Cứ 220 người dùng smartphone thì có 1 người là nạn nhân của lừa đảo

Ngày 16-12, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA) đã công bố kết quả tổng kết an ninh mạng 2024 (Khu vực người dùng cá nhân), trong đó đánh giá: Lừa đảo trực tuyến tiếp tục hoành hành.

Lừa đảo phổ biến nhất là mời gọi đầu tư

Theo NCA, cứ 220 người dùng điện thoại thông minh thì có một người trở thành nạn nhân của lừa đảo; thiệt hại ước tính do lừa đảo trực tuyến gây ra trong năm 2024 lên đến 18.900 tỉ đồng.

“Hình thức lừa đảo phổ biến nhất là mời gọi đầu tư; lộ lọt dữ liệu cá nhân vẫn ở mức báo động. Đây là các nội dung nổi bật từ báo cáo nghiên cứu, khảo sát an ninh mạng 2024 do Ban Công nghệ, NCA thực hiện vào tháng 12-2024.

Hình thức lừa đảo phổ biến nhất là mời gọi đầu tư; lộ lọt dữ liệu cá nhân vẫn ở mức báo động. Ảnh: NCA.

Khảo sát được thực hiện ở khu vực người dùng cá nhân, theo hình thức trực tuyến, từ ngày 28-11 đến 14-12, thu hút trên 59.000 người tham gia”- đại diện NCA cho biết.

Thực tế cho thấy số nạn nhân bị lừa đảo lớn nhưng số có thể lấy lại được tiền rất nhỏ. Khi bị mắc bẫy lừa đảo, mặc dù 88,98% người dùng cho biết họ đã ngay lập tức cảnh báo, trao đổi với người thân bạn bè, nhưng chỉ có 45,69% người được hỏi trả lời có báo cáo với cơ quan chức năng, đây là tỉ lệ khá thấp.

Hình thức tấn công người dùng của các đối tượng lừa đảo rất đa dạng và tinh vi. Trong đó 3 hình thức phổ biến nhất năm 2024 gồm: dụ dỗ người dùng tham gia các chiêu trò đầu tư giả, hứa hẹn lợi nhuận cao; giả mạo danh tính cơ quan, tổ chức; lừa thông báo trúng thưởng, khuyến mãi lớn.

Theo kết quả khảo sát, 70,72% người dùng từng nhận được lời mời đầu tư tài chính vào các sàn giao dịch không rõ nguồn gốc nhưng cam kết không rủi ro, lợi nhuận cao.

62,08% cho biết gặp phải các cuộc gọi mạo danh cơ quan, tổ chức (công an, tòa án, thuế, ngân hàng…) để thúc giục cài phần mềm hoặc đe dọa phải chuyển tiền để chứng minh trong sạch do liên quan vi phạm pháp luật.

60,01% cho biết nhận được các thông báo trúng thưởng, khuyến mãi cao nhưng thông tin rất mập mờ, bất thường.

Sử dụng nhiều công nghệ hiện đại để lừa đảo

Bên cạnh các kịch bản tinh vi, các đối tượng lừa đảo đã sử dụng nhiều công nghệ hiện đại như: công nghệ trí tuệ nhân tạo Deepfake để tạo video, giọng nói giả mạo nhằm xây dựng lòng tin từ nạn nhân.

Ứng dụng công cụ tự động (chatbot) để giao tiếp liên tục với nạn nhân; dùng phần mềm chuyên dụng trên máy tính để thực hiện cuộc gọi viễn thông, tiếp cận nhiều người cùng lúc… Việc ứng dụng công nghệ cao khiến cho nhiều nạn nhân khi tiếp xúc các nội dung giả mạo đã không phân biệt được thật - giả, dẫn tới dễ bị mắc lừa.

Tình trạng lộ lọt dữ liệu cá nhân tại Việt Nam tiếp tục diễn biến phức tạp. Ảnh: NCA.

Dữ liệu cá nhân: Mồi ngon cho tin tặc

Năm 2024, tình trạng lộ lọt dữ liệu cá nhân tại Việt Nam tiếp tục diễn biến phức tạp, nghiêm trọng. Có tới 66,24% người dùng xác nhận rằng thông tin của họ từng bị sử dụng trái phép.

Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng này, trong đó theo kết quả khảo sát thì 73,99% người dùng nhận định bị lộ lọt do họ cung cấp thông tin khi mua hàng trực tuyến.

Bên cạnh đó 62,13% nguyên nhân tới từ chia sẻ thông tin trên mạng xã hội và 67,00% cho rằng lộ lọt trong quá trình sử dụng dịch vụ thiết yếu như nhà hàng, khách sạn, siêu thị.

VIẾT THỊNH