Chuẩn bị nhân lực để tái khởi động điện hạt nhân
Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho rằng, chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học và kỹ thuật, là yếu tố then chốt để triển khai chương trình điện hạt nhân và các dự án tại Ninh Thuận trong thời gian tới.
Phát biểu tại Hội nghị “Phát triển nguồn nhân lực khoa học và công nghệ phục vụ chương trình điện hạt nhân” tổ chức ngày 2-1, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định, chủ trương tái khởi động chương trình điện hạt nhân, bao gồm các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2, là bước đi “đúng, trúng và phù hợp” với tình hình hiện nay.
Đây là quyết định quan trọng nhằm đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng cao trong bối cảnh các nguồn năng lượng truyền thống không còn dư địa phát triển.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, điện hạt nhân được xác định là nguồn năng lượng sạch, ổn định và có thể đạt đỉnh công suất thiết kế nhanh. Điều này rất phù hợp với mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050 mà Việt Nam đã cam kết.
Ông chỉ rõ, trong khi thủy điện đã cạn kiệt tiềm năng, điện than gây phát thải lớn và các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời phụ thuộc nhiều vào yếu tố tự nhiên thì điện hạt nhân như một giải pháp tối ưu.
Nhiều quốc gia trên thế giới, kể cả những nước từng dự định “đóng cửa” các nhà máy điện hạt nhân sau sự cố Fukushima, nay đã quay trở lại và phát triển mạnh nguồn năng lượng này để đáp ứng nhu cầu điện cho các ngành công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo, công nghiệp bán dẫn và IoT.
Bộ trưởng nhấn mạnh, Việt Nam có lợi thế lớn để phát triển điện hạt nhân, khi trước đây đã xác định được 13-14 địa điểm phù hợp trên cả nước. Đặc biệt, với địa hình kéo dài từ Bắc đến Nam, các nhà máy điện hạt nhân quy mô nhỏ (module nhỏ) sẽ đáp ứng tốt nhu cầu năng lượng tại các khu vực phụ tải thấp và hỗ trợ khai thác tối ưu tiềm năng năng lượng tái tạo.
Bộ trưởng Bộ Công thương cũng lưu ý, để triển khai thành công chương trình điện hạt nhân, yếu tố then chốt là chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao.
“Chỉ với một đến hai nhà máy, Việt Nam đã cần vài nghìn kỹ sư và cán bộ kỹ thuật. Nếu mở rộng quy mô, nhu cầu nhân lực còn lớn hơn nhiều, kể cả để đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu sang các nước trong khu vực”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.
Bộ Công thương được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành và địa phương để chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho việc triển khai các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2. Hiện nay, bộ này đã đề xuất và được Chính phủ thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng nhà máy điện hạt nhân, đồng thời kiến nghị bổ sung các nhà máy này vào Quy hoạch Điện VIII.
Bên cạnh đó, Bộ Công thương cũng đang tiến hành tái đàm phán với các đối tác chiến lược như Nga và Nhật Bản, cùng với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và tỉnh Ninh Thuận tiếp tục thực hiện các tiểu dự án về giải phóng mặt bằng và tái định cư.
Theo Bộ Công thương, các tập đoàn nhà nước như EVN và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) sẽ đóng vai trò chủ chốt trong đầu tư phát triển các nguồn điện, đặc biệt là các nguồn điện nền để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.