Chủ tịch Quốc hội: Người dân hoang mang không biết ăn gì, uống gì?

Sáng 23-5, tại phiên thảo luận tổ về tình hình kinh tế - xã hội, các đại biểu đề cập nhiều đến thực trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng đang nhức nhối hiện nay.

Cả chợ bán hàng giả, hàng nhái

Đại biểu Thái Thu Xương (đoàn Hậu Giang), chia sẻ bức xúc trước thực trạng hàng giả tràn lan, bao gồm cả sữa giả, thuốc giả. Bà Xương nhắc đến trường hợp chợ Ninh Hiệp ở Gia Lâm (Hà Nội), cả chợ bán hàng giả, hàng nhái và khi có đoàn kiểm tra thì cả chợ đóng cửa.

“Vậy vai trò quản lý thị trường thế nào mà cả chợ bán công khai như thế?”- bà Xương đặt vấn đề và cho rằng các cơ quan chức năng, cơ quan quản lý Nhà nước ở địa phương phải tăng cường kiểm tra, vì người dân làm sao biết được đâu là hàng giả, hàng kém chất lượng.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (đoàn Đắk Lắk) ghi nhận Chính phủ đã quyết liệt, nhanh chóng mở đợt cao điểm tấn công hàng giả, tuy nhiên, nữ đại biểu bày tỏ lo lắng khi xu hướng hàng giả ngày càng gia tăng và len lỏi khắp nơi, từ chợ truyền thống, sàn thương mại điện tử đến các nền tảng xã hội.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (đoàn Đắk Lắk). Ảnh: QH

Theo bà, chúng ta đã có Ban Chỉ đạo 389 được thành lập từ Trung ương đến địa phương với cơ cấu bộ ngành đầy đủ để phòng chống hàng giả, nhưng tình trạng này vẫn xảy ra, diễn biến phức tạp. Nữ đại biểu sau đó nhắc đến nhiều vụ hàng giả quy mô ‘khủng’ gây tổn hại đến người tiêu dùng vừa bị cơ quan chức năng triệt phá.

Bà Nguyệt cũng băn khoăn việc không rõ trách nhiệm của các bộ ngành nên không rõ ai là người phải chịu trách nhiệm trong vấn đề này. Trong khi đó, người dân vẫn phải chịu thiệt thòi vì không thể phân biệt đâu là hàng giả, hàng kém chất lượng.

Cũng phát biểu về nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các ngành đã phát động phong trào “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, nhưng muốn dùng hàng Việt Nam thì hàng phải chất lượng.

“Mấy tuần qua, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng bị bắt với số lượng khủng. Các ban chỉ đạo mình có hết, từ Trung ương tới địa phương, tại sao lại để hàng giả, hàng nhái diễn ra với số lượng lớn như vậy? Cái này phải kiểm điểm nghiêm túc”- Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn. Ảnh: QH

Theo Chủ tịch Quốc hội, trách nhiệm chính là ở địa phương. Ông lưu ý phải tăng cường quản lý, các cơ quan chức năng vào cuộc ngăn chặn, xử lý hàng gian, hàng giả, hàng nhái quyết liệt hơn để người dân tin tưởng.

“Bây giờ báo đài đưa tin, người dân rất hoang mang không biết ăn gì, uống gì”- Chủ tịch Quốc hội nói và nhấn mạnh thêm phải có giải pháp với hàng giả, hàng nhái thì mới khuyến khích người Việt Nam dùng hàng Việt Nam.

Đề nghị ứng dụng AI để phát hiện hàng giả, hàng kém chất lượng

Trong khi đó, đại biểu Trần Quốc Tuấn (đoàn Trà Vinh) đánh giá tình trạng hàng giả, hàng nhái tràn lan trên các nền tảng thương mại điện tử hiện nay đang gây thiệt hại lớn cho các cơ sở sản xuất kinh doanh chân chính và ảnh hưởng đến sức khỏe, quyền lợi người tiêu dùng, làm suy giảm niềm tin đối với môi trường kinh doanh số.

Ông đánh giá thương mại điện tử phát triển nhanh, nhưng công tác quản lý chưa theo kịp. “Nhiều doanh nghiệp bức xúc kêu rằng họ liên tục bị làm giả thương hiệu và sản phẩm trên sàn thương mại điện tử như Shopee, Tiktok Shop. Thậm chí, có tình trạng gian thương lợi dụng khuyến mãi để tiêu thụ hàng kém chất lượng”- ông Tuấn nêu thực tế.

ĐB Trần Quốc Tuấn (Trà Vinh)

Từ phân tích trên, đại biểu cho rằng nếu không siết chặt quản lý, môi trường thương mại điện tử sẽ mất dần tính minh bạch, bền vững và sẽ ảnh hưởng rất lớn đến ngành sản xuất trong nước.

Ông kiến nghị Chính phủ chỉ đạo ban hành quy định với các nội dung chặt chẽ hơn theo hướng “bắt buộc các sàn thương mại điện tử phải xác thực danh tính người bán” bằng mã số thuế, CCCD và chịu trách nhiệm liên đới nếu để hàng giả tồn tại.

Ông cũng đề xuất có mức phạt cao đối với các sàn thương mại điện tử cố tình cho tồn tại các gian hàng có hàng hóa vi phạm.

Đáng chú ý, đại biểu đoàn Trà Vinh cho rằng có thể triển khai quy định “Ứng dụng AI để phát hiện dấu hiệu bất thường” về giá, hình ảnh, mô tả sản phẩm; áp dụng mã QR truy xuất nguồn gốc trên toàn hệ thống, nhất là với sản phẩm thực phẩm, thực phẩm chức năng, hàng tiêu dùng nhanh.

Đặc biệt, ông đề nghị Chính phủ thí điểm bộ cơ chế kiểm soát hàng giả online tại 3 ngành hàng trọng điểm, gồm: mỹ phẩm, thời trang, thực phẩm chức năng... trên các sàn thương mại điện tử lớn (Tiki, Shopee, Tiktok Shop...).

“Việt Nam có tiềm năng lớn trong thương mại điện tử, nhưng nếu chúng ta không kiểm soát tốt mặt trái, đặc biệt là nạn hàng giả thì hệ sinh thái số và niềm tin thị trường sẽ bị bào mòn”- theo ông Tuấn.

NHÓM PHÓNG VIÊN