Chính quyền Mỹ muốn giảm mạnh ngân sách dành cho Bộ Ngoại giao

Giao dịch đồng USD. Ảnh minh họa: THX/TTXVN

Nếu được triển khai, kế hoạch cắt giảm này có thể khiến gần 30 phái bộ của Mỹ phải đóng cửa và cắt giảm mạnh viện trợ nước ngoài.

Theo một tài liệu nội bộ, Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB) thuộc Nhà Trắng đã đề xuất cắt giảm khoảng 26 tỷ USD đối với yêu cầu ngân sách của Bộ Ngoại giao Mỹ trong năm tài chính 2026 (bắt đầu từ ngày 1/10/2025), xuống còn 28,4 tỷ USD so với 54,4 tỷ USD cho năm tài chính hiện tại.

Mặc dù Bộ Ngoại giao có thể kiến nghị điều chỉnh con số này, nhưng một quan chức Mỹ cho biết phiên bản cuối cùng của báo cáo nhiều khả năng chỉ được điều chỉnh đôi chút trước khi trình lên Quốc hội phê chuẩn - nơi "khả năng cao" là một phần ngân sách sẽ được khôi phục.

Cũng theo kế hoạch chưa được hoàn thiện nói trên, Chính quyền Tổng thống Donald Trump cũng đang xem xét khuyến nghị đóng cửa ít nhất 27 phái bộ của Mỹ, chủ yếu ở châu Phi và châu Âu. Trong số này có 10 đại sứ quán và phần còn lại là các lãnh sự quán.

Bên cạnh đó, Chính quyền Tổng thống Trump đề xuất cắt giảm viện trợ nước ngoài do Bộ Ngoại giao và Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) phân phối từ 38,3 tỷ USD xuống còn 16,9 tỷ USD.

Theo đó, văn bản của OMB cho thấy chính quyền Mỹ sẽ xóa bỏ các chương trình hỗ trợ thảm họa quốc tế và người tị nạn, trong khi xây dựng chương trình mới về hỗ trợ nhân đạo quốc tế trị giá 2,5 tỷ USD và chương trình tị nạn, di cư khẩn cấp trị giá 1,5 tỷ USD.

Bên cạnh đó, OMB cũng đề xuất xóa bỏ tất cả các chương trình giáo dục và văn hóa của Bộ Ngoại giao Mỹ, bao gồm chương trình Fulbright vốn được thiết lập từ năm 1946 nhằm đưa sinh viên sau đại học của Mỹ ra nước ngoài để học tập, nghiên cứu hoặc giảng dạy tiếng Anh.

Những đề xuất trên được đưa ra trong bối cảnh Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump và Bộ Hiệu quả chính phủ (DOGE) do ông Elon Musk tham gia điều hành đang thúc đẩy kế hoạch tinh giản bộ máy liên bang với quy mô lớn và nhanh chóng nhằm cắt giảm hàng chi tiêu ngân sách trị giá hàng tỷ USD cũng như sa thải hàng nghìn nhân sự liên bang.

Riêng đối với USAID, Chính quyền Tổng thống Trump đã bắt đầu giải thể cơ quan này vào tháng 2. Đến nay, hơn 5.000 chương trình của USAID đã bị đóng cửa, hàng trăm nhà thầu bị sa thải và thông báo chấm dứt hợp đồng được gửi tới hàng nghìn nhân viên.

Trong nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên, ông Trump từng đề xuất cắt giảm khoảng 1/3 ngân sách dành cho các hoạt động ngoại giao và viện trợ của Mỹ. Tuy nhiên, khi đó, Quốc hội Mỹ - cơ quan phê chuẩn ngân sách của chính phủ liên bang - đã phản đối đề xuất này.

Bộ Ngoại giao, Nhà Trắng và OMB vẫn chưa đưa ra bình luận trước thông tin trên.

Nguyễn Viễn - Hà Ngọc (TTXVN)