Chương trình OCOP giúp nâng tầm sản vật vùng dân tộc thiểu số ở Gia Lai

Tại triển lãm nông sản bên lề Đại hội Đảng bộ tỉnh Gia Lai lần thứ I, đầu tháng 10/2025 vừa qua, gian hàng của Hợp tác xã Kon Hà Nừng (xã Kbang) thu hút sự quan tâm của nhiều người tham quan.

Chị Nguyễn Thị Bích, thành viên phụ trách giới thiệu, quảng bá sản phẩm tại đây cho biết, Hợp tác xã Kon Hà Nừng hiện có 22 thành viên, phần lớn là người Bahnar địa phương. Từ 12 ha vùng trồng, các thành viên đã xây dựng thành công bộ ba sản phẩm gồm: nhân mắc ca, dầu mắc ca và mắc ca mật ong, đều đạt chứng nhận OCOP 3 sao.

Theo chị Bích, nhờ thổ nhưỡng bazan màu mỡ và khí hậu mát lành của cao nguyên, hạt mắc ca K’bang có vị béo, bùi và hương thơm đặc trưng hơn hẳn so với nhiều vùng khác nên được người tiêu dùng ưa chuộng. Sản phẩm được bán cả trực tiếp và trực tuyến, đem lại thu nhập tốt hơn cho các thành viên.

“Hợp tác xã chúng tôi có đa số thành viên là người đồng bào Bahnar địa phương. Cho nên cũng tạo công ăn việc làm cho người địa phương, từ khâu trồng trọt, chăm sóc. Hợp tác xã có bán trên sàn điện tử, và đi quảng bá tại các chương trình, bỏ sỉ toàn quốc. Trung bình mỗi tháng bán được mấy tạ và sản phẩm mắc ca có đơn hàng nước ngoài” - chị Bích bày tỏ.

Chị Nguyễn Thị Bích, thành viên phụ trách giới thiệu, quảng bá sản phẩm mắc ca của HTX Kon Hà Nừng (xã Kbang) tại triển lãm nông sản tỉnh Gia Lai tháng 10/2025. (ảnh: Nguyễn Thảo)

Còn tại buôn Phu Ama Miơng, phường Ayun Pa, chị Nay H’Tó đã biến rượu cần Jarai truyền thống của quê hương thành sản phẩm OCOP 3 sao.

Chị Nay H’Tó cho biết, để rượu cần trở thành hàng hóa, chị không chỉ chú trọng chất lượng, mà còn chọn lựa bao bì sao cho vừa thẩm mỹ, vừa dễ vận chuyển đi xa, vừa đảm bảo truy xuất nguồn gốc.

Từ khi đạt chứng nhận OCOP 3 sao năm 2023, rượu cần Jarai Ayun Pa nhanh chóng trở thành món quà được nhiều khách hàng ở Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM ưa chuộng. Mỗi tháng, chị xuất bán đều đặn 200–300 ché, sản phẩm không chỉ góp mặt trong các lễ hội Tây Nguyên mà còn hiện diện trong đời sống ẩm thực của nhiều vùng miền.

Chị Nay H'Tó chia sẻ: “Rượu cần tôi nấu mang thương hiệu Rượu cần Ayun Pa, đăng lên mạng xã hội, được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao. Tôi làm rượu cần và đăng lên mạng xa hội để cho bạn bè, con cháu người thân quen xa gần biết đến đặt mua. Khi có người đặt mua trên mạng tôi, đóng thùng và ghi rõ ràng địa chỉ giao và nhận để khi người tiêu dùng uống rượu cần biết rõ nguồn gốc và an tâm với sản phẩm của mình”.

Chị Nay H'Tó giới thiệu sản phẩm rượu cần Jarai Ayun Pa do mình xây dựng. (ảnh: Nguyễn Thảo)

Đến nay, tỉnh Gia Lai đã đạt nhiều kết quả nổi bật trong phát triển chương trình “Mỗi xã một sản phẩm – OCOP”, đặc biệt tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Toàn tỉnh hiện có hơn 780 sản phẩm OCOP, trong đó 83 sản phẩm đạt hạng 4 sao, 697 sản phẩm đạt hạng 3 sao.

Phần lớn các sản phẩm thuộc nhóm thực phẩm, đồ uống, dược liệu và thủ công mỹ nghệ, phản ánh rõ bản sắc vùng cao nguyên và tri thức bản địa của đồng bào dân tộc như: cà phê, hạt điều, mắc ca, gà nướng, rượu cần, mật ong, thịt bò khô, gạo nương,…

Bà Nguyễn Thị Bích Thu - Giám đốc Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến thương mại tỉnh Gia Lai cho biết, trong ba năm qua, Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến thương mại tỉnh Gia Lai đã trở thành cầu nối quan trọng, hỗ trợ người dân tham gia hội chợ, kết nối giao thương và bán hàng qua nền tảng số. Nhiều hộ đồng bào đã biết thanh toán không dùng tiền mặt, tham gia sàn thương mại điện tử, mạng xã hội…

Cùng với hỗ trợ quảng bá sản phẩm, tỉnh còn hỗ trợ các hợp tác xã, hộ sản xuất xây dựng website, gắn mã QR, mã vạch, chip NFC, ứng dụng blockchain để truy xuất nguồn gốc, giúp nông sản vùng đồng bào tiếp cận thị trường trong nước và xuất khẩu. Thời gian tới, trung tâm sẽ phối hợp với các đơn vị, sở ngành và các chủ thể, tiếp tục hỗ trợ bà con hoàn thiện dần chất lượng và khâu đóng gói, giúp sản phẩm OCOP vùng dân tộc thiểu số Gia Lai tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Bà Thu bày tỏ: “Khó khăn, hạn chế lớn nhất hiện nay là mẫu mã sản phẩm, đóng gói bao bì chưa được chỉn chu. Nhưng về mặt bằng chung, những sản phẩm OCOP của người đồng bào chế biến ra rất được quan tâm và họ luôn cố gắng hoàn thiện sản phẩm mỗi ngày. Khi biết đến những sản phẩm chế biến sâu từ các khu vườn, rẫy, trang trại đưa ra thị trường thì người tiêu dùng các tỉnh bạn rất quan tâm”.

Bà Nguyễn Thị Bích Thu, Giám đốc Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến thương mại tỉnh Gia Lai (thứ hai bên trái qua) cùng lãnh đạo UBND tỉnh tham quan gian trưng bày sản phẩm đặc trưng ở địa phương. (ảnh: Huy Toàn)

Từ những sản phẩm thân thuộc, chương trình OCOP đang từng bước thổi làn gió mới vào vùng đồng bào dân tộc thiểu số Gia Lai. Không chỉ giúp người dân thay đổi tư duy sản xuất, nâng cao thu nhập, mà mỗi sản phẩm OCOP thực sự trở thành “đại sứ văn hóa” giúp đặc sản Tây Nguyên vươn xa trên thị trường trong nước và quốc tế.

Nguyễn Thảo/VOV-Tây Nguyên