Công ty QISC: Chưa xong cổ phần hóa, thì 'dính' thanh tra

Khu dân cư bờ Nam Sông Vệ của QISC đang bị tỉnh Quảng Ngãi thanh tra.

Phát sinh vướng mắc trong quá trình cổ phần hóa

Giai đoạn 2016 - 2020, tỉnh Quảng Ngãi được Chính phủ giao nhiệm vụ cổ phần hóa duy nhất một đơn vị là công ty TNHH MTV Đầu tư, Xây dựng và Kinh doanh dịch vụ Quảng Ngãi (QISC). Đến nay, việc thực hiện nhiệm vụ này vẫn như “gà mắc tóc” vì phát sinh nhiều vấn đề. Quảng Ngãi kiến nghị Thủ tướng cho gia hạn thời hạn cổ phần hóa và sẽ hoàn thành vào cuối năm 2022. Nhưng, mốc tiến độ này có thể lại một lần nữa bị “vỡ” do QISC đang nằm trong “tầm ngắm” thanh tra đối với một số dự án.

Cụ thể, theo Kế hoạch Thực hiện cổ phần hóa QISC được tỉnh Quảng Ngãi ban hành từ tháng 8/2017, việc cổ phần hóa QISC sẽ hoàn thành năm 2019. Để đạt được mục tiêu này, tháng 5/2018, tỉnh Quảng Ngãi phê duyệt lựa chọn nhà thầu thực hiện cổ phần hóa QISC.

Đến tháng 6/2018, Ban Chỉ đạo cổ phần hóa QISC đã trình UBND tỉnh xem xét, quyết định chỉ định thầu đơn vị tư vấn xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa QISC. Tuy nhiên, đến ngày 15/8/2019, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 26/2019/QĐ-TTg về việc phê duyệt danh mục doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa đến hết năm 2020, theo đó, phê duyệt thời gian hoàn thành cổ phần hóa QISC đến hết năm 2020.

Trong quá trình thực hiện các bước tiếp theo, theo ông Võ Phiên, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, việc cổ phần hóa QISC phát sinh vướng mắc. Đó là khi thực hiện chuyển giao các dự án khai thác quỹ đất mà trước đây UBND tỉnh Quảng Ngãi giao QISC làm chủ đầu tư cho các đơn vị khác tiếp tục thực hiện theo phương án sử dụng đất để tiến hành cổ phần hóa QISC (được thực hiện sau khi công bố giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa), đơn vị được giao nhiệm vụ tiếp nhận đã thuê kiểm toán độc lập kiểm toán giá trị đầu tư dở dang.

Kết quả kiểm toán cho thấy, giá trị đầu tư dở dang của dự án khai thác quỹ đất do đơn vị kiểm toán độc lập xác định có chênh lệch lớn so với giá trị do QISC và đơn vị tư vấn xác định giá trị doanh nghiệp xác định.

Không những vậy, việc xử lý tài sản là kết cấu hạ tầng dùng chung tại các khu công nghiệp mà trước đây UBND tỉnh giao QISC quản lý, vận hành khi thực hiện cổ phần hóa cũng gặp nhiều khó khăn. Đây là vấn đề mới phát sinh tại địa phương, chưa được quy định, hướng dẫn cụ thể.

Dự án bị thanh tra

Để tránh thất thoát tài sản nhà nước, tháng 6/2021, Quảng Ngãi đã đề nghị Kiểm toán Nhà nước hỗ trợ tỉnh kiểm toán kết quả xác định giá trị doanh nghiệp của tổ chức tư vấn định giá xử lý các vấn đề tài chính khi cổ phần hóa QISC.

Hồi đáp đề nghị này, Kiểm toán Nhà nước cho biết: “Không kiểm toán kết quả tư vấn định giá và xử lý các vấn đề tài chính để cổ phần hóa QISC, vì UBND tỉnh đã phê duyệt giá trị doanh nghiệp tại Quyết định số 1814/QĐ-UBND ngày 2/12/2020”.

Theo quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 25, Nghị định số 126/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2017 của Chính phủ về chuyển doanh nghiệp nhà nước và công ty TNHH một thành viên do doanh nghiệp nhà nước đầu tư 100% vốn điều lệ thành công ty cổ phần, thì “cơ quan đại diện chủ sở hữu xem xét, quyết định điều chỉnh lại giá trị doanh nghiệp đã công bố trong trường hợp phát hiện những sai lệch trong quá trình xác định giá trị doanh nghiệp của tổ chức tư vấn hoặc doanh nghiệp cổ phần hóa”.

Ông Võ Phiên cho hay, việc cổ phần hóa QISC có “vấn đề” cần phải đánh giá lại, nên tỉnh đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét chuyển việc cổ phần hóa đơn vị này sang giai đoạn 2021 - 2025.

Tại Công văn phản hồi số 6343/BKHĐT-PTDN ngày 21/9/2021, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, dự kiến tổng hợp, chuyển việc thực hiện cổ phần hóa QISC thành công ty cổ phần vào kế hoạch sắp xếp lại doanh nghiệp giai đoạn 2021 - 2025 để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét.

Điều đáng nói là, trong khi đang chờ xin ý kiến của Thủ tướng về gia hạn thời gian cổ phần hóa QISC, thì tỉnh Quảng Ngãi quyết định thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đầu tư, đất đai, xây dựng đối với Dự án Kè và khu dân cư Nam Sông Vệ do QISC làm chủ đầu tư (từ khi triển khai Dự án đến ngày 1/10/2020) và Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Ngãi làm chủ đầu tư (từ ngày 2/10/2020 đến nay).

Dự án Kè và khu dân cư Nam Sông Vệ có tổng mức đầu tư 185 tỷ đồng, được xây dựng tại thôn 3 và thôn 4 (xã Đức Nhuận, huyện Mộ Đức).

Quy mô Dự án gồm đầu tư hạng mục kè bảo vệ chống sạt lở bờ sông Vệ dài 1,15 km (có tổng mức đầu tư khoảng 30 tỷ đồng) và đầu tư đồng bộ hạ tầng khu dân cư với diện tích gần 20 ha, gồm các hạng mục chính là đường giao thông, thoát nước, điện chiếu sáng, cấp điện, cây xanh, chợ và quảng trường với diện tích 3 ha.

Theo quyết định thanh tra này, Đoàn Thanh tra sẽ làm việc trong 45 ngày kể từ ngày công bố Quyết định (không tính ngày nghỉ, ngày lễ theo quy định).

Để việc thanh tra đạt kết quả như kế hoạch, ông Đặng Văn Minh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi đã trao quyền cho Chánh Thanh tra tỉnh thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn như: phê duyệt kế hoạch tiến hành thanh tra của Đoàn Thanh tra; chỉ đạo, giám sát hoạt động của Đoàn Thanh tra thực hiện theo quy định của pháp luật; quyết định thu hồi tiền, tài sản bị chiếm đoạt, sử dụng trái phép hoặc thất thoát do hành vi vi phạm pháp luật của đối tượng thanh tra gây ra (nếu có); chỉ đạo xây dựng dự thảo kết luận thanh tra, trình Chủ tịch UBND tỉnh xem xét, kết luận, xử lý theo quy định của pháp luật.

Với quyết định thanh tra này, thời điểm hoàn tất cổ phần hóa QISC vẫn tiếp tục để ngỏ.

Hà Minh