Chuyên gia quốc tế và Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm bảo vệ Di sản thế giới dựa vào cộng đồng

Hội thảo do Bộ Ngoại giao, Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam phối hợp với Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND TP. Hà Nội tổ chức.

Hội thảo diễn ra dưới sự điều hành của Giám đốc Trung tâm Di sản thế giới của UNESCO Lazare Eloundou Assomo; Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam Hoàng Đạo Cương và Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Thu Hà.

Đây là sự kiện trong chuỗi hoạt động triển khai Kế hoạch Hành động giai đoạn 2021 - 2025 của Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, Bản ghi nhớ Hợp tác Việt Nam - UNESCO giai đoạn 2021 - 2025, Chiến lược Ngoại giao văn hóa đến năm 2030 và các kết luận của Hội nghị Văn hóa toàn quốc nhấn mạnh vai trò của văn hóa phục vụ phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Các đại biểu chủ trì Hội thảo. Ảnh: BTC

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương cho biết, ngày 19/10/1987, Việt Nam chính thức phê chuẩn tham gia Công ước 1972 về Bảo vệ di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới. Từ đó đến nay, Việt Nam đã có 8 di sản văn hóa, thiên nhiên được UNESCO công nhận là Di sản thế giới.

Kể từ khi tham gia Công ước 1972 đến nay, Việt Nam đã 2 lần được tín nhiệm bầu là một trong 21 thành viên Ủy ban Di sản thế giới, nhiệm kỳ 2013 - 2017 và nhiệm kỳ 2023 - 2027.

Việt Nam cũng đã đạt được nhiều bước tiến quan trọng về nhận thức, lý luận trong lĩnh vực bảo vệ và phát huy giá trị di sản thế giới, thể hiện qua hệ thống pháp luật về di sản văn hóa ngày càng được hoàn thiện.

Đặc biệt, Luật Di sản văn hóa 2024 có nhiều quy định đã nội luật hóa từ Công ước 1972, Hướng dẫn thực hiện Công ước và Chính sách về việc lồng ghép quan điểm Phát triển bền vững vào các quy trình của Công ước 1972, tạo ra hành lang pháp lý quan trọng để quản lý, bảo vệ và phát huy các Di sản thế giới ở Việt Nam.

Giám đốc Trung tâm Di sản thế giới Lazare Eloundou Assomo chia sẻ ấn tượng trước những thành tựu mà Việt Nam đạt được trong bảo vệ và phát huy giá trị di sản dựa vào cộng đồng. Ảnh: BTC

"Trên thực tế vẫn còn rất nhiều công việc cần phải làm để nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản thế giới ở Việt Nam những năm tới. Những kinh nghiệm chia sẻ, gợi mở trong Hội thảo lần này là định hướng quý báu để Bộ và các địa phương tiếp tục nghiên cứu, áp dụng vào thực tiễn quản lý di sản thế giới ở Việt Nam trong thời gian tới”, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương nhận định.

Dẫn chứng về vị thế và tiềm năng của hệ thống di sản Hà Nội, Phó Chủ tịch UBND TP. Vũ Thu Hà cho biết, Thủ đô Hà Nội được biết đến là “Thành phố di sản” với quỹ di sản văn hóa vô cùng phong phú, đa dạng, gồm 6.494 di tích lịch sử, văn hóa, trong đó có những di sản mang tầm nhân loại đã được UNESCO vinh danh. Đây là tiềm năng, thế mạnh, là nguồn lực để Hà Nội phát triển kinh tế - xã hội, nhất là phát triển du lịch văn hóa.

Tuy nhiên, công tác quản lý di tích nói chung đặt ra nhiều thách thức trong nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị của di sản, nhất là bối cảnh Thủ đô Hà Nội - thành viên Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO, Khu di sản Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội được định hướng phát triển thành không gian sáng tạo văn hóa, thúc đẩy các hoạt động sáng tạo văn hóa nghệ thuật đương đại, kết nối di sản với cộng đồng và giới trẻ.

Các đại biểu tham dự hội thảo chụp ảnh lưu niệm

Tại Hội thảo, các đại biểu đã chia sẻ kinh nghiệm từ góc độ quản lý nhà nước, sở hữu di sản trong phát huy giá trị Di sản thế giới phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, nâng cao đời sống người dân.

Đặc biệt, Giám đốc Trung tâm Di sản thế giới Lazare Eloundou Assomo đã chia sẻ ấn tượng trước những thành tựu mà Việt Nam đạt được trong bảo vệ và phát huy giá trị di sản dựa vào cộng đồng. Việt Nam đang cho thấy không chỉ có di sản văn hóa đa dạng, phong phú mà việc bảo tồn di sản được coi là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự quốc gia.

"Không nhiều quốc gia làm được những việc tương tự. Đó là lý do chúng ta cùng ở đây, tái khẳng định điều đó, chia sẻ và tiếp tục đưa ra những giải pháp quan trọng trong bảo vệ và phát huy giá trị di sản", ông Lazare Eloundou Assomo nói.

Ông Lazare Eloundou Assomo cũng đã đưa ra những tư vấn về chuyên môn trong phương pháp tiếp cận dựa vào cộng đồng để bảo vệ và phát huy giá trị Di sản thế giới; đồng thời chia sẻ một số kinh nghiệm quốc tế.

Các đại biểu cũng đề nghị: Tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý trong quản lý di sản; tuyên truyền, nâng cao nhận thức và vai trò, sự tham gia của cộng đồng, vì đây chính là chủ sở hữu di sản; tăng cường bảo vệ môi trường, sử dụng bền vững tài nguyên, phát triển du lịch bền vững; thúc đẩy hợp tác quốc tế trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản; đào tạo nâng cao năng lực cán bộ quản lý di sản; và ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số vào công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản.

Thanh Xuân