Cơ hội để Việt Nam trở thành thủ phủ ngành công nghiệp tài sản số

Tọa đàm “Chiến lược quốc gia về tài sản số: Chính sách cho đổi mới sáng tạo và hội nhập toàn cầu”.

Cơ hội vàng của Việt Nam

Thị trường trên toàn cầu đang phát triển nhanh chóng. Nhiều quốc gia, thể chế tài chính lớn như Mỹ, Blackrock đã đưa ra những thông điệp rõ ràng, khẳng định tài sản số không biến mất mà còn tái định hình ngành tài chính truyền thống.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam cũng cho thấy sự nhạy bén của mình khi liên tục có những quy định, dự luật liên quan.

“Chúng tôi nhận thấy Việt Nam là mắt xích quan trọng trong chiến lược phát triển và thúc đẩy tài sản số toàn cầu. Không chỉ giá trị hiện tại, Việt Nam là thị trường giàu tiềm năng trong tương lai”, ông Richard Teng, CEO Binance nói.

Ông Richard Teng, CEO Binance chia sẻ tại buổi tọa đàm “Chiến lược quốc gia về tài sản số: Chính sách cho đổi mới sáng tạo và hội nhập toàn cầu”.

Ông Nguyễn Mạnh Cường, nguyên Phó Chánh văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ, Phó Tổng thư ký Hội tự động hóa Việt Nam cho rằng, Việt Nam đang ở giai đoạn bước ngoặt trong việc xác lập khung pháp lý rõ ràng cho tài sản số.

Trong đó, có 6 điểm nhấn quan trọng: Tài sản số đã được đưa vào nhóm đối tượng cần theo dõi, nghiên cứu để tiến tới xây dựng cơ chế quản lý phù hợp; khung pháp lý đang từng bước được hình thành; một số địa phương như Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đã tiên phong thử nghiệm, tiếp cận lĩnh vực này một cách chủ động; các tổ chức quản lý liên quan, như Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước, đang nghiên cứu mô hình tài sản số gắn với giá trị thực…

Đây sẽ là tiền đề quan trọng để lĩnh vực tài sản số có thể đóng góp mạnh mẽ cho nền kinh tế số, mở ra những động lực tăng trưởng mới của Việt Nam. Việc ban hành một khung pháp lý cho tài sản số là thách thức lớn không chỉ với Việt Nam mà còn là vấn đề của toàn cầu do lĩnh vực này quá mới mẻ và thay đổi nhanh chóng. Do đó, yếu tố then chốt là làm sao cân bằng được giữa luật pháp và đổi mới sáng tạo. Nếu tận dụng được làn sóng này, Việt Nam có thể trở thành hình mẫu vì nhiều quốc gia khác cũng đang tìm cách tiếp cận.

Thách thức khi ban hành luật về tài sản số

Tháng 6/2025, Quốc hội chính thức thông qua , đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử Việt Nam, tài sản số được công nhận trong khung pháp lý quốc gia. Luật này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Bình (Đại học RMIT) khẳng định, mặc dù đã có những bước tiến quan trọng nhưng vẫn còn một số khoảng trống pháp lý cần được tiếp tục hoàn thiện.

“Các vấn đề liên quan đến chứng khoán số và tiền pháp định trên sổ cái hiện chưa được điều chỉnh đầy đủ. Đây là những lĩnh vực tiềm năng nhưng cũng mang nhiều rủi ro, đòi hỏi phải có rõ ràng nhằm bảo vệ người dùng, nhà đầu tư và các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tài sản số”, ông Bình nhấn mạnh.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Bình (Đại học RMIT) trong buổi tọa đàm.

Ông Nguyễn Thành Trung, CEO của Sky Mavis - kỳ lân blockchain đầu tiên của Việt Nam chia sẻ về sự bất ngờ khi thấy những nhà làm luật của Việt Nam tiếp cận rất sớm với công nghệ. Tuy nhiên, ông cũng băn khoăn về việc nếu không nghiên cứu kỹ thì sẽ có những hạn chế khi triển khai.

Trước đây, những hoạt động liên quan tài sản số được ví von là nằm trong vùng xám, nghĩa là doanh nghiệp làm những gì luật pháp không cấm. Nhưng dự thảo nghị quyết thí điểm thị trường tài sản mã hóa gần nhất lại có một điểm khác hẳn thế giới, đó là quy định những hoạt động không được nhắc đến trong luật thì sẽ bị cấm. Điều này vô tình tạo ra những hạn chế.

Hơn nữa, quy định như vậy cũng ảnh hưởng đến không gian trong bối cảnh Việt Nam đang nổi lên như điểm sáng của toàn cầu trong lĩnh vực blockchain.

“Cá nhân tôi cho rằng Việt Nam ban hành luật về tài sản số sẽ là cơ hội vàng với cả thị trường lẫn doanh nghiệp. Việc đẩy nhanh dự thảo là tốt nhưng nếu làm không đúng sẽ đánh mất đi cơ hội, có thể khiến Việt Nam thụt lùi trên bản đồ công nghệ thế giới”, ông Trung nhận định.

Từ góc độ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo trong ngành blockchain, ông Trần Huy Vũ, CEO của Kyber Network cho rằng, Việt Nam đang có lợi thế đi trước trong lĩnh vực tài sản số. Việc ban hành luật về tài sản số có thể giúp các doanh nghiệp trong nước nhận được sự hỗ trợ nhiều hơn từ cơ quan chức năng. Tuy nhiên, ở mặt khác, cơ quan chức năng có thể không đủ thời gian đánh giá hết tiềm năng của các ứng dụng nhỏ để tạo điều kiện phát triển.

“Bản chất của công nghệ là phát triển rất nhanh. Có những ứng dụng hiện tại rất nhỏ nhưng chỉ trong 3-5 năm tới có thể thành trụ cột quan trọng. Nếu luật không đủ mở để những sản phẩm mới có cơ hội phát triển, trong tương lai sẽ khó có những tiếng vang lớn”, ông Vũ lo ngại.

Từ kinh nghiệm quốc tế, CEO Binance, Richard Teng cho rằng, Chính phủ và những nhà làm luật sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tương lai phát triển của ngành.

“Tôi nghĩ công nghệ, đặc biệt là đang phát triển rất nhanh và mạnh mẽ. Nó giống như dòng nước, nếu ta cố gắng ngăn lại, nước vẫn sẽ tìm cách len lỏi để tiếp tục chảy. Việc siết chặt quá mức có thể khiến khó kiểm soát hơn và tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn. Một ‘khung pháp lý thông minh’ sẽ giúp cân bằng giữa đổi mới sáng tạo và quản lý rủi ro một cách hợp lý. Khi làm được điều đó, ngành tài sản số ở Việt Nam sẽ có nền tảng vững chắc để phát triển lâu dài và vươn ra thế giới”, ông Richard Teng, CEO Binance chia sẻ.

Khi có khung pháp lý phù hợp, tiền điện tử có thể trở thành công cụ hiệu quả để tăng cường minh bạch và hỗ trợ các nỗ lực chống rửa tiền toàn cầu. Việc hoàn thiện pháp lý sẽ giúp Việt Nam nắm bắt xu thế toàn cầu trong việc quản lý và thúc đẩy ngành công nghiệp tài sản số.

Hồng Ánh