. Bén duyên diễn xuất từ năm 1999 qua tác phẩm truyền hình Law & Order, nhưng trước đó, cô đã tích lũy kinh nghiệm sân khấu và rèn luyện ý thức cơ thể nhờ múa ballet. Điều này giúp Saldanã thể hiện tốt dạng vai hành động, phô diễn sự nhanh nhẹn và mạnh mẽ.

Theo The Guardian đánh giá, Saldanã có khả năng hóa thân đa dạng, từ những nữ chiến binh kiên cường (Gamora, Neytiri) đến nhân vật mang chiều sâu tâm lý phức tạp (Rita trong Emilia Pérez). Cô không hề bị đóng khung trong hình tượng nhất định.

Gamora ở Marvel có lẽ là vai nổi tiếng nhất của Saldanã. Cô nhập vai xuất sắc một nữ sát thủ da xanh phức tạp với quá khứ bi thương, khẳng định vị thế của mình trong dòng phim siêu anh hùng. Tổng cộng, Saldanã đã tham gia 5 phim của Marvel, trong đó Avengers: Infinity War (2018) và Avengers: Endgame (2019) đều vượt mốc tỷ USD phòng vé.

Với vai Neytiri trong Avatar (2009) và Avatar: The Way of Water (2022), Saldanã lột tả hình ảnh người Na'vi dũng cảm và giàu lòng trắc ẩn bằng công nghệ motion capture phức tạp. Cô truyền tải thành công sự kết nối sâu sắc của Neytiri với thiên nhiên, cũng như tình yêu dành cho Jake Sully. Cả hai tác phẩm này đều gặt hái thành công vang dội về mặt doanh thu, cán mốc tỷ USD.

Zoe Saldanã đóng sát thủ Gamora trong loạt Guardians of the Galaxy và Avengers của Marvel. Ảnh: Deadline.

Sau 26 năm cống hiến, đã đến lúc Saldanã được xem là "của hiếm" tại Hollywood. Bởi, không chỉ được giới chuyên môn công nhận thực lực bằng tượng vàng Oscar danh giá, cô còn bảo chứng thành công thương mại với 4 tác phẩm tỷ USD. Thành tích đáng để Saldanã tự hào vì không phải diễn viên cùng thời nào cũng có thể làm được.

Tuy nhiên, sự nghiệp của Saldanã cũng không thiếu tranh cãi. Việc cô đóng vai Nina Simone trong bộ phim tiểu sử Nina (2016) đã gây ý kiến trái chiều. Nhiều người chỉ trích rằng một phụ nữ da ngăm nhưng "không đủ đen" đóng vai biểu tượng da màu như Nina Simone là không phù hợp. Việc sử dụng trang điểm đậm màu da cùng mũi giả là xúc phạm cộng đồng người da màu.

Ngay cả trong cuộc sống, Saldanã cũng từng đối mặt với phân biệt chủng tộc. Cô chia sẻ bản thân bị từ chối vai diễn vì màu da "không phù hợp" với hình mẫu lý tưởng. Trả lời tạp chí Allure năm 2016, Saldanã thẳng thắn: "Tôi đã bị gạt ra ngoài vì màu da của mình. Họ nói: 'Ồ, cô ấy quá đen'. Tôi đã nghe điều đó cả đời".

Cô cũng từng tâm sự với Net-A-Porter's PorterEdit: "Khi còn trẻ, tôi được bảo rất nhiều lần rằng tôi không phù hợp làm diễn viên. Điều đó ảnh hưởng đến tôi. Nhưng sau này, tính cách của tôi bắt đầu chiếm ưu thế. Tôi luôn quyết tâm trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình".

Sự nghiệp của Zoe Saldanã là hành trình dài, nhiều thăng trầm, nhưng cũng truyền cảm hứng. Những giải thưởng và đề cử danh giá, bao gồm Teen Choice Award, People's Choice Award, Black Reel Award và nay là tượng vàng Oscar, chính là sự ghi nhận xứng đáng cho nỗ lực của ngôi sao này.

Quốc Minh