Cổ phiếu của 'đế chế' bất động sản Trung Quốc bị hủy niêm yết

Evergrande từng là biểu tượng của sự tăng trưởng thần tốc trong ngành bất động sản Trung Quốc. Từ một nhà phát triển nội địa, Evergrande nhanh chóng vươn lên trở thành công ty tư nhân có thương vụ IPO lớn nhất tại Hong Kong, với giá trị ban đầu hơn 9 tỷ USD vào năm 2009. Đỉnh cao là năm 2017, giá trị vốn hóa thị trường của tập đoàn này đạt 51 tỷ USD, gấp gần sáu lần thời điểm niêm yết. Tuy nhiên, cùng với sự bành trướng chóng mặt là khoản nợ chồng chất lên tới hơn 300 tỷ USD - con số cao nhất ngành bất động sản toàn cầu.

Kể từ sau năm 2021, khi Trung Quốc bắt đầu siết chặt tín dụng trong lĩnh vực bất động sản nhằm hạn chế rủi ro hệ thống, Evergrande lập tức rơi vào vòng xoáy nợ nần, vỡ hạn thanh toán, mất khả năng tái cấu trúc và cuối cùng buộc phải giải thể. Đến phiên giao dịch cuối cùng, giá cổ phiếu Evergrande chỉ còn 0,163 HKD, so với mức đỉnh 31,39 HKD, một cú rơi tự do gần như tuyệt đối.

Theo hồ sơ ngày 12/8, cổ phiếu Evergrande bị hủy niêm yết do không thể nối lại giao dịch trong vòng 18 tháng kể từ thời điểm có lệnh thanh lý tháng 1/2024. Với việc bị xóa sổ khỏi sàn, giá trị vốn hóa của Evergrande chỉ còn khoảng 282 triệu USD - một “tàn tích” so với đế chế từng làm mưa làm gió trên thị trường.

Các chuyên gia tài chính nhận định đây không chỉ là sự kết thúc của một doanh nghiệp lớn, mà là biểu tượng cho toàn bộ giai đoạn khủng hoảng niềm tin trong ngành bất động sản Trung Quốc. Ông Gary Ng - Chuyên gia kinh tế cấp cao tại Natixis cho rằng: “Sự kiện Evergrande chính thức bị hủy niêm yết là dấu mốc kết thúc một chương đen tối, nhưng không phải là chương cuối, khi ngành vẫn đang chịu áp lực từ thanh khoản thấp và nhu cầu thị trường yếu”.

Trên thực tế, nhiều ông lớn bất động sản Trung Quốc khác như Country Garden, Sunac, Kaisa… cũng đang đối mặt với các vấn đề tương tự, khiến ngành từng đóng góp tới 25% GDP Trung Quốc rơi vào suy thoái. Trong khi đó, người mua nhà vẫn đang chờ đợi hàng loạt dự án dang dở được bàn giao, và các chủ nợ thì không mấy hy vọng vào khả năng thu hồi.

Theo ước tính của các luật sư, quá trình thanh lý tài sản của Evergrande có thể kéo dài tới một thập kỷ. Tỉ lệ thu hồi nợ sẽ rất thấp. Cho đến nay, các nhà thanh lý mới chỉ thu được khoảng 255 triệu USD từ việc bán tài sản ở nước ngoài như trái phiếu trường học, thẻ câu lạc bộ, tác phẩm nghệ thuật và xe hơi - con số quá nhỏ so với hơn 45 tỷ USD mà các chủ nợ đang yêu cầu.

Giới đầu tư nhỏ lẻ và người mua nhà từng tin tưởng vào uy tín của Evergrande cũng đang lâm vào cảnh trắng tay. Họ từng lựa chọn Evergrande vì quy mô và danh tiếng của tập đoàn này, không ngờ rằng chính điều đó lại khiến họ bị tổn thất nặng nề hơn khi công ty sụp đổ.

Sự ra đi của Evergrande không chỉ đánh dấu sự kết thúc của một doanh nghiệp mang tầm vóc quốc gia, mà còn để lại một “vết sẹo” sâu sắc cho thị trường bất động sản Trung Quốc. Tác động lan tỏa của vụ việc này sẽ còn tiếp tục ảnh hưởng tới niềm tin của nhà đầu tư, ngân hàng và cả các chính sách quản lý thị trường trong nhiều năm tới.

Kim Ngân