Chú trọng các giải pháp bền vững thúc đẩy kinh tế-xã hội

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và các Phó Chủ tịch Quốc hội dự và chủ trì phiên họp.

Các chủ đề liên quan công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, việc chuyển tiếp áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù đã được cho phép thực hiện tại một số địa phương sau khi thực hiện sắp xếp bộ máy, mở rộng địa giới hành chính theo chủ trương của Đảng, Nhà nước và nhiều nội dung quan trọng khác.

Nhiều ý kiến đại biểu đánh giá: Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến động phức tạp, tác động không nhỏ đến kinh tế trong nước, những kết quả khả quan trong phát triển kinh tế-xã hội năm 2024 và những tháng đầu năm 2025 là minh chứng rõ ràng cho sự nỗ lực vượt bậc của toàn hệ thống chính trị và nhân dân cả nước.

Các đại biểu chỉ rõ: Bên cạnh những kết quả tích cực, nền kinh tế vẫn đối mặt với những rào cản như thủ tục hành chính rườm rà, cơ chế “xin-cho”, sự thiếu minh bạch trong môi trường đầu tư, tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong thực thi công vụ.

Đại biểu Quốc hội đề nghị Chính phủ cần có hành động cụ thể, quyết liệt hơn trong đổi mới chính sách tài khóa, tiền tệ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân là khu vực đang đóng góp hơn 40% GDP và tạo ra phần lớn việc làm trong xã hội. Đồng thời, đầu tư công phải được nâng cao chất lượng và hiệu quả, tránh tình trạng “tiền nằm trong kho, công trình nằm trên giấy”.

Một vấn nạn nhức nhối được nhiều đại biểu lên tiếng là tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái và . Từ thuốc giả, thực phẩm chức năng giả, đến hàng tiêu dùng nhái thương hiệu… đều len lỏi vào đời sống thường ngày, thậm chí cả bệnh viện, trường học.

Đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) khẳng định: phòng, chống hàng giả, gian lận thương mại phải được nâng tầm thành chiến lược quốc gia, đi kèm quyết sách mạnh mẽ, chế tài nghiêm khắc và giám sát thực thi minh bạch. Đại biểu Lê Hữu Trí (Khánh Hòa) chỉ ra nghịch lý: chúng ta có hệ thống pháp luật khá hoàn chỉnh, có nhiều lực lượng quản lý, nhưng hàng trăm tấn hàng giả vẫn lưu thông công khai. Do đó, cần siết chặt trách nhiệm của lực lượng thực thi pháp luật, xử lý nghiêm các cán bộ bao che, tiếp tay cho tội phạm...

Chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương hai cấp đang là chủ trương lớn, mang tính đột phá của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, theo nhiều đại biểu Quốc hội, nếu không có cơ chế cụ thể để vận hành, sự chuyển đổi này sẽ phát sinh nhiều vướng mắc trong thực tiễn. Chính phủ cần sớm ban hành văn bản pháp lý cụ thể để chính quyền cấp xã có đủ thẩm quyền, nguồn lực và hướng dẫn triển khai thực hiện hiệu quả.

Đại biểu Hoàng Ngọc Định (Hà Giang) nêu mối lo ngại về khoảng cách địa lý, giao thông cách trở khiến việc tiếp cận dịch vụ công của người dân gặp khó khăn, cần đầu tư đồng bộ hạ tầng giao thông và hạ tầng số, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ địa phương, nhất là ở cấp xã.

Đại biểu Hoàng Đức Thắng (Quảng Trị) nhấn mạnh, tại các địa phương bị sáp nhập, việc chuyển nơi công tác, thay đổi nơi ở, điều kiện làm việc đã khiến nhiều người gặp khó khăn cả về vật chất lẫn tinh thần. Đại biểu đề nghị có chính sách hỗ trợ thống nhất trên cả nước, không nên “mỗi nơi một kiểu”.

Tại Việt Nam, kinh tế số, , đổi mới sáng tạo không chỉ là một lựa chọn, mà là một cơ hội chiến lược để thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, tạo đột phá về năng suất và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (Thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, để kinh tế số trở thành trụ cột chiến lược phải đồng bộ ba đột phá: thể chế, hạ tầng và nhân lực; tiếp tục cơ cấu lại ba động lực truyền thống: xuất khẩu, đầu tư và tiêu dùng. Bên cạnh đó, cần chính sách khơi thông nguồn lực cho ba động lực tăng trưởng mới như khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Quốc hội kỳ vọng Chính phủ sớm triển khai Chương trình hành động quốc gia về kinh tế số, tập trung AI, Fintech, thương mại điện tử và khu kinh tế đặc biệt.

Đại biểu Thạch Phước Bình (Trà Vinh) nhấn mạnh: Phát triển xanh, kinh tế tuần hoàn không chỉ là nghĩa vụ với môi trường, mà còn là đòn bẩy để chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng bền vững. Theo đó, Chính phủ cần có chính sách ưu đãi thuế, tín dụng và đất đai để doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào năng lượng tái tạo, kinh tế tuần hoàn, sáng tạo công nghệ xanh. Bên cạnh đó, các đại biểu cũng nêu mục tiêu cần phát triển hạ tầng dữ liệu mở, hạ tầng số như một nền tảng thiết yếu để hỗ trợ chuyển đổi số toàn diện trong cả khu vực công và tư.

Các đại biểu Quốc hội đều thống nhất, mọi cải cách dù lớn đến đâu nếu không được hiện thực hóa bằng các hành động cụ thể và sự đồng bộ từ Trung ương tới cơ sở thì cũng dễ rơi vào hình thức, thậm chí phản tác dụng.

Việc Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp và Nghị quyết giảm thuế giá trị gia tăng là bước đi đúng hướng để hỗ trợ doanh nghiệp, thúc đẩy tiêu dùng. Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi là cải cách thực chất về thủ tục, nâng cao năng lực cán bộ thực thi và giám sát nghiêm minh.

Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (Bình Dương) kiến nghị, chính sách thuế thu nhập cá nhân đã quá lạc hậu, cần được điều chỉnh sớm; đồng thời, cần xem xét thành lập Quỹ chuyển đổi việc làm quốc gia nhằm hỗ trợ người lao động bị ảnh hưởng từ quá trình chuyển đổi sang và chuyển đổi số.