Chuyên gia nêu lý do bất ngờ khiến người ngoài hành tinh chán tìm chúng ta

Những bộ phim như 'ET' và 'Close Encounters of the Third Kind' cho rằng người ngoài hành tinh đủ tinh vi để tiếp cận các thế giới khác - nhưng một chuyên gia khẳng định họ chỉ có thể thông minh hơn chúng ta một chút.

Tiến sĩ Robin Corbet — nhà vật lý thiên văn tại Trung tâm Bay Vũ trụ Goddard thuộc NASA và Đại học Maryland — đề xuất một lời giải cho nghịch lý Fermi: có thể các nền văn minh ngoài Trái Đất chỉ tiến bộ hơn chúng ta một chút, đến giới hạn công nghệ của mình rồi bỏ cuộc tìm kiếm.

Trong bài báo chưa qua bình duyệt, ông viết rằng nếu các nền văn minh khác “không tiến bộ hơn nhiều”, thì một giới hạn cho việc thám hiểm và liên lạc sẽ xuất hiện.

Ông nêu Proxima Centauri b - hành tinh ở hệ sao khác cách 4 năm ánh - là địa điểm “hứa hẹn” tồn tại sự sống. Tuy nhiên, với tốc độ tàu vũ trụ hiện nay của loài người, sẽ mất khoảng 100.000 năm để tới đó.

Công nghệ “không nhảy vọt” và động lực duy trì liên lạc

Ông Corbet cho rằng hình dung phổ biến trong văn hóa đại chúng là người ngoài hành tinh sở hữu “siêu khoa học” có thể dễ dàng phát tín hiệu hay phái đoàn thăm dò liên sao. Tuy nhiên, thực thế có thể không phải như vậy.

Công nghệ của họ có thể không bao gồm những bước nhảy vọt tương đương việc khai thác điện hay dựa vào những định luật vật lý chưa biết.

Ngay cả khi tồn tại máy phát tín hiệu đủ mạnh, cũng không rõ có “động lực lớn” nào để vận hành liên tục hàng triệu hay hàng tỷ năm chờ ai đó phát hiện.

Hơn nữa, các chương trình định cư hoặc thăm dò quy mô thiên hà phải “mang lại lợi ích vượt chi phí”; nếu tốn kém và khó khăn, giống như trên Trái Đất, những dự án như vậy dễ bị dừng lại.

Sự sống ngoài Trái Đất chưa bao giờ được phát hiện, nhưng điều đó không có nghĩa là nó không tồn tại

Những lời phản biện và lời giải thay thế

Giáo sư Michael Garrett — Giám đốc Trung tâm Vật lý Thiên văn Jodrell Bank ở Manchester — bày tỏ nghi ngại với tờ The Guardian: “Nó chiếu lên vũ trụ một thái độ thờ ơ rất giống con người. Tôi thấy khó tin rằng tất cả sinh vật thông minh đều nhàm chán như vậy.” (The Guardian).

Đã có nhiều lời giải khác cho nghịch lý Fermi. Một giả thuyết nêu ra rằng người ngoài hành tinh có thể e ngại “mối nguy hiểm” từ con người:

Tiến sĩ Gordon Gallup, nhà sinh tâm lý học tại Đại học Albany, trong bài báo năm 2022 cho rằng nếu tồn tại các sinh vật thông minh ở nơi khác, họ có thể coi con người là cực kỳ nguy hiểm. Có lẽ đó là lý do không có bằng chứng hay chứng cứ thuyết phục về trí tuệ ngoài Trái Đất — chúng ta gây rủi ro quá lớn, và họ không muốn bị phát hiện.”

Một giả thuyết khác cho rằng những nền văn minh rất tiến bộ đã “vượt lên” sang một cõi khác, khiến họ không còn dễ nhận diện.

Bất chấp mọi giả thuyết, việc gửi và nhận tín hiệu có thể xảy ra trong tương lai. Trên Trái Đất, các nhà khoa học từng thử phát thông điệp bằng sóng radio và tín hiệu ánh sáng tới các hệ sao khác, tương tự việc gửi email.

Ông Mark Buchanan, nhà vật lý kiêm nhà văn ở Anh, nói với rằng cách tốt nhất để liên hệ là gửi tín hiệu ánh sáng vì ánh sáng truyền rất nhanh, và có nhiều phương thức gửi tín hiệu không bị biến đổi bởi các tiến trình tự nhiên, nên một nền văn minh khác sẽ nhận ra chúng là xuất phát từ một trí tuệ.

Tiến sĩ Robin Corbet kết luận rằng nghịch lý Fermi có thể được giải thích nếu thiên hà chỉ chứa một số vừa phải nền văn minh công nghệ, với trình độ chỉ nhỉnh hơn Trái Đất đương thời, chứ không có nhiều “siêu khoa học” để tạo ra các công trình dễ nhận diện.

Theo Daily Mail

Hải Yến