Cơ hội để Mỹ thoát khỏi sự phụ thuộc vào pin xe điện từ Trung Quốc

Doanh số bán xe điện đã có những biến động mạnh trong năm nay, nhưng pin cung cấp năng lượng cho chúng vẫn đang được sản xuất với tốc độ nhanh chóng khi các nhà sản xuất đang chạy đua để đảm bảo các chuỗi cung ứng liên quan. Một phần quan trọng của nỗ lực này là giảm sự phụ thuộc của Mỹ vào Trung Quốc và xây dựng một ngành công nghiệp pin nội địa vững mạnh.

Bất chấp việc chính quyền của Tổng thống Trump hủy bỏ một số chương trình năng lượng sạch, ngành xe điện và pin của Mỹ vẫn được kỳ vọng sẽ tăng trưởng.

Allan Swan, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Panasonic Energy Corporation khu vực Bắc Mỹ, cho biết ngành này thậm chí có thể tách khỏi Trung Quốc trong vòng một thập kỷ.

"Sẽ mất 10 năm nỗ lực xây dựng chuỗi cung ứng, hoàn thiện quy trình và nâng cao hiệu suất để tách khỏi Trung Quốc", Swan trả lời tờ InsideEVs. "Nhưng liệu người Mỹ có thể làm được điều đó không? Chắc chắn rồi. Tôi rất tin tưởng là có thể”.

Panasonic đang tăng gấp đôi khoản đầu tư đó. Đầu tháng này, công ty đã khai trương nhà máy pin thứ hai tại Mỹ. Nhà máy trị giá 4 tỷ USD tại De Soto, Kansas, dự kiến sẽ đi vào hoạt động hoàn toàn vào cuối năm 2026. Sau khi hoàn thành, nhà máy sẽ sản xuất đủ pin để cung cấp năng lượng cho khoảng nửa triệu xe điện mỗi năm.

Tesla là khách hàng lớn nhất của Panasonic, nhưng công ty đang mở rộng cơ sở khách hàng. Bắt đầu từ năm sau, họ sẽ cung cấp pin hình trụ 2170 do Mỹ sản xuất cho Lucid Motors, công ty hiện đang sử dụng pin NMC Panasonic được sản xuất tại Nhật Bản.

"Một số điều đã được thiết lập, chẳng hạn như tín dụng sản xuất 45X và thuế quan, đã giúp chúng tôi có thể bắt kịp nhanh nhất có thể", Swan nói. Trong khi hầu hết các chương trình ủng hộ xe điện đã bị thu hẹp quy mô, chính quyền cua rông Trump cho đến nay vẫn giữ nguyên tín dụng sản xuất tiên tiến 45X. Ưu đãi này phân bổ hàng tỷ USD cho sản xuất pin lithium-ion trong nước và rất quan trọng đối với kế hoạch mở rộng của nhiều công ty sản xuất pin, bao gồm LG Energy Solution, Tesla và Samsung SDI.

Panasonic dự kiến sẽ nhận được 6,8 tỷ USD thông qua Đạo luật Giảm Lạm phát được thông qua dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Biden. Swan không xác nhận con số này nhưng thừa nhận công ty đang trên đà đủ điều kiện nhận tài trợ. "Các khoản tín dụng sản xuất sẽ giúp chúng tôi tái đầu tư vào pin cũng như đầu tư vào các nhà cung cấp và khách hàng của mình", ông Swan nói. "Chúng tôi sẽ có thể đáp ứng nhu cầu gấp 45 lần trong lần xây dựng mới nhất".

Các nhà máy Gigafactory của Panasonic cũng đóng vai trò là mỏ neo cho chuỗi cung ứng rộng lớn hơn.

Giống như một nhà máy sản xuất ô tô chạy bằng xăng truyền thống thu hút các nhà cung cấp Cấp 1 cho động cơ, hộp số và ghế ngồi, một nhà máy sản xuất pin quy mô này khuyến khích các nhà sản xuất vật liệu hoạt tính catốt và anode thiết lập hoạt động gần đó. Vị trí gần giúp cắt giảm chi phí hậu cần và giúp sản xuất hiệu quả hơn, giúp tạo ra một hệ sinh thái hoàn chỉnh. Điều này rất quan trọng cho các kế hoạch nội địa hóa.

Panasonic cũng được hưởng lợi từ nền tảng do các bên khác tạo ra. Ví dụ, các nhà cung cấp chuyển đến để phục vụ LG Energy Solution và Samsung SDI cũng có thể hợp tác với các khách hàng khác, vì nhiều thỏa thuận cung cấp trong ngành pin không phải là độc quyền.

Tuy nhiên, sự tăng trưởng của một số ít công ty sản xuất pin lớn lại trái ngược với sự sụt giảm chung trong đầu tư năng lượng sạch của Mỹ từ đầu năm đến nay. Theo nhóm chính sách môi trường E2, hơn 22 tỷ USD giá trị các dự án đã bị hủy bỏ trong nửa đầu năm 2025, bao gồm 6,7 tỷ USD chỉ riêng trong tháng 6. Việc hủy bỏ này ước tính đã khiến 16.500 việc làm bị mất, phần lớn là ở các tiểu bang và quận do Đảng Cộng hòa lãnh đạo.

Làn sóng đảo ngược này diễn ra sau một loạt động thái của chính quyền của ông Trump nhằm giải thể các chương trình năng lượng sạch liên bang, bao gồm đóng băng quỹ Cơ sở hạ tầng Xe điện Quốc gia, chấm dứt tín dụng thuế EV liên bang vào ngày 30 tháng 9 và xóa bỏ các hình phạt theo Tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu trung bình của doanh nghiệp (CAFE).

Tuy nhiên, các nhà sản xuất ô tô và công ty sản xuất pin dường như ngày càng tập trung vào bộ máy sản xuất của họ tại Mỹ, khi thuế quan của ông Trump bắt đầu có hiệu lực. General Motors sẽ bắt đầu sản xuất pin lithium-mangan (LMR) tại địa phương từ năm 2028 cho các xe SUV và xe tải cỡ lớn của mình. Ford cũng đang nghiên cứu công nghệ hóa học tương tự. Và Ford sẽ sản xuất pin lithium giá rẻ Pin sắt phosphate (LFP) bằng cách cấp phép công nghệ từ nhà sản xuất pin Trung Quốc CATL.

Hoàng Lâm