Chủ tịch Ủy ban châu Âu kêu gọi thay thế NATO

Theo đài RT, bà Leyen có phát biểu trên trong bối cảnh Mỹ ngày càng yêu cầu các nước thành viên NATO tăng chi tiêu quốc phòng, sự không chắc chắn về hỗ trợ trong tương lai cho Ukraine cùng các lo ngại về sự thay đổi trong cam kết của Washington đối với an ninh của châu Âu.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen. Ảnh: EPA-EFE

“NATO vẫn là nền tảng quốc phòng của chúng ta. Nhưng rõ ràng, chúng ta cần một nền quốc phòng toàn châu Âu. Chiến tranh hiện đại đòi hỏi quy mô, công nghệ và sự phối hợp quá lớn để bất kỳ quốc gia nào có thể tự mình giải quyết”, Chủ tịch Ủy ban châu Âu nhấn mạnh trong một cuộc họp báo tại Lithuania ôm 9/2, đồng thời yêu cầu các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) tăng đóng góp, “cả công và tư”.

Theo bà Leyen, chiến lược cho tương lai quốc phòng của châu Âu sẽ được trình lên các nhà lãnh đạo EU vào giữa tháng 3.

Trước cuộc xung đột Nga - Ukraine, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel là một trong những người ủng hộ mạnh mẽ nhất cho việc thành lập quân đội EU. Mặc dù Tổng thư ký NATO khi đó là Jens Stoltenberg đã cảnh báo động thái như vậy sẽ "làm suy yếu mối liên hệ giữa Bắc Mỹ và châu Âu", nhưng Italia ủng hộ ý tưởng này.

Tuy nhiên, ý tưởng đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ ở các nước châu Âu khác. Năm 2024, Josep Borrell, nhà ngoại giao hàng đầu EU khi đó tuyên bố, mặc dù liên minh nên hướng tới mục tiêu tăng cường năng lực quân sự của các nước thành viên, nhưng điều đó không có nghĩa họ nên thành lập một đội quân chung. Một số thành viên EU như Đan Mạch và Ba Lan, những nước có chi tiêu quốc phòng bình quân đầu người cao nhất NATO, cũng bày tỏ mong muốn an ninh của họ được đảm bảo trong khuôn khổ hiện tại của liên minh quân sự do Mỹ đứng đầu.

Ông Macron gần đây thông báo Pháp sẽ tăng gấp đôi ngân sách quân sự, đồng thời thúc giục các nước EU khác làm theo, với lí do Mỹ có thể sẽ giảm bớt sự quan tâm đến an ninh châu Âu sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức nhiệm kỳ 2.

Tuấn Anh