Chuyển suy nghĩ thành lời nói: Neuralink sắp thử nghiệm thiết bị cấy ghép não mới

Công ty cấy ghép não Neuralink Corp. của tỷ phú Elon Musk đang chuẩn bị thử nghiệm lâm sàng thiết bị cấy ghép não mới tại Mỹ vào tháng 10 tới, với mục tiêu sử dụng thiết bị để chuyển đổi suy nghĩ thành giọng nói. Đây được xem là bước tiến có thể mở ra cơ hội giao tiếp mới cho những người mất khả năng nói. Nhưng Neuralink còn có tham vọng lớn hơn.

Từ ý tưởng khôi phục khả năng giao tiếp cho bệnh nhân, công ty Neuralink của CEO Elon Musk đang mở rộng tham vọng: biến giao diện não - máy tính thành sản phẩm phổ biến. Ảnh: Neuralink

Từ hỗ trợ y tế đến công nghệ tiêu dùng

Trong khi các công ty phát triển cấy ghép não hiện chỉ tập trung vào bệnh nhân có tình trạng y tế nghiêm trọng, Neuralink đang đặt tham vọng xa hơn. Theo kế hoạch, công ty muốn có thể cấy thiết bị cho người khỏe mạnh vào năm 2030, mở ra giai đoạn phát triển công nghệ tiêu dùng.

Theo đó, phát biểu trước khán giả tại Viện Khoa học và Công nghệ Tiên tiến Hàn Quốc ở Seoul tuần trước, ông DJ Seo, Chủ tịch Neuralink cho biết nghiên cứu này nhắm đến những người mất khả năng nói, giúp họ “chuyển trực tiếp suy nghĩ từ não bộ sang giọng nói mà không cần bất kỳ bàn phím nào ở giữa”.

Ông DJ Seo, Chủ tịch Neuralink phát biểu tại Viện Khoa học và Công nghệ Tiên tiến Hàn Quốc, thông báo về kế hoạch của công ty chuẩn bị thử nghiệm lâm sàng thiết bị cấy ghép não mới tại Mỹ vào tháng 10 tới. Ảnh: X

“Chúng tôi hình dung trong khoảng 3 đến 4 năm tới sẽ có người khỏe mạnh bình thường cấy ghép não Neuralink. Nếu bạn tưởng tượng mình đang nói điều gì đó, chúng tôi sẽ có thể ghi nhận được”, ông Seo cho biết.

Theo Reuters, Neuralink cho biết Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã công nhận thiết bị này là Thiết bị đột phá về khả năng nói, điều có thể đẩy nhanh quá trình phát triển, đánh giá và xem xét đưa thiết bị vào sử dụng thực thế.

Trước đó, FDA đã cấp cho Neuralink giấy miễn trừ thiết bị thử nghiệm, cho phép tiến hành thử nghiệm lâm sàng với thiết bị chưa được phê duyệt. Hiện công ty đang triển khai năm thử nghiệm khác, trong đó các cấy ghép cho phép bệnh nhân điều khiển máy tính hoặc cánh tay robot bằng ý nghĩ.

Hình ảnh trang web của Neuralink quảng cáo thiết bị cấy ghép não, với hi vọng thay đổi cách con người tương tác với máy móc. Ảnh: Bloomberg

Dù vậy, chưa có thiết bị nào được thương mại hóa có khả năng đọc trực tiếp lời nói từ não. Neuralink cũng từ chối bình luận thêm về kế hoạch này.

Giao diện não - máy tính và tham vọng “nâng cao năng lực con người”

Neuralink là một trong số các công ty đi đầu trong phát triển giao diện não - máy tính (BCI), công nghệ cho phép não bộ giao tiếp trực tiếp với thiết bị điện tử, bỏ qua cơ quan vận động và cảm giác. Theo ông Seo, mục tiêu ngắn hạn là giúp cải thiện cuộc sống của bệnh nhân, trong khi mục tiêu dài hạn là nâng cao năng lực của con người nói chung.

Trong phần hỏi đáp, ông Seo khẳng định công ty sẽ hướng tới sản xuất công nghệ phục vụ người tiêu dùng.

Ông DJ Seo khẳng định Neuralink sẽ hướng tới sản xuất các sản phẩm cấy ghép não phục vụ người tiêu dùng. Ảnh: X

Các thiết bị BCI hiện đã cho phép bệnh nhân bị liệt điều khiển máy tính, sử dụng bàn phím ảo để gõ chữ. Tuy nhiên, công nghệ đọc trực tiếp lời nói từ não được kỳ vọng sẽ giúp tốc độ nhanh hơn nhiều.

Ông Seo cũng nhấn mạnh công nghệ này có thể cho phép con người truy vấn trực tiếp các nền tảng trí tuệ nhân tạo (AI) bằng ý nghĩ. “Chúng tôi tin rằng hoàn toàn có thể giao tiếp với AI ở tốc độ của suy nghĩ, thậm chí nhanh hơn lời nói, và nhận lại thông tin qua tai nghe AirPods, tạo thành một vòng giao tiếp khép kín”, ông nói.

Ứng dụng y tế tiềm năng

Nhiều nhà khoa học khác trên thế giới đang thử nghiệm thiết bị tương tự nhằm hỗ trợ bệnh nhân đột quỵ hoặc mắc bệnh thoái hóa thần kinh như ALS (Hội chứng xơ cứng teo cơ một bên) - căn bệnh khiến người bệnh không thể phát âm nhưng vẫn duy trì suy nghĩ. Thiết bị cấy ghép có thể truyền tải trực tiếp suy nghĩ thành dữ liệu cho máy tính.

Một số nghiên cứu đã chứng minh khả năng ghi nhận chính xác điều bệnh nhân muốn nói hoặc thậm chí tưởng tượng mình đang nói.

Chi tiết bài thuyết trình của ông Seo đã được truyền thông Hàn Quốc đăng tải, và video buổi nói chuyện cũng đã xuất hiện trên YouTube vào cuối tuần qua.

Khôi phục khả năng nói chỉ là một trong những mục tiêu của Neuralink. Công ty cũng đang nghiên cứu phương pháp điều trị mù lòa và bệnh Parkinson, dù đến nay chưa có thiết bị nào được phê duyệt để thương mại hóa. Mục tiêu dài hạn của Neuralink là đến năm 2031 có thể thực hiện cấy ghép cho 20.000 người mỗi năm.

Hồng Nhung