Chủ động phòng, chống dịch bệnh trong giai đoạn giao mùa và mùa mưa

Trong thời điểm giao mùa, mùa mưa thường dễ phát sinh nhiều loại dịch bệnh, nhất là các bệnh truyền nhiễm như: Sốt xuất huyết (SXH), tay chân miệng, cúm mùa và các bệnh đường hô hấp. Trước nguy cơ này, cần tăng cường các biện pháp phòng bệnh, giữ gìn vệ sinh môi trường và nâng cao kiến thức chăm sóc sức khỏe là yêu cầu cấp thiết nhằm bảo vệ sức khỏe của người dân và cộng đồng.

TẬP TRUNG PHÒNG, CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT

Mùa mưa là thời điểm dễ phát sinh các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như: SXH, tay chân miệng… Đối với bệnh SXH, từ ngày 22 - 28-9, toàn tỉnh ghi nhận 185 ca mắc SXH (trong đó có 5 trường hợp nặng, chiếm 2,7%), giảm 44,6% so với tuần trước (334 ca), giảm 36,4% so với trung bình 4 tuần trước (291 ca).

Người dân, nhân viên y tế, cán bộ ở xã Thường Phước diệt lăng quăng, phòng bệnh sốt xuất huyết.

Cộng dồn từ đầu năm 2025 đến nay, tỉnh Đồng Tháp đã ghi nhận 4.872 ca mắc SXH (trong đó có 153 trường hợp nặng, chiếm 3,1%), tăng 98,3% so với cùng kỳ năm 2024 (2.457 ca). Các địa phương có nguy cơ xảy ra dịch bệnh gồm: Xã Gia Thuận, xã Tân Đông, phường Cao Lãnh, phường Sa Đéc.

Theo nhận định của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Đồng Tháp, tình hình bệnh SXH trên địa bàn tỉnh năm 2025 bắt đầu tăng mạnh từ khoảng tuần 20, đạt đỉnh vào tuần 32 - 34 và hiện vẫn ở mức cao. Dù biểu đồ có dấu hiệu giảm nhẹ sau đỉnh, tuy nhiên, số liệu thực tế còn tiếp tục được bổ sung nên xu hướng giảm chưa rõ ràng.

So với cùng kỳ năm 2024 và trung bình 5 năm, số ca mắc SXH năm 2025 cao hơn đáng kể, nhiều tuần vượt ngưỡng cảnh báo dịch. Điều này cho thấy, tình hình SXH năm nay diễn biến phức tạp, nguy cơ bùng phát vẫn còn nếu không duy trì quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch.

Các địa phương trên địa bàn tỉnh đã chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh. Ở xã Thường Phước, trong thời gian qua, Trạm y tế xã đã chia thành 2 tổ đến từng nhà người dân tại Ấp 2 và ấp Mương Miễu tiến hành phun xịt hóa chất diệt muỗi diện rộng, diệt lăng quăng và tuyên truyền các biện pháp phòng, chống dịch.

Ông Nguyễn Văn Nhì, Phó Trưởng Trạm y tế xã Thường Phước cho biết: “Trước tình hình bệnh SXH diễn biến phức tạp, Trạm y tế xã đã cử cán bộ, nhân viên y tế điều tra yếu tố dịch tễ, khoanh vùng những nơi có yếu tố nguy cơ bùng phát dịch, tham mưu UBND xã thực hiện 2 đợt diệt lăng quăng trên địa bàn xã”.

Cùng với các xã, các bệnh viện khu vực cũng đã triển khai các giải pháp phòng, chống dịch bệnh trên địa bàn. Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Hoàng Lâm, Giám đốc Trung tâm Y tế Khu vực Hồng Ngự 2 cho biết: “Trung tâm đã chỉ đạo các Trạm y tế xã tham mưu UBND xã phối hợp các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền trực tiếp và tuyên truyền thông qua hệ thống truyền thanh ở địa phương để người dân hiểu nguyên nhân dẫn đến bệnh SXH và nâng cao ý thức, chủ động thực hiện tốt các biện pháp phòng bệnh như: Thường xuyên vệ sinh khu vực trong nhà và xung quanh nhà gọn gàng, ngăn nắp để muỗi không có nơi trú ẩn; loại bỏ các vật dụng phế thải chứa nước xung quanh nhà, xúc lu, khạp để diệt lăng quăng; ngủ mùng để phòng tránh muỗi đốt”.

BẢO VỆ SỨC KHỎE KHI GIAO MÙA

Vào mùa mưa và thời điểm giao mùa, trẻ em là nhóm dễ mắc nhiều bệnh truyền nhiễm do thời tiết ẩm thấp, nước đọng và môi trường vệ sinh khó đảm bảo. Theo báo cáo từ Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) và dữ liệu địa phương đến tuần 35 năm 2025 (cuối tháng 8), bệnh đường hô hấp (cúm mùa) giảm 18,6% trên toàn quốc (so với cùng kỳ năm 2024 là 287.548 ca, dự báo tiếp tục giảm trong năm 2025), nhưng tăng cục bộ ở trẻ em do giao mùa.

Trạm y tế xã Thường Phước tổ chức phun xịt hóa chất diệt muỗi tại nhà người dân thuộc Ấp 2.

Tại Bệnh viện Đa khoa Tiền Giang, số ca hô hấp đến khám và điều trị tăng nhẹ 10% so với cùng kỳ do ô nhiễm không khí sau mưa. Theo Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thành Nam, Phó Trưởng Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tiền Giang, các bệnh nhiều nhất là SXH, tay chân miệng và nhiễm khuẩn hô hấp.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, bệnh viện tiếp nhận khám, điều trị 242 ca mắc SXH, tăng 11% so với cùng kỳ năm 2024 (218 ca). Đáng chú ý, số ca bệnh có dấu hiệu tăng từ 33 lên 52 ca (tăng 57,6%), ca nặng tăng gấp 3 lần (12 lên 36 ca).

Một số địa phương có ca mắc cao tăng đột biến như: Gò Công Đông từ 17 lên 85 ca, Chợ Gạo từ 50 lên 123 ca, Châu Thành từ 106 lên 137 ca, cho thấy dịch có tính mùa vụ rõ rệt và diễn biến phức tạp hơn năm trước.

Bệnh tay chân miệng cũng gia tăng. Trong 6 tháng đầu năm 2025, trên địa bàn tỉnh ghi nhận 237 ca nhập viện, tăng 13,4% so với 2024. Tuy tổng ca tăng nhưng ca nặng giảm mạnh: Nhóm độ 2b giảm từ 44 ca còn 19 ca, không ghi nhận ca độ 4 hay tử vong.

Số ca tay chân miệng trên địa bàn tỉnh tăng từ 929 ca lên 1.267 ca, đặc biệt tại xã Tân Phước tăng gấp 13,5 lần và xã Gò Công Đông tăng 6,8 lần. Song song đó, bệnh viêm hô hấp, viêm phổi, hen suyễn cũng tăng nhẹ khi độ ẩm cao, không khí lạnh, trẻ ở trong nhà kín, dễ lây qua giọt bắn.

Bác sĩ Nguyễn Thành Nam khuyến cáo, phụ huynh chú ý một số dấu hiệu cảnh báo với bệnh SXH là sốt cao liên tục 2 - 7 ngày, đau bụng, nôn ói, lừ đừ, tay chân lạnh, chảy máu cam, tiểu ít. Đối với bệnh tay chân miệng là sốt cao, nổi bóng nước ở miệng - tay - chân, giật mình, run chi, thở nhanh. Còn bệnh hô hấp cần lưu ý trẻ thở nhanh, co lõm ngực, tím môi, bỏ bú. Khi thấy các dấu hiệu này, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay, không tự ý truyền dịch hay dùng kháng sinh, corticoid.

Để phòng bệnh trong thời điểm giao mùa và mùa mưa, gia đình nên diệt lăng quăng hằng tuần, đậy kín dụng cụ chứa nước, cho trẻ ngủ mùng kể cả ban ngày, rửa tay bằng xà phòng, vệ sinh đồ chơi, khử khuẩn bề mặt lớp học, giữ ấm khi trời lạnh, ăn chín uống sôi, tiêm chủng đầy đủ, đặc biệt là vắc xin cúm mùa. Bộ Y tế khuyến khích áp dụng thông điệp “3 đúng - 3 sớm”: Đúng phòng (diệt lăng quăng, rửa tay, ăn chín uống sôi), đúng chăm sóc (paracetamol, bù nước, giữ ấm), đúng theo dõi (đo nhiệt, quan sát cảnh báo) - sớm nhận biết, sớm đưa đi khám và sớm thông báo cho nhà trường, y tế địa phương.

Các bác sĩ khuyến cáo người trên 65 tuổi cần giữ ấm, tránh lạnh đột ngột. Người cao tuổi và người nhà cần theo dõi bệnh mạn tính (tim mạch, tiểu đường) do đây là nguyên nhân làm nặng thêm hô hấp hoặc xuất huyết.

Người cao tuổi cần uống nhiều nước (2 - 2.5 lít/ngày), ăn nhẹ dễ tiêu; tránh thực phẩm sống; thường xuyên kiểm tra huyết áp, đường huyết hằng ngày; nếu ho, sốt hoặc mệt mỏi, nên đi khám bệnh sớm để tránh suy hô hấp.

C.THẮNG - M.XUYÊN