Chuyển đổi sản xuất xanh
Ứng dụng công nghệ đã tác động tích cực vào tất cả các lĩnh vực sản xuất, góp phần đổi mới phương thức tổ chức sản xuất theo hướng năng suất, chất lượng, hiệu quả, thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Thời gian qua, các doanh nghiệp, hợp tác xã đã tích cực ứng dụng công nghệ vào phát triển sản phẩm chủ lực.
Mạnh dạn chuyển đổi
Công ty cổ phần Lâm sản và Khoáng sản Tuyên Quang đã đầu tư 3 Nhà máy gạch tuynel chất lượng cao, trong đó có 2 nhà máy thuộc xã Tràng Đà, phường An Tường (TP Tuyên Quang) và 1 nhà máy ở tỉnh Hà Giang. Các nhà máy được đầu tư dây chuyền sản xuất theo công nghệ lò vòng với nhiều máy, thiết bị hiện đại. Toàn bộ dây chuyền sản xuất gạch tuynel được tự động hóa lên đến trên 98% với thiết bị nhập khẩu đồng bộ, chu trình khép kín từ tạo hình thành phẩm. Các công đoạn được cơ giới hóa bằng băng chuyền và robot. Việc xử lý khí thải, hệ thống tự động tận thu toàn bộ nhiệt và khí đưa vào nung sấy gạch mộc, khi phát thải lên trời chỉ có hơi nước và các chỉ số gây hại cho môi trường thấp nhất trong các nhà máy sản xuất gạch ở Việt Nam… Nhà máy của công ty được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận Nhà máy sản xuất gạch chất lượng cao hiện đại và đồng bộ nhất Việt Nam.

Hệ thống dệt sợi làm bao bì PP của Công ty TNHH Hitarp Việt Nam.
Riêng nhà máy gạch tuynel tại Tràng Đà công suất hoạt động 300.000 viên/ngày, tương đương hơn 100 triệu viên/năm. Nếu so với công nghệ thủ công thì để làm ra được số gạch này cần tới cả nghìn người. Nhưng nhờ sử dụng dây chuyền sản xuất hiện đại, nay chỉ cần 60-70 người. Ông Nguyễn Phương Nam, Chủ tịch HĐQT khẳng định: Ứng dụng công nghệ không chỉ tiết kiệm chi phí sản xuất mà còn đáp ứng được quá trình chuyển đổi dần sang sản xuất xanh, ít ảnh hưởng đến môi trường nhất.
5 năm gia nhập thị trường, sản phẩm dưa lưới sạch, an toàn áp dụng trồng công nghệ cao của anh Nguyễn Việt Lâm, Giám đốc Công ty Sơn Dương Green Farm đã xây dựng được thương hiệu “Dưa lưới Đức Dương Farm”. Dưa lưới Đức Dương Farm là sản phẩm OCOP 4 sao đã có mặt ở các siêu thị, cửa hàng hoa quả chất lượng cao tại Hà Nội, Vĩnh Phúc, Tuyên Quang…
Anh Nguyễn Việt Lâm, Giám đốc Công ty Sơn Dương Green Farm cho biết: Dưa được trồng theo hướng sạch trong nhà màng nên cũng có khả năng sinh trưởng và phát triển tốt hơn. Dưa được tưới bằng hệ thống tưới nhỏ giọt công nghệ tiên tiến của Israel (nước và phân được hòa tan tưới cho cây) nên cây dưa sinh trưởng và phát triển tốt, cho sản phẩm chất lượng. Ngoài ra, 1 năm có thể trồng 2 vụ dưa từ tháng 2 đến tháng 10, sau đó trồng thêm 1 lứa dưa chuột Nhật, ớt chuông để kịp bán vào Tết.
Công nghệ số là điều kiện tất yếu
Tại Diễn đàn Hợp tác xã Quốc gia 2025 với chủ đề “Chuyển đổi sản xuất xanh cho phát triển bền vững” vừa diễn ra tại Hà Nội, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, các tổ chức kinh tế tập thể cần chủ động vượt qua những rào cản và vướng mắc mang tính cố hữu để vươn lên; chuyển biến mạnh mẽ về cả tư duy, nhận thức và hành động; tăng cường đầu tư vào chuyển đổi xanh, công nghệ xanh và chuyển đổi số.
ở tỉnh ta, sản xuất tuần hoàn đang được HTX sản xuất thực phẩm an toàn Sáng Nhung hướng đến. Ông Nguyễn Ngọc Sáng, Giám đốc HTX chia sẻ: HTX đang hợp tác với doanh nghiệp Vic Hàn Quốc chuẩn bị cho ra mắt sản phẩm phân bón vi sinh, hướng đến giải quyết “từ gốc đến ngọn” các vấn đề về ô nhiễm mà nhiều đơn vị chăn nuôi đang gặp phải.
Hiện dây chuyền sản xuất phân bón đang được chạy thử với mức đầu tư dự kiến trên 30 tỷ đồng, công suất 30 tấn/ngày. Khi sản phẩm phân bón ra thị trường thì HTX sản xuất, chế biến thực phẩm an toàn Sáng Nhung hoàn thành quy trình sản xuất tuần hoàn. Việc này sẽ giúp HTX trở thành HTX đầu tiên thực hiện được mô hình kinh tế tuần hoàn, triệt để bảo vệ môi trường trong chăn nuôi.
Ông Sáng khẳng định: HTX tiếp tục đầu tư khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo quy trình sản xuất nhằm nâng cấp sản phẩm thịt lợn thảo dược Sáng Nhung lên OCOP 5 sao.
Ông Nguyễn Hữu Thập, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh cho biết: Toàn tỉnh hiện có hơn 2.000 doanh nghiệp nhưng số doanh nghiệp ứng dụng được công nghệ cao, chuyển đổi số vẫn còn hạn chế vì thiếu vốn, nguồn nhân lực, mô hình sản xuất hoạt động ở dạng nhỏ, siêu nhỏ. Mặt khác thị trường tiêu thụ thiếu tính ổn định, bền vững nên doanh nghiệp không dám mạo hiểm đầu tư.
Tuy nhiên, việc đầu tư công nghệ cao, chuyển đổi số vào sản xuất là đòi hỏi tất yếu và các doanh nghiệp, hợp tác xã trong tỉnh đã và đang bắt nhịp được xu thế phát triển xanh, bền vững. Sự thành công của các doanh nghiệp đi trước sẽ là động lực để các doanh nghiệp tiếp tục thực hiện trong thời gian tới.