Cô giáo vùng cao và hành trình gieo tri thức bằng yêu thương

Cô giáo Trần Thị Ngát trong giờ lên lớp.

Thắp niềm tin cho học trò vùng cao

Cô Ngát là giáo viên môn Sinh học và là tổ trưởng tổ chuyên môn, Trường Phổ thông dân tộc nội trú THPT Nà Hỳ (Điện Biên). Giữa bao gian khó của vùng đất biên cương, cô vẫn miệt mài gieo chữ, gieo niềm tin cho học trò.

Gần 10 năm gắn bó với mái trường nội trú, điều giữ cô Ngát ở lại không phải là vị trí công tác hay danh hiệu, mà là tình cảm chân thành, trong sáng của học trò vùng cao.

“Các em đến trường không chỉ để học chữ, mà để tìm một mái nhà thứ hai – nơi được yêu thương và sẻ chia. Mỗi ánh mắt hồn nhiên, mỗi nụ cười trong trẻo của học trò là động lực để tôi cố gắng hơn mỗi ngày” - cô Ngát bộc bạch và tin rằng, mỗi tiết học, mỗi lời động viên của người thầy có thể thay đổi một cuộc đời. Vì vậy, với học sinh dân tộc thiểu số – những em còn rụt rè, thiếu tự tin và gặp rào cản ngôn ngữ – cô đặc biệt chú trọng xây dựng mối quan hệ gần gũi, tôn trọng và an toàn trong học tập.

Hiểu rõ học sinh vùng cao thường e dè và ngại bày tỏ, cô Ngát luôn cố gắng đổi mới phương pháp dạy học theo hướng trực quan, trải nghiệm, gắn kiến thức với thực tế đời sống. Trong giờ học của cô, những trò chơi học tập, hoạt động nhóm, kể chuyện hay thực hành được lồng ghép sinh động, giúp học sinh hào hứng, tự nhiên tham gia.

“Tôi luôn khen ngợi kịp thời từng tiến bộ nhỏ để các em thấy rằng mình cũng làm được. Khi niềm tin nảy nở, các em sẽ dần yêu thích việc học” - cô Ngát chia sẻ và cho rằng, trong giáo dục vùng khó, phương pháp và môi trường chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi học sinh cảm nhận được tình yêu thương và niềm tin từ người thầy. Bởi giáo viên nội trú không chỉ dạy chữ, mà còn dạy cách sống, cách làm người, kiên nhẫn đồng hành để từng em trưởng thành mỗi ngày.

Trong từng tiết học, cô Ngát luôn biết cách "truyền lửa" tinh thần học tập cho học sinh.

Từ “vị sữa chua” đến ước mơ giảng đường

Trong hành trình “gieo chữ” của mình, có những câu chuyện nhỏ đã để lại trong cô Ngát ký ức không thể quên. Cô kể về một học trò người H’Mông – cậu học sinh nghèo, mồ côi cha, sống ở bản xa, chưa từng biết đến sữa chua.

“Khi tôi hỏi ‘Sữa chua có vị gì?’ em ngơ ngác đáp ‘Thưa cô, sữa chua là gì ạ?’ Lúc ấy tôi lặng người” - cô Ngát nhớ lại. Từ đó, cô mang đến cho em hộp sữa chua đầu tiên, giới thiệu những điều giản dị về thế giới xung quanh, rồi kiên nhẫn dạy từng bài Sinh học bằng những ví dụ đời thường. Dần dần, cậu học trò ấy không chỉ học tốt mà còn nuôi trong mình ước mơ được bước ra khỏi bản làng bằng con đường tri thức.

Ba năm liền em đạt học sinh giỏi cấp tỉnh môn Sinh học và hiện đang là sinh viên Trường ĐH Sư phạm Hà Nội. “Mỗi dịp Tết, em vẫn gọi điện hỏi thăm, gửi lời chúc như một đứa con nhớ mẹ”- cô Ngát xúc động kể. Chính những câu chuyện giản dị như thế khiến cô thêm yêu nghề, yêu học trò vùng cao – nơi mỗi tiết học là một hành trình gieo hạt của tri thức và yêu thương.

Từ thực tiễn giảng dạy, cô Ngát đã xây dựng và triển khai hiệu quả mô hình “Lớp học thân thiện – học sinh tự quản”. Trong đó, học sinh được giao nhiệm vụ điều hành các hoạt động của lớp, tự tổ chức sinh hoạt nhóm, chia sẻ và giúp đỡ nhau trong học tập. Giáo viên đóng vai trò hướng dẫn, khích lệ, để các em học cách lắng nghe, hợp tác và rèn tinh thần trách nhiệm.

Mô hình này không chỉ giúp học sinh tự tin, chủ động hơn mà còn hình thành văn hóa đoàn kết – một giá trị quý trong cộng đồng vùng cao. Theo cô Ngát, “chìa khóa” để khơi dậy tinh thần học tập của học sinh dân tộc thiểu số chính là niềm tin và sự khích lệ đúng lúc. Khi học sinh cảm nhận được rằng thầy cô tin tưởng, tôn trọng nỗ lực của các em, thì ngọn lửa học tập sẽ được thắp sáng.

“Chúng ta cần tôn vinh sự cố gắng hơn là thành tích, giúp học sinh thấy tự hào về bản sắc và khát vọng vươn lên để đổi thay quê hương mình”- cô Ngát chia sẻ. Với cô, giáo dục không chỉ là truyền dạy tri thức, mà là hành trình lan tỏa yêu thương và đánh thức tiềm năng của mỗi học trò. Bởi trong trái tim người giáo viên vùng cao, mỗi bài học là một hạt mầm của niềm tin, và mỗi học sinh là một mầm xanh của tương lai.

Nhận xét về nhân viên, ông Nguyễn Văn Tập – Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc nội trú THPT Nà Hỳ cho hay, cô Ngát là giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh môn Sinh học. Cô có thành tích đặc biệt trong công tác ôn thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh năm học 2023-2024 – với 9 giải, trong đó 1 giải Ba và 8 giải khuyến khích;

Cô được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT tặng Bằng khen vì có thành tích đặc biệt xuất sắc trong năm học 2023-2024. Được tỉnh Đoàn Điện Biên khen thưởng thanh niên tiêu biểu làm theo lời Bác.

Theo ông Tập, cô Trần Thị Ngát là tấm gương nhà giáo trẻ tiêu biểu, mẫu mực, vững vàng trong công tác chuyên môn, tâm huyết trách nhiệm trong công việc, hết lòng yêu thương học sinh. Ở nhà cô còn là người vợ đảm đang, người mẹ tảo tần mẫu mực và là chỗ dựa vững chắc cho gia đình.

Cô Ngát đã thắp lên niềm tin, khát vọng học tập cho học trò dân tộc thiểu số nơi vùng cao.

Minh Phong