Chủ động nguồn lực phục vụ thi công cao tốc Quy Nhơn-Pleiku

Với quyết tâm và tinh thần chủ động cao, tỉnh Gia Lai đã tiến hành rà soát, đánh giá trữ lượng các mỏ vật liệu xây dựng nhằm đảm bảo nguồn cung phục vụ thi công khi dự án được triển khai.

Khẩn trương chuẩn bị các bước triển khai

Theo tờ trình của Chính phủ, báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn-Pleiku được đề xuất hình thức đầu tư công với tổng vốn sơ bộ hơn 43.730 tỷ đồng. Theo đó, tuyến cao tốc Quy Nhơn-Pleiku có điểm đầu tại quốc lộ 19B (thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định), điểm cuối tại đường Hồ Chí Minh (TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) có tổng chiều dài khoảng 125 km (đoạn qua tỉnh Bình Định dài 40 km, qua Gia Lai dài 85 km). Dự án cao tốc được thiết kế 4 làn xe, bề rộng nền đường 24,75 m, tốc độ thiết kế 100 km/h. Tổng diện tích đất sử dụng sơ bộ là 942,15 ha.

Dự kiến cao tốc Quy Nhơn-Pleiku có hướng tuyến song song với tuyến quốc lộ 19 và có chi phí hỗ trợ, bồi thường, tái định cư hơn 4.715 tỷ đồng. Ảnh: M.P

Trình bày tờ trình tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh khẳng định: Việc sớm hình thành tuyến đường bộ cao tốc Quy Nhơn-Pleiku sẽ là tiền đề, động lực để khai thác tiềm năng, lợi thế của vùng Tây Nguyên, đồng thời phát huy hiệu quả của hệ thống cảng biển Bình Định nói riêng và vùng duyên hải Nam Trung Bộ nói chung.

Ngoài ra, dự án còn góp phần hình thành trục ngang Đông-Tây, kết nối vùng Tây Nguyên với duyên hải Nam Trung Bộ, tạo dư địa, động lực phát triển không gian vùng với hệ thống hạ tầng kỹ thuật và xã hội đồng bộ, hiện đại kết nối các trung tâm kinh tế với cảng biển; bảo đảm quốc phòng-an ninh, xóa đói giảm nghèo.

Thời gian qua, 2 tỉnh Gia Lai-Bình Định đã phối hợp với Bộ Xây dựng tiến hành xây dựng báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án. Báo cáo này đã được Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9 khóa XV, chờ xem xét thông qua.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hữu Quế: Sau khi Quốc hội họp thống nhất thông qua chủ trương đầu tư, UBND tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo các cơ quan, địa phương triển khai ngay một số nhiệm vụ trọng tâm nhằm đảm bảo tiến độ thực hiện dự án. Cụ thể, tỉnh thành lập Ban chỉ đạo triển khai dự án; đồng thời trên cơ sở này sẽ giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh làm chủ đầu tư và triển khai các bước tiếp theo.

Theo báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của Bộ Xây dựng, cao tốc Quy Nhơn-Pleiku có 3 công trình hầm qua đèo An Khê và đèo Mang Yang với tổng chiều dài gần 5 km. Ảnh: M.P

Cũng theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh, trong báo cáo tiền khả thi trình Quốc hội, Chính phủ đã đề xuất một số cơ chế đặc thù. Do vậy, để đảm bảo tiến độ triển khai thực hiện dự án, tỉnh sẽ tiếp nhận toàn bộ hồ sơ báo cáo nghiên cứu tiền khả thi từ Bộ Xây dựng và khẩn trương tiến hành các bước: lập báo cáo khả thi, lập bản vẽ thiết kế thi công, rà phá bom mìn và triển khai công tác giải phóng mặt bằng được thực hiện cùng lúc nhằm đảm bảo tiến độ chuẩn bị ngay sau khi Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư.

“Đối với công tác giải phóng mặt bằng, UBND tỉnh đã chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động để người dân tích cực ủng hộ. Hiện nay, nguồn kinh phí phục vụ cho công tác này đã được ngân sách trung ương và địa phương 2 tỉnh Gia Lai-Bình Định cùng tham gia hỗ trợ”-Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hữu Quế cho biết.

Đảm bảo nguồn vật liệu phục vụ dự án

Liên quan đến việc đảm bảo nguồn vật liệu cho dự án cao tốc, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Lưu Trung Nghĩa cho biết: Sở đã chủ động phối hợp với đơn vị tư vấn, Ban Quản lý Dự án 2 (Bộ Xây dựng) xác định hướng tuyến, vị trí đổ thải và nhu cầu vật liệu xây dựng cao tốc.

Qua rà soát sơ bộ, toàn tỉnh có 60 mỏ đất đắp với trữ lượng trên 6 triệu m³, 38 mỏ đá với khoảng 3 triệu m³ và 17 mỏ cát hơn 1 triệu m³... Tổng trữ lượng các nguồn nguyên vật liệu chuẩn bị dự kiến trên 12 triệu m3, đủ đáp ứng nhu cầu phục vụ thi công tuyến cao tốc qua địa bàn tỉnh và thậm chí có thể hỗ trợ thêm cho đoạn tuyến thuộc tỉnh Bình Định.

Cùng với đó, Sở cũng đã tiến hành rà soát các địa phương có tuyến cao tốc đi qua để tích hợp các mỏ khoáng sản (đất san lấp, đá, cát) vào quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất với tổng diện tích gần 1.800 ha. Đặc biệt, những huyện có tuyến cao tốc đi qua sẽ được ưu tiên phân bổ chỉ tiêu đất khoáng sản nhiều hơn nhằm đảm bảo trữ lượng, đồng thời thuận lợi cho việc khai thác tại chỗ, giảm chi phí vận chuyển.

Hiện UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở ngành liên quan khảo sát, đánh giá trữ lượng các mỏ vật liệu trên địa bàn để phục vụ xây dựng cao tốc. Ảnh: M.P

“Trên cơ sở quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, Sở đã xây dựng kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản nhiều lần trong năm thay vì chỉ tổ chức 1 năm/lần như trước đây để đảm bảo nguồn nguyên vật liệu cung cấp cho việc xây dựng tuyến cao tốc.

Tỉnh đã đấu giá thành công 9 mỏ đất đắp và chuẩn bị đấu giá thêm nhiều mỏ khoáng sản khác.

Đáng chú ý, Luật Địa chất và khoáng sản (mới) có hiệu lực từ ngày 1-7 tới đây sẽ tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho công tác quy hoạch, khai thác nguồn tài nguyên khoáng sản phục vụ các công trình hạ tầng giao thông trọng điểm như cao tốc”-Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường thông tin thêm.

Trong khi đó, ông Lê Trọng-Chủ tịch UBND huyện Mang Yang-cho hay: Đoạn cao tốc Quy Nhơn-Pleiku đi qua địa bàn huyện dài khoảng 21 km. Để đảm bảo nguồn vật liệu, UBND huyện đã chỉ đạo các phòng chuyên môn phối hợp với các xã tổ chức khảo sát, xác định các vị trí phù hợp, ưu tiên khu vực gần tuyến cao tốc để bố trí khai thác nguồn vật liệu thuận tiện. Mặc dù huyện đã đề xuất nhiều vị trí mỏ, nhưng chỉ tiêu phân bổ đất khoáng sản cho địa phương chưa đáp ứng được nhu cầu.

Huyện đã kiến nghị UBND tỉnh điều chỉnh tăng chỉ tiêu đất khoáng sản cho địa phương để có cơ sở pháp lý thành lập các mỏ khai thác phục vụ dự án. Đồng thời, huyện đề xuất tỉnh xem xét cơ chế đặc thù, cho phép áp dụng hình thức chỉ định thay vì phải thực hiện đầy đủ quy trình thủ tục như với các mỏ khoáng sản thông thường khác. Điều này sẽ giúp rút ngắn thời gian, đẩy nhanh tiến độ, kịp thời cung cấp vật liệu cho các đơn vị thi công dự án.

“Hiện nay, huyện đã điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030, trong đó, diện tích quy hoạch mỏ tăng lên khoảng 197 ha. Thực hiện văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh về việc bổ sung quy hoạch khoáng sản phục vụ cao tốc, huyện đã ưu tiên bổ sung thêm 6 điểm mỏ.

Nếu được chấp thuận cơ chế đặc thù, huyện sẽ tiếp tục khảo sát, bổ sung thêm các vị trí tiềm năng ngoài quy hoạch sử dụng đất hiện tại để đảm bảo nguồn vật liệu ổn định, phục vụ hiệu quả cho dự án”-Chủ tịch UBND huyện Mang Yang khẳng định.

MINH PHƯƠNG