Chủ tịch TP Cần Thơ: 'Chưa có cái gì dọn sẵn để 'đại bàng' đáp'
Theo Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trần Việt Trường, việc thu hút đầu tư vào TP còn chưa đạt được kỳ vọng do cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ
Ngày 15-11, UBND TP Cần Thơ tổ chức Diễn đàn Kinh tế thường niên TP Cần Thơ năm 2024 với chủ đề Đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư nhằm phát triển TP Cần Thơ.
Nhà đầu tư quan tâm thật nhưng…
Phát biểu khai mạc, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trần Việt Trường cho biết, việc thu hút đầu tư vào TP còn chưa đạt được kỳ vọng do cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ. Trong đó, hệ thống đường bộ, cảng và logistics tại TP Cần Thơ đều có quy hoạch nhưng chưa đồng bộ và chưa có sự đầu tư bài bản cho lĩnh vực này. Đây là yếu tố làm hạn chế sự quan tâm của nhà đầu tư vào TP.
Thứ hai là thủ tục hành chính, mặc dù TP rất cố gắng thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công để giải quyết, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp đến làm thủ tục nhanh gọn, đỡ mất thời gian. Tuy nhiên vẫn còn quy định liên quan thủ tục hành chính còn phức tạp, gây mất thời gian, vì vậy chưa thực sự hấp dẫn trong cải cách hành chính. Và thứ ba là chưa có những cơ chế đủ mạnh để làm tăng thu hút đầu tư vào TP.
Vì vậy, TP cần xác định những vướng mắc trong thu hút đầu tư để từ đó có các giải pháp tháo gỡ và thu hút kịp thời, đầu tư có hiệu quả vào TP.
Chủ tịch TP Cần Thơ kể về việc vừa tiếp một nhà đầu tư nước ngoài đến tìm hiểu đầu tư vào TP. Qua câu chuyện, ông cho rằng “nhà đầu tư quan tâm thật, đầu tư thật nhưng ngược lại, sự chuẩn bị của Cần Thơ còn chới với. Họ đặt vấn đề ra mà mình chưa có cái gì dọn sẵn để “đại bàng” đáp… Họ hỏi sấn, sấn tới, mà mình trả lời cũng phập phồng, vì trả lời họ mà khoảng, khoảng thì không được, nói thì phải có cơ sở, nói thì phải chắc chắn…”.
Theo người đứng đầu UBND TP Cần Thơ, TP ý thức rằng, không thể có được những kết quả mới cao hơn, hiệu quả hơn từ những cách làm cũ, theo tư duy cũ. Do đó đòi hỏi từ lãnh đạo đến từng công chức của TP phải đổi mới tư duy, xác định những cách làm mới một cách cụ thể, phù hợp với quy định pháp lý và thực tiễn đặt ra, cũng như đặt người dân và doanh nghiệp ở vị trí trung tâm của mỗi chính sách…
Báo cáo đề dẫn, ông Nguyễn Khánh Tùng – Viện trưởng Viện Kinh tế - Xã hội TP Cần Thơ cho rằng, TP đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức như việc thu hút đầu tư vào TP chưa đạt như kỳ vọng, nhất là thu hút FDI từ các tập đoàn kinh tế lớn. Kinh tế TP đang mất dần vị trí top đầu so với đà tăng trưởng kinh tế chung của cả vùng ĐBSCL. TP cũng đang mất dần lợi thế về môi trường đầu tư. Đặc biệt, hạ tầng logistics và hạ tầng giao thông là một trong những điểm nghẽn lớn nhất, kìm hãm đầu tư vào TP…
3 điểm mấu chốt
Theo ông Nguyễn Phương Lam – Giám đốc VCCI chi nhánh ĐBSCL, thách thức, điểm nghẽn của TP chính là thiếu đầu tư. Theo đó, ông phân tích vòng lặp của ba vấn đề hạ tầng, việc làm và không đầu tư.
Cụ thể, TP không có hạ tầng tốt (khu công nghiệp, trung tâm logistics) khi doanh nghiệp vào tìm hiểu mà họ không thấy có hiệu quả thì sẽ không đầu tư. Mà không đầu tư thì người lao động không có việc làm, không có thu nhập, sẽ dẫn tới dịch chuyển lao động đi nơi khác… Không có đầu tư tức là TP thiếu nhà đầu tư thì ngành thuế có thu cách mấy thì một năm cũng chỉ khoảng 11.000 tỉ.
Như vậy câu chuyện chính là muốn phát triển kinh tế thì phải có nền tảng hạ tầng, muốn có nền tảng hạ tầng thì phải đầu tư. TP đang gặp vướng chỗ này chưa gỡ được nên chậm phát triển so với kỳ vọng.
Về giải pháp, ông Lam cho rằng ba điểm mấu chốt với TP Cần Thơ là hạ tầng, điều hành của chính quyền và thủ tục hành chính. Trong đó, vấn đề hạ tầng, có hai vấn đề TP có thể làm tốt và cần đẩy nhanh là khu công nghiệp và trung tâm logistics.
Về điều hành của chính quyền, doanh nghiệp cần năng lực quản trị tốt, xử lý vướng mắc khi phát sinh, chính sách thích ứng, cam kết thực thi, trách nhiệm cán bộ, công chức khi đã nói là phải làm. Về thủ tục hành chính cần minh bạch, công bằng.
Cạnh đó, TP cần chọn lọc nhà đầu tư cả trong giai đoạn trung hạn, dài hạn và thậm chí ngắn hạn. Đồng thời, ông kiến nghị nhóm ngành đầu tư cần ưu tiên làm nền tảng đó là đầu tư về hạ tầng.
Quan tâm đào tạo cán bộ chủ chốt
Góp ý tại Diễn đàn, chuyên gia kinh tế Đào Quang Phủ cho rằng các ý kiến tại diễn đàn cần được tập hợp lại, nghiên cứu kỹ và ứng dụng vào thực tiễn. Ông cũng đề nghị Viện Kinh tế - Xã hội TP Cần Thơ nếu được thì nên tổ chức nhiều đợt hội thảo khác, với diện hẹp hơn, để lắng nghe tiếp thu, vì chúng ta muốn đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư không chỉ có tiền mà còn trí tuệ, kinh nghiệm… cũng rất quan trọng.
“Tôi là dân Cần Thơ, tôi cũng muốn Cần Thơ phát triển. Nhưng muốn Cần Thơ phát triển không chỉ có tiền đâu, mà trước hết là trí tuệ và kinh nghiệm” – ông Phủ nói.
Ông đề nghị lãnh đạo TP lắng nghe kỹ các ý kiến và vận dụng cụ thể. Đồng thời, “tôi đề nghị phải quan tâm vấn đề đào tạo đội ngũ chủ chốt của TP Cần Thơ, phải có tinh thần xả thân nhưng đồng thời phải có tinh thần học hỏi nữa mới được. Bởi vì, nếu chúng ta có quyết tâm cao, có nhiệt tình nhưng mà chúng ta thiếu hiểu biết thì cũng khó mà thành công. Các đại biểu góp ý rất hay nhưng liệu cán bộ chủ chốt của TP Cần Thơ tiếp nhận được cái hay đó chưa, vận dụng được cái hay đó chưa?”.
Gợi ý 5 chính sách cho Khu kinh tế chuyên biệt
TS Trương Minh Huy Vũ – Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM cho biết, nguyên tắc của làm chính sách là phải nhắc đi nhắc lại một việc nhiều lần thì người ta mới nhớ.
TS Trương Minh Huy Vũ – Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM. Ảnh: NHẪN NAM
Theo TS Vũ, TP Cần Thơ có hai điểm mạnh mà chưa phân tích sâu là vị thế và nguồn nhân lực. Trong đó, ông đặt vấn đề TP đã hiểu hết về 11 trường đại học đóng trên địa bàn chưa; 11 trường đó có hệ sinh thái kinh tế, dịch vụ rất lớn.
Cạnh đó, ông Vũ “xin nhấn mạnh” ý của ông Lam, là “chúng ta không phát triển được và không tăng tốc được nếu không có sản xuất”. Vì sản xuất tạo ra hàng hóa. Câu hỏi quan trọng nhất là chúng ta sản xuất cái gì, sản xuất cái đó chắc chắn dựa trên lợi thế đặc biệt của mình.
“TP Cần Thơ cần thiết phải đưa sản xuất trở lại thành tâm điểm của phát triển kinh tế và trong văn kiện đại hội lần này phải nhấn mạnh chuyện đó. Để sản xuất được thì phải có hạ tầng thôi” – ông Vũ góp ý.
Tại đây, ông Vũ bày tỏ muốn “thảo luận sâu hơn về ý tưởng thành lập Khu kinh tế chuyên biệt” bên đường Vành đai phía Tây của TP Cần Thơ. Theo đó, ông cho rằng để làm cái này, quy hoạch là một chuyện còn căn bản là phải có chính sách đặc thù. Ông góp ý TP nên tham mưu để sửa đổi bổ sung Nghị quyết 45 của Quốc hội (về cơ chế đặc thù dành cho Cần Thơ).
Theo ông Vũ, để làm khu kinh tế như vậy phải có đâu đó 5 chính sách, đầu tiên là về đất đai và tài nguyên. Hai là chính sách “1 cửa” với tất cả nhà đầu tư. Ba là chính sách thu hút đầu tư, tức là phải xác định ngành và chính sách ưu đãi trực tiếp cho ngành đó. Điểm thứ tư chính là năng lượng sạch và nguồn nhân lực chất lượng cao.
Điểm cuối cùng, ông Vũ nói trong lần làm việc mới đây nhất với TP.HCM, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nói rằng bây giờ làm chính sách phải làm nhanh hơn, thí dụ Nghị quyết 98 của Quốc hội (về cơ chế đặc thù cho TP.HCM) làm một năm thấy cái gì không được thì đề xuất sửa luôn. Vì vậy, ông đề nghị TP Cần Thơ lần này sơ kết Nghị quyết 45 mà thấy cái gì cần thì đề nghị sửa luôn trong nhiệm kỳ Quốc hội này.