Chính thức triển khai tiêm vắc xin sốt xuất huyết tại Việt Nam

Vắc xin do Hãng dược phẩm Takeda nghiên cứu và phát triển trong gần 45 năm, đã được triển khai tiêm rộng rãi tại hơn 40 quốc gia trên thế giới.

Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, vắc xin sốt xuất huyết của Takeda, Nhật Bản được Bộ Y tế phê duyệt vào tháng 5/2024, tiêm cho trẻ em từ 4 tuổi và người lớn.

Ra mắt vắc xin sốt xuất huyết đầu tiên tại Việt Nam.

Hệ thống tiêm chủng VNVC cùng với nhà sản xuất đã nỗ lực để sớm đưa về Việt Nam, bởi đây là một trong những vắc xin được mong đợi hàng đầu khi mỗi năm tại Việt Nam đều có các đợt bùng phát dịch lớn nhỏ khác nhau, gây hàng trăm nghìn ca mắc và hàng chục ca tử vong tại nhiều địa phương.

Đặc biệt, bệnh ngày càng diễn biến dịch tễ phức tạp, không còn tính chu kỳ, việc kiểm soát muỗi truyền bệnh gặp nhiều khó khăn và điều trị sốt xuất huyết rất phức tạp, tốn kém, nhưng tỷ lệ tử vong vẫn ở mức cao nếu không phát hiện chính xác và điều trị kịp thời.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết, Việt Nam hiện đang lưu hành cả 4 tuýp vi rút Dengue gây bệnh sốt xuất huyết, trong đó tuýp vi rút lưu hành chủ yếu là DEN-1, DEN-2. Tuýp DEN-2 thường liên quan đến các trường hợp mắc sốt xuất huyết nghiêm trọng và gây dịch, cũng như là nguyên nhân lớn dẫn đến các ca tử vong liên quan đến sốt xuất huyết.

Hằng năm số mắc và tử vong do sốt xuất huyết vẫn cao và ngày càng lan rộng do muỗi có đặc tính sinh sản ở trong nước như mảnh phế thải, chai lọ khi có nước mưa, chum vại, bể chứa nước, thậm chí ở các lư hương… và bay lơ lửng, đậu ở các vật dụng, rất khó phun thuốc loại trừ và giải quyết triệt để dù đã thực hiện nhiều năm qua.

Vắc xin sốt xuất huyết của Takeda Nhật Bản có hiệu quả phòng cả 4 tuýp vi rút sốt xuất huyết gây bệnh (DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4), hiệu quả lên đến hơn 80% và ngăn ngừa nguy cơ nhập viện lên đến 90%.

Đặc biệt, vắc xin có hiệu quả phòng tái nhiễm cho người từng mắc sốt xuất huyết. Điều này rất có ý nghĩa đối với Việt Nam, bởi hiện số người từng mắc sốt xuất huyết ít nhất một lần khá cao, với tình trạng lần mắc bệnh sau thường nặng hơn lần trước thì việc tiêm vắc xin kịp thời sẽ giúp người bệnh được bảo vệ tốt sức khỏe và tính mạng.

Vắc xin sốt xuất huyết có lịch tiêm 2 mũi cách nhau 3 tháng, có thể tiêm đồng thời với nhiều vắc xin khác tùy chủng loại. Phụ nữ nên hoàn thành lịch tiêm vắc xin tốt nhất trước 3 tháng và ít nhất 1 tháng trước khi mang thai.

Vắc xin sốt xuất huyết được tiêm cho trẻ em từ 4 tuổi và người lớn.

Thạc sĩ, bác sĩ Lê Hồng Nga, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh (HCDC) cho biết, những năm gần đây dịch tễ sốt xuất huyết đã thay đổi, không còn phát triển theo chu kỳ mà tăng đều hàng năm, đặc biệt vào thời điểm cuối năm. Vì thế, bà Nga đánh giá, việc đưa vắc xin vào sử dụng sẽ giúp giảm số ca bệnh rõ rệt.

Bà Nga cũng lưu ý, người dân vẫn cần duy trì các biện pháp phòng chống dịch khác như chống muỗi bằng việc dọn dẹp vệ sinh môi trường sống, ngủ mùng… bên cạnh tiêm vắc xin để kiểm soát dịch hiệu quả và bền vững.

Còn theo Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn, Trưởng Khoa Sốt xuất huyết, Bệnh viện Nhi đồng 1 (Thành phố Hồ Chí Minh), sốt xuất huyết có thể gặp ở trẻ em và người lớn, nhưng ở trẻ em, bệnh có nhiều nguy cơ diễn tiến nặng và tỷ lệ tử vong cao do thường dễ nhầm lẫn các dấu hiệu ban đầu với nhiều bệnh lý khác. Trẻ em thường không biết miêu tả triệu chứng bệnh, do đó bệnh thường phát hiện muộn gây khó khăn cho điều trị. Hiện bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu điều trị triệu chứng như lọc máu, thay huyết tương, chống sốc...

Những năm gần đây, số ca mắc sốt xuất huyết nặng có dấu hiệu tăng lên có thể liên quan đến tuýp vi rút DEN-2 gây bệnh chiếm ưu thế, bệnh nhân thừa cân béo phì tăng, có bệnh nền kèm theo…

Vì thế, Tiến sĩ Nguyễn Minh Tuấn đánh giá, vắc xin sốt xuất huyết được đưa vào sử dụng tại Việt Nam sẽ giúp giảm gánh nặng bệnh tật cho người dân, giảm số ca nhập viện và biến chứng, tránh tình trạng quá tải, giúp các bệnh viện tập trung nguồn lực điều trị các bệnh không lây nhiễm.

Bà Vũ Thị Thu Hà, Giám đốc Cung ứng Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, là đối tác chiến lược toàn diện với Takeda, VNVC đã triển khai đặt hàng từ rất sớm và nỗ lực cùng nhà sản xuất để đưa về Việt Nam số lượng lớn vắc xin sốt xuất huyết, kịp thời bảo vệ cho trẻ em, người lớn, góp phần giảm gánh nặng bệnh tật lớn do sốt xuất huyết gây ra mỗi năm. Thời điểm triển khai tiêm vắc xin sốt xuất huyết càng ý nghĩa hơn khi nhiều dịch bệnh, đặc biệt là sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp, gia tăng số ca mắc khi mưa bão, lũ lụt xảy ra liên tiếp.

Minh Khuê