Cua Cà Mau kể chuyện 'Hương rừng-Vị biển'

“Nhà vô địch” cua Cà Mau có trọng lượng lên đến 1.820,3 gram (hơn 1,82kg), và chiều rộng mai gần 20cm.

Đó không đơn thuần như là lời khẳng định về vị thế của loài thủy sản “vua”, mà còn là bản cam kết đầy kiêu hãnh của người Cà Mau về một tương lai phát triển bền vững, xanh và thịnh vượng.

Bản hòa ca của văn hóa và du lịch nơi cực nam

Nếu ai đó hỏi về ấn tượng sâu sắc nhất trong những ngày qua tại Cà Mau, câu trả lời chắc chắn sẽ là sự thay da đổi thịt của không gian lễ hội. Khép lại vào tối 22/11, chuỗi sự kiện Ngày hội cua Cà Mau lần thứ II đã chính thức hoàn thành sứ mệnh của mình một cách xuất sắc. Không đơn thuần là một sự kiện xúc tiến thương mại, ngày hội đã thực sự trở thành một điểm hẹn văn hóa-du lịch đầy cảm xúc.

Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, cùng các đồng chí lãnh đạo tỉnh Cà Mau tham quan khu vực trưng bày “Xác lập kỷ lục cua Cà Mau”.

Con số biết nói được công bố khi có khoảng 120.000 lượt khách trong nước và quốc tế đã tìm về Cà Mau (tính cả các hoạt động vệ tinh như sự kiện “Xin chào Cà Mau tại Thành phố Hồ Chí Minh) để tham quan, mua sắm và trải nghiệm. Chỉ riêng tại không gian trưng bày, mỗi ngày đã có từ 12.000-14.000 lượt khách ghé thăm, tạo nên một bầu không khí náo nhiệt chưa từng có.

Những con số này minh chứng rằng, Cà Mau không còn là vùng đất xa xôi, mà đã trở thành điểm đến hấp dẫn, nơi du khách được trải nghiệm trọn vẹn sự hào sảng và hiếu khách của người dân vùng cực nam.

Lãnh đạo Tỉnh ủy và Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau tham quan các gian hàng trong khuôn khổ Ngày hội cua Cà Mau lần II năm 2025.

Một trong những điểm nhấn thú vị và cũng là “nhân vật chính” của ngày hội chính là cuộc thi “Xác lập kỷ lục cua Cà Mau”. Vượt qua 9 đối thủ nặng ký khác, danh hiệu “Vua cua” năm 2025 đã gọi tên cá thể cua đến từ Công ty Trách nhiệm hữu hạn Dư Thái Bình (xã Năm Căn).

Danh hiệu “Vua cua” năm 2025 đã gọi tên cá thể cua đến từ Công ty Trách nhiệm hữu hạn Dư Thái Bình (xã Năm Căn).

“Nhà vô địch” này khiến công chúng trầm trồ với trọng lượng lên đến 1.820,3 gram (hơn 1,82kg), và chiều rộng mai gần 20cm. Đây không chỉ là một kỷ lục về sinh học, mà còn là minh chứng cho sự trù phú của hệ sinh thái rừng ngập mặn Cà Mau, nơi thiên nhiên ưu đãi để tạo ra những sản vật chất lượng nhất.

Đồng chí Hồ Trung Việt, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Cà Mau (bìa trái) trao giải Nhất cuộc thi xác lập kỷ lục về cua Cà Mau cho Công ty Trách nhiệm hữu hạn Dư Thái Bình.

Bên cạnh đó, các hoạt động văn hóa, thể thao như Giải Marathon Cà Mau 2025 thu hút gần 6.000 vận động viên, hay Liên hoan Đờn ca tài tử Nam bộ… đã dệt nên một bức tranh đa sắc màu, biến Cà Mau thành một không gian văn hóa rộn ràng, tươi vui và giàu bản sắc.

Từ “Hương rừng-Vị biển” đến giá trị kinh tế thực

Nhưng Ngày hội cua Cà Mau không chỉ dừng lại ở bề nổi của các hoạt động lễ hội. Ẩn sau không khí tưng bừng đó là những dòng chảy giao thương mạnh mẽ. Với quy mô hơn 500 gian hàng, sự kiện đã phản ánh đầy đủ chuỗi giá trị ngành cua, từ con giống, quy trình nuôi đến chế biến và xuất khẩu.

Nông dân vùng quê Cà Mau thu hoạch cua nuôi tự nhiên trong vuông tôm.

Không gian trưng bày được thiết kế như một câu chuyện kể về hành trình của con cua Cà Mau: Từ những mô hình nuôi sinh thái dưới tán rừng, các sản phẩm OCOP đặc sắc, cho đến những công nghệ chế biến hiện đại. Đây là nơi các doanh nghiệp, nông dân và nhà đầu tư gặp gỡ, tìm kiếm cơ hội hợp tác, tạo ra những thỏa thuận làm ăn lâu dài.

Đồng chí Phạm Văn Thiều, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo Ngày hội cua Cà Mau phát biểu tại lễ bế mạc.

Phát biểu tại lễ bế mạc, đồng chí Phạm Văn Thiều, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo Ngày hội cua Cà Mau, đã khẳng định: “Chúng ta không chỉ nâng tầm thương hiệu cua Cà Mau trên thị trường quốc tế mà còn tạo ra không gian kết nối, thỏa thuận hợp tác làm ăn lâu dài, nâng cao giá trị bền vững cho ngành hàng tiềm năng này”.

Thương hiệu cua Cà Mau giờ đây đã vượt ra khỏi ranh giới địa lý của một tỉnh, trở thành “đại sứ văn hóa”, mang hình ảnh một Cà Mau “nghĩa tình, hiếu khách, trù phú” lan tỏa trên các nền tảng truyền thông.

Lãnh đạo Tỉnh ủy và Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau tham quan gian hàng trưng bày các sản phẩm cua Cà Mau.

Theo đồng chí Phạm Văn Thiều, sự kiện còn là lời tri ân sâu sắc gửi đến những người hùng thầm lặng là những nông dân, ngư dân, nghệ nhân và doanh nghiệp đang ngày đêm gìn giữ hệ sinh thái rừng-biển. Tại buổi lễ bế mạc, 16 tập thể và 75 cá nhân xuất sắc đã được vinh danh, như một sự ghi nhận xứng đáng cho những nỗ lực phát triển ngành cua theo hướng bền vững.

Tầm nhìn vươn ra biển lớn

Thành công của Ngày hội cua Cà Mau lần II năm 2025 không chỉ là đích đến, mà là bước đệm cho những khát vọng lớn lao hơn. Cà Mau đang đứng trước vận hội mới để chuyển mình từ một địa phương “vùng trũng, cuối nguồn” trở thành trung tâm kinh tế biển năng động.

Trong bài phát biểu của Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam tại đêm khai mạc Ngày hội cua Cà Mau, một tư duy mới đã được gợi mở: Cà Mau cần nhìn xa hơn, không chỉ là “địa đầu cực nam” mà phải là “cửa ngõ phía nam của Tổ quốc hướng ra biển lớn”. Để hiện thực hóa điều này, theo đồng chí Thứ trưởng, Cà Mau cần tập trung vào các trụ cột chiến lược.

Miệt rừng Đất Mũi Cà Mau nhìn ra Hòn Khoai, nơi đang triển khai nhiều dự án trọng điểm quốc gia.

Trước hết là phát triển hạ tầng, được xem là “đôi cánh” để bay xa. Những công trình trọng điểm quốc gia như tuyến cao tốc Cà Mau-Đất Mũi; cảng biển Hòn Khoai, và các dự án năng lượng tái tạo đang được đầu tư mạnh mẽ tại Cà Mau. Đây chính là những mạch máu thông suốt, phá vỡ thế biệt lập về địa lý, giúp Cà Mau kết nối mạnh mẽ với khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và quốc tế.

Kế đó là phát triển kinh tế xanh theo hướng bền vững. Cua Cà Mau không chỉ ngon, mà còn là sản phẩm của một quá trình nuôi dưỡng thuận thiên.

Mô hình “tôm-cua-rừng” của tỉnh đã được quốc tế ghi nhận là hướng đi đúng đắn của kinh tế tuần hoàn, hài hòa giữa tăng trưởng và bảo vệ môi trường. Cà Mau đang hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 (Net-Zero), biến lợi thế rừng ngập mặn thành giá trị kinh tế xanh.

Du lịch sinh thái-trải nghiệm ở Cà Mau từng bước định hình, phát triển để tạo nên sự khác biệt.

Song hành đó là nâng tầm thương hiệu và chế biến sâu. Định hướng sắp tới của Cà Mau là xây dựng và hoàn thiện chuỗi giá trị sản xuất cua biển theo chuẩn quốc tế (GlobalGAP, VietGAP, hữu cơ).

Tỉnh cũng kêu gọi các nhà đầu tư chiến lược tham gia vào lĩnh vực chế biến sâu và logistics, nhằm đưa cua Cà Mau tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Mục tiêu không chỉ là bán cua nguyên con, mà là tạo ra các sản phẩm giá trị gia tăng cao, đưa cua Cà Mau trở thành thương hiệu quốc gia, niềm tự hào của hải sản Việt Nam.

Trải nghiệm du lịch sinh thái xuyên rừng ngập mặn Mũi Cà Mau.

Sau cùng chính là sự khác biệt trong du lịch sinh thái-trải nghiệm ở Cà Mau. Phát triển du lịch gắn với sản phẩm cua Cà Mau đang được xem là hướng đi đột phá.

Du khách đến Cà Mau không chỉ để ngắm cảnh, mà còn để trải nghiệm các tour tham quan mô hình nuôi cua sinh thái, thưởng thức ẩm thực đặc trưng. Chiến lược này nhằm biến Ngày hội cua Cà Mau tiến tới trở thành lễ hội cấp quốc gia, tạo nên sự khác biệt, hấp dẫn và an toàn cho du khách.

Ngày hội cua Cà Mau lần thứ II năm 2025 đã khép lại, nhưng hình ảnh về một chú “Vua cua” hơn 1,8kg, hay nụ cười rạng rỡ của người dân Đất Mũi-Cà Mau vẫn còn đọng lại. Sự kiện đã thắp lên một nguồn năng lượng mới, một niềm tin mãnh liệt vào sự bứt phá của vùng đất này.

Như lời khẳng định của lãnh đạo tỉnh, Cà Mau đang phấn đấu trở thành “nơi hội tụ thiên nhiên và sự an lành”. Với tư duy đổi mới, dám nghĩ dám làm và sự trân trọng những giá trị cốt lõi từ Mẹ Thiên Nhiên, cua Cà Mau sẽ không chỉ là món ngon trên bàn tiệc, mà sẽ tiếp tục kể câu chuyện đầy cảm hứng về vùng đất, con người nơi cực nam Tổ quốc trên hành trình vươn ra biển lớn.

HỮU TÙNG