Chung tay phát triển kinh tế số

Để đạt được mục tiêu kinh tế số chiếm 40% GRDP vào năm 2030, cả chính quyền, doanh nghiệp và người dân đều cần vào cuộc, tham gia mạnh mẽ vào quá trình chuyển đổi số.

Thúc đẩy kinh tế số cùng với những giải pháp từ thực tiễn là nội dung vừa được Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đưa ra thảo luận tại Chương trình Dân hỏi- Chính quyền trả lời tháng 5.

Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh Võ Minh Thành cho biết, thành phố đã có bước chuẩn bị, triển khai chuyển đổi số khá sớm từ năm 2020, với việc ban hành chương trình chuyển đổi số, trong đó bao gồm nhóm giải pháp: chính quyền số, kinh tế số, xã hội số và thành lập Ban chỉ đạo chuyển đổi số; đồng thời khẳng định kinh tế số là hướng đi chiến lược nhằm tăng năng suất lao động, nâng cao năng lực cạnh tranh và chất lượng của doanh nghiệp cũng như góp phần vào phát triển kinh tế- xã hội thành phố.

Mặc dù kinh tế số thành phố đã đạt được những kết quả tích cực, nhưng hiện nay, việc triển khai cơ chế chính sách trong lĩnh vực này chưa được như kỳ vọng, thiếu khung khổ pháp lý để phát triển nhanh, bền vững. Đặc biệt, nguồn nhân lực chất lượng cao trong các ngành công nghệ cao còn thiếu hụt, thêm vào đó là những vướng mắc về cơ chế tài chính trong khoa học và công nghệ.

Chia sẻ về vấn đề này, Trưởng Ban quản lý Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Kỳ Phùng cho rằng, phát triển kinh tế số là một quá trình cần sự tham gia của cả chính quyền, người dân và doanh nghiệp. Chính quyền xây dựng thể chế, chính sách, đầu tư cho hạ tầng số và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi để thu hút đầu tư và thúc đẩy phát triển kinh tế số, chuyển đổi số trong bộ máy nhà nước và phát triển nguồn nhân lực số. Doanh nghiệp và người dân nâng cao nhận thức cũng như kỹ năng số, thay đổi thói quen tiêu dùng, làm việc. Đặc biệt, doanh nghiệp cần có sự đổi mới sáng tạo, tích cực ứng dụng công nghệ số vào hoạt động sản xuất, kinh doanh tạo ra các sản phẩm, dịch vụ và giải pháp mới.

Để phát triển kinh tế số mạnh hơn nữa, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Trần Thị Diệu Thúy cho biết, thành phố sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, trong đó chú trọng xây dựng cơ chế đặc thù, ưu đãi trong nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo; thúc đẩy các trung tâm đổi mới sáng tạo, phòng thí nghiệm mở. Đồng thời, thành phố chủ trương phát triển mạnh mẽ hạ tầng số và dữ liệu số bằng cách đầu tư vào công nghệ điện toán đám mây, bảo đảm an toàn thông tin để có được niềm tin của người dân khi tham gia vào nền kinh tế số; phát triển cơ sở dữ liệu dùng chung, dữ liệu mở và tăng cường liên thông dữ liệu giữa các cơ quan. Bên cạnh đó, thành phố sẽ tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là lĩnh vực bán dẫn, công nghệ chiến lược, đào tạo nhân lực từ trong các trường phổ thông. Xác định rõ việc hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ số, thúc đẩy thương mại điện tử, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo và thu hút các doanh nghiệp công nghệ cao tới đầu tư. Đồng thời, quan tâm tăng cường hợp tác quốc tế, vận dụng chính sách từ Nghị quyết 57 và các chính sách, luật mới ban hành để hỗ trợ kịp thời cho các doanh nghiệp đang áp dụng kinh tế số, chuyển đổi số có cơ hội phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai.

Về phía doanh nghiệp, người dân hiện cũng đang đẩy mạnh các ứng dụng của chuyển đổi số vào hoạt động sản xuất, kinh doanh, nhằm đáp ứng nhu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và sự thay đổi của thị trường. Anh Hòa, chủ quán hải sản Hòa Dốc Lết (đường Vườn Lài, phường An Phú Đông, Quận 12) cho biết, trước đây nhân viên của nhà hàng phải ghi món khách đặt ra giấy rồi đưa vào quầy bếp. Lúc khách đông sẽ rất rối, thường xuyên bị nhầm món, nhầm bàn. Giờ đây, khi áp dụng phần mềm quản lý bán hàng từ KiotViet, việc ghi món tại bàn và gửi thông báo đến quầy bếp chỉ mất vài giây vì tất cả đều được thao tác trên điện thoại vô cùng tiện lợi, nhanh chóng. Trên hệ thống cũng lưu số bàn, cập nhật món ăn nên vừa không bị nhầm vừa bảo đảm thứ tự trước-sau. “Chuyển đổi số nghe thì tưởng là những điều xa vời, là công nghệ mà người dân như chúng tôi khó tiếp cận, nhưng thật ra khi ứng dụng mới thấy nó cũng gần gũi và mang lại cho mình rất nhiều tiện ích”, anh Hòa cho biết.

Tại các chợ truyền thống, nếu trước đây hầu hết các giao dịch đều phải thanh toán bằng tiền mặt thì nay thanh toán không dùng tiền mặt đã không còn xa lạ với tiểu thương. Chị Yến, chủ sạp trái cây Hoàng Yến (chợ Căn Cứ 26, quận Gò Vấp) cho biết, sau đợt dịch Covid-19, mọi người sử dụng chuyển khoản nhiều hơn nên để thuận tiện việc mua bán, đáp ứng yêu cầu của khách hàng chị cũng đã áp dụng thanh toán bằng mã QR. Đồng thời, với số lượng hàng nhiều, đa dạng, việc quản lý của chị trước đây cũng chỉ theo cách truyền thống, quản lý số lượng hàng tồn là rất khó khăn, chủ yếu ước lượng hàng còn, hàng hết để nhập, ghi chép sổ sách tính lỗ, lãi mỗi ngày, chưa kể ghi thiếu, ghi sai rất khó thống kê. Giờ đây, nhờ công nghệ, chỉ với chiếc điện thoại thông minh chị đã quản lý cả cửa hàng dễ dàng, bất cứ lúc nào cũng biết được lượng hàng cụ thể cũng như tính toán được mặt hàng nào đang tiêu thụ tốt để bổ sung kịp thời.

Là đầu tàu kinh tế của cả nước, Thành phố Hồ Chí Minh cần có những giải pháp kịp thời để kinh tế số phát triển hiệu quả. Nếu chính quyền có giải pháp tốt, phù hợp thực tiễn; nếu mỗi người dân đều chủ động thay đổi nhận thức, không đứng bên lề kinh tế số thì thành phố hoàn toàn có thể đạt và vượt mục tiêu kinh tế số chiếm 40% GRDP vào năm 2030

Bài và ảnh: VƯƠNG LÊ

Bài và ảnh: VƯƠNG LÊ