Chính sách vượt trội, đặc thù phải kèm theo mức ưu tiên về nguồn lực

Bảo đảm quản lý hiệu quả công tác tuyển dụng

Các ĐBQH nhất trí cho rằng, việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo là yêu cầu cấp thiết nhằm khai thông điểm nghẽn, tạo hành lang pháp lý mới, đủ mạnh để chấn hưng và phát triển đột phá giáo dục Việt Nam trong giai đoạn tới.

Quan tâm đến quản lý phát triển nhân lực ngành giáo dục tại Điều 3 dự thảo Nghị quyết, ĐBQH Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) nêu rõ, khi giao cho Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thực hiện thẩm quyền tuyển dụng, tiếp nhận, điều động cán bộ trong các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông cần quy định rõ trong dự thảo Nghị quyết việc Chính phủ quy định chi tiết về thống nhất công tác quản lý.

ĐBQH Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) phát biểu. Ảnh: Khánh Duy

Nếu chỉ có Sở Giáo dục và Đào tạo thực hiện tuyển dụng viên chức đối với cả cấp mầm non, trung học cơ sở, theo đại biểu Nguyễn Đại Thắng, là “quá sức”.

“Trên thực tế, chúng ta cần có cơ chế để Sở Giáo dục và Đào tạo có vai trò là đầu mối chủ trì, phối hợp với các cơ quan, sở, ngành, đặc biệt là Sở Nội vụ để bảo đảm quản lý hiệu quả công tác tuyển dụng”, đại biểu đề nghị.

Điều 2 dự thảo Nghị quyết quy định cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học được tuyển dụng, ký hợp đồng lao động theo thỏa thuận đối với chuyên gia, nhà khoa học có trình độ tiến sĩ là người nước ngoài và người Việt Nam định cư ở nước ngoài theo quy chế nội bộ của đơn vị.

ĐBQH Nguyễn Thị Mai Thoa (Hải Phòng) băn khoăn, vậy khi giao cho các cơ sở giáo dục và đào tạo được phép ký hợp đồng tuyển dụng thì nguồn kinh phí để trả lương là nguồn nào? Là nguồn ngân sách nhà nước cấp theo chế độ, chính sách của Nhà nước hay nguồn kinh phí từ thu nhập ngoài ngân sách, từ các chính sách học phí, chính sách xã hội hóa, nguồn tài trợ của cơ sở giáo dục? Do đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ nội dung này.

ĐBQH Nguyễn Thị Mai Thoa (Hải Phòng) phát biểu. Ảnh: Khánh Duy

Về chuyển đổi số và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, khoản 2 Điều 4 dự thảo Nghị quyết quy định cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học và tổ chức khoa học công nghệ được chủ động tổ chức hội nghị, hội thảo khoa học quốc tế không phải thực hiện các quy định về thủ tục xin phép tổ chức hội nghị, hội thảo quốc tế theo các quy định hiện hành. Nhất trí với chính sách này, song, để bảo đảm quy định về an ninh đối với các chuyên gia quốc tế, đại biểu Nguyễn Thị Mai Thoa đề nghị các cơ quan chức năng có ý kiến thêm về nội dung này.

Đồng thời, đại biểu băn khoăn, có cần thiết phải quy định trong nghị quyết của Quốc hội hay không? Bởi, nội dung tổ chức hội thảo, hội nghị quốc tế, kể cả về quy trình thủ tục, nội dung và đối tượng hiện nay đang được quy định tại Quyết định số 06 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ.

Làm rõ nội hàm của việc quyết định một bộ sách giáo khoa

Khoản 1 Điều 3 dự thảo Nghị quyết quy định Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quyết định một bộ sách giáo khoa giáo dục phổ thông sử dụng thống nhất toàn quốc thực hiện từ năm học 2026 - 2027.

ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) cho rằng, nội hàm của từ “quyết định” chưa rõ ràng. Hiện nay, chúng ta đã có một số bộ sách giáo khoa đang được sử dụng trong nhà trường và tất cả những bộ sách này đều đã được biên soạn và được Hội đồng thẩm định sách giáo khoa thẩm định để đưa vào sử dụng.

ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) phát biểu. Ảnh: Khánh Duy

Vậy bây giờ Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quyết định một bộ sách có nghĩa là Bộ trưởng chọn một bộ sách trong số những bộ sách giáo khoa đang được sử dụng hay là chỉ đạo để biên soạn một bộ sách giáo khoa mới?

Sau khi Nghị quyết này được thông qua cũng chỉ còn một thời gian ngắn là đến năm học 2026 - 2027, nếu chọn một bộ sách giáo khoa đã có để sử dụng thống nhất trong toàn quốc thì sẽ chọn theo cơ chế nào trong khi tất cả các bộ sách đều đã được thẩm định rất kỹ càng và đều đạt tiêu chuẩn để giảng dạy trong nhà trường?

Do đó, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị cần quy định rõ hơn về nội dung này trong dự thảo Nghị quyết.

Bên cạnh đó, theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, dự thảo Nghị quyết quy định một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để phát triển giáo dục thì phải là những cơ chế, chính sách chưa thực hiện và thể hiện rõ tính ưu việt, đột phá.

Các ĐBQH Tổ 9 thảo luận

Tuy nhiên, đại biểu nhận thấy, dự thảo Nghị quyết đã đưa ra một số chính sách mới nhưng cũng có những chính sách đã và đang thực hiện. Đơn cử, tại khoản 1 Điều 4 có đề cập đến cơ sở dữ liệu quốc gia, hạ tầng số, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư phát triển sản phẩm, dịch vụ giáo dục theo hình thức đối tác công tư... Do đó, về bản chất, khoản 1 Điều 4 chủ yếu nhắc lại và hệ thống hóa chủ trương, nhiệm vụ đã có mà chưa tạo ra cơ chế đặc thù, vượt trội mới.

“Nếu chúng ta nhắc lại hệ thống nhiệm vụ đã có nhưng đồng thời muốn tạo ra những cơ chế, chính sách vượt trội, đặc thù thì cần thiết phải kèm theo mức ưu tiên về nguồn lực, tỷ lệ chi hay cơ chế đầu tư khác biệt. Những điều này trong dự thảo Nghị quyết cũng chưa nêu rõ”, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nêu quan điểm.

Minh Trang; Ảnh: Khánh Duy