Có tiền không mua được cát, nhiều công trình xây dựng ở Đắk Lắk gặp khó

Giá cát tăng cao, nguồn cung khan hiếm

Thời gian gần đây, giá cát xây dựng trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk tăng đột biến, khiến hoạt động kinh doanh và xây dựng gặp nhiều khó khăn. Theo ghi nhận tại các cơ sở kinh doanh vật liệu xây dựng trên địa bàn, dù giá cát đã có dấu hiệu "hạ nhiệt" so với vài tuần trước, nhưng vẫn dao động ở mức cao từ 750.000 đến 850.000 đồng/m³.

Tại huyện Cư M’gar (tỉnh Đắk Lắk), một chủ cơ sở vật liệu xây dựng chia sẻ: "Tôi đã làm nghề hơn 5 năm nhưng chưa bao giờ thấy giá cát tăng cao như hiện nay. Điều đáng nói là không chỉ giá cao, mà nguồn cung cũng cực kỳ khan hiếm.

Chúng tôi phải liên hệ khắp nơi mới mua được cát. Dù phải bù lỗ, cơ sở của chúng tôi vẫn phải cầm cự lấy hàng để duy trì hoạt động và giữ chân khách hàng. Theo đó, trong khi sở hữu gần 20 xe tải chở vật liệu, nhưng suốt một tháng qua, chúng tôi chỉ hoạt động có 2-3 xe".

Dù đã có dấu hiệu "hạ nhiệt" so với vài tuần trước, nhưng giá cát tại các địa phương ở Đắk Lắk vẫn dao động ở mức từ 750.000 đến 850.000 đồng/m³.

Tình trạng tương tự cũng xảy ra tại Tp.Buôn Ma Thuột. Bà P.T.H., chủ một cơ sở vật liệu xây dựng ở phường Ea Tam (Tp.Buôn Ma Thuột) chia sẻ: "Giá cát tăng hơn gấp đôi, thậm chí gấp 3 lần so với đầu năm 2025, có lúc tăng lên tới gần 1 triệu đồng/m³.

Trước tình trạng này, nhiều người dân phải tạm ngừng thi công xây dựng nhà ở, chờ giá ổn định trở lại. Hiện tại, mỗi ngày cơ sở tôi chỉ bán được khoảng 5-10 m³ cát, chủ yếu để duy trì hoạt động. Nếu giá cát cứ kéo dài như thế này thì nhiều cơ sở kinh doanh vật liệu sẽ phải đóng cửa".

Giá cát tăng cao đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ của các công trình dân sinh, nhà ở trên địa bàn. Anh L.T.T., Giám đốc Công ty xây dựng T.P. (trụ sở tại Tp.Buôn Ma Thuột) cho hay, công ty anh đang triển khai 15 công trình nhà ở dân dụng. Mặc dù phải mua cát với giá cao, anh vẫn phải chấp nhận lỗ để đảm bảo tiến độ thi công, do đã ký hợp đồng trọn gói.

"Giá cát tăng kéo theo giá bê tông tươi hiện cũng tăng mạnh. Tại Tp.Buôn Ma Thuột, giá bê tông tươi đã lên đến 1,5 triệu đồng/m³ (trong khi trước đó là hơn 1,2 triệu đồng/m3), nhưng không phải lúc nào cũng mua được. Nhiều khi phải mất vài ngày mới tìm được nguồn hàng phục vụ thi công", anh T. chia sẻ thêm.

Các cơ sở kinh doanh vật liệu hoạt động cầm chừng.

Không riêng các doanh nghiệp, người dân cũng lao đao vì giá vật liệu cát xây dựng tăng vọt. Chị Nguyễn Trinh (trú tại huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk) kể: "Gia đình tôi bắt đầu xây dựng căn nhà nuôi yến 3 tầng từ hơn 2 tháng trước, với tổng diện tích 200m². Khi đổ sàn lần đầu vào cuối tháng 5/2025, chúng tôi mua 16m³ bê tông tươi với giá 1,8 triệu đồng/m³, mà khó khăn lắm mới mua được.

Gia đình phải huy động đủ mọi mối quan hệ mới mua được 16m³ bê tông tươi. Công trình hiện vẫn đang tiếp tục thi công và dự kiến khoảng 20 ngày nữa sẽ đổ mê tầng tiếp theo, nhưng chưa biết có xoay xở được bê tông không".

Không chỉ ảnh hưởng đến các công trình dân dụng, việc thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát tại nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk cũng đang gặp khó khăn do giá cát tăng cao và nguồn cung không ổn định.

Ông Trần Thanh Thiện, Quyền Chủ tịch UBND thị trấn Ea Pốk (huyện Cư M’gar) cho hay: "Trên địa bàn thị trấn đã hoàn thiện giai đoạn 1 chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát với 9 căn nhà. Tuy nhiên, ở giai đoạn 2 với 4 căn nhà, hiện nhà thầu không chịu ký hợp đồng thi công do lo ngại thua lỗ vì giá cát quá cao và nguồn cung không ổn định".

Giá cát tăng cao khiến cho các công trình xây dựng nhà ở của người dân có nguy cơ đội vốn.

Một đơn vị thi công tại huyện Krông Bông cho biết, đang triển khai xây dựng hơn 100 căn nhà trong chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát. Trong đó, 100 căn thuộc giai đoạn 1 đang chuẩn bị bàn giao. Tuy nhiên, hàng chục căn nhà còn lại thuộc giai đoạn 2 buộc phải tạm dừng thi công, chờ khi giá cát "hạ nhiệt" mới có thể thực hiện.

Dự án cao tốc tiềm ẩn nguy cơ thiếu hụt nguồn cung cấp cát

Giá cát tăng đột biến và thiếu hụt nguồn cung trong thời gian gần đây cũng ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ thi công của các công trình trọng điểm, đặc biệt là dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột giai đoạn 1.

Là nhà thầu đang thi công Dự án thành phần 2, cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột giai đoạn 1 đoạn qua huyện Krông Bông (tỉnh Đắk Lắk), ông Phạm Xuân Thùy, Phó Giám đốc Công ty cổ phần 484 cho biết, hiện nay các mỏ cát của huyện Krông Bông chỉ đủ cung cấp cho các công trình dân sinh và các dự án xây dựng khác của địa phương nên không bán cho công trình cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột.

Một cơ sở kinh doanh, phân phối vật liệu cát xây dựng tại Tp.Buôn Ma Thuột chỉ bán vài khối mỗi ngày để "giữ chân" bạn hàng.

Trong khi nhu cầu của Dự án thành phần 2 là khoảng 750.000m3 cát mà mỏ cấp phép khai thác của dự án tại huyện Krông Bông lại không đủ khả năng cung cấp (chỉ được 250.000m3). Đến thời điểm hiện nay, toàn bộ Dự án thành phần 2 còn thiếu khoảng 400.000m3 cát phục vụ cho dự án. Do đó, quá trình thực hiện thi công dự án, nhà thầu gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí có tiền nhưng cũng không mua được cát.

Cũng theo thông tin từ ông Thùy, hiện Dự án thành phần 2 đã đạt được gần 30% khối lượng. Trước những ảnh hưởng do giá cát tăng cao, hiện nhà thầu đang đẩy mạnh thi công các hạng mục khác không liên quan đến vật liệu cát. Còn đối với các phần việc có liên quan đến cát thì chỉ thi công cầm chừng.

Nhiều công trình dân sinh thi công cầm chừng, thậm chí tạm ngừng để chờ giá cát "hạ nhiệt".

Trao đổi với Người Đưa Tin, ông Nguyễn Ngọc Pháp, Phó Chủ tịch UBND huyện Krông Bông thông tin, trên địa bàn huyện có 5 mỏ cát được cấp phép khai thác, nhưng chỉ có 2 mỏ đủ điều kiện hoạt động.

Tuy nhiên, hiện nay, các mỏ này cũng đang tạm dừng hoạt động do tàu bè hết hạn đăng kiểm. Chỉ có 1 mỏ ở xã Cư Pui được tỉnh cấp phép khai thác để phục vụ cho Dự án thành phần 2, cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột là đang hoạt động. Do đó, hiện trên địa bàn huyện không có nguồn cung nên muốn mua cát cũng rất khó khăn.

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Lắk cho biết, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 21 mỏ khai thác cát được UBND tỉnh cấp phép với tổng công suất khai thác hằng năm là 586.000 m3/năm. Sản phẩm khai thác phục vụ cho xây dựng các công trình dự án và nhu cầu xây dựng của người dân.

Việc cung cấp được thực hiện theo thỏa thuận dân sự giữa chủ mỏ và đơn vị có nhu cầu sử dụng (hợp đồng mua bán). Các mỏ khai thác cát được cấp phép tập trung chủ yếu tại một số huyện như: Krông Bông, Lắk, Krông Năng... Riêng trên địa bàn huyện Cư M’gar và Tp.Buôn Ma Thuột, hiện không có mỏ cát được cấp phép do không có nguồn tài nguyên này.

Khánh Ngọc