Chính phủ bỏ đề xuất 'công chức ở xa chỗ làm 30km được mua nhà ở xã hội'

Nhiều đại biểu đề xuất giao UBND tỉnh quy định cụ thể điều kiện nhà ở cho trường hợp có nhà riêng nhưng xa nơi làm việc

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh thay mặt Chính phủ ký ban hành báo cáo về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội. Trong đó có nội dung về đề xuất công chức ở xa chỗ làm 30km được mua nhà ở xã hội.

Sau khi tiếp thu ý kiến của các chuyên gia, đại biểu, Chính phủ chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng căn cứ điều kiện thực tế của địa phương, UBND cấp tỉnh quy định cụ thể điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội đối với trường hợp có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng cách xa địa điểm làm việc.

Báo cáo cho biết có ý kiến nêu vấn đề khoảng cách từ nhà đến nơi làm việc chưa hợp lý vì công việc thường không cố định. Nhà ở xã hội cần gắn với nhu cầu gia đình, nên sửa khoảng cách ngắn nhất từ nhà đến dự án nhà ở xã hội phải từ 30km trở lên.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề xuất nên bỏ quy định khoảng cách 30km khi mua nhà ở xã hội, thay bằng quy định linh hoạt về khoảng cách hoặc thời gian đi làm; xét theo hoàn cảnh thực tế.

Một số đại biểu đề xuất giao UBND tỉnh quy định cụ thể điều kiện nhà ở cho trường hợp có nhà riêng nhưng xa nơi làm việc. Đồng thời, quy định rõ điều kiện hưởng nhà ở xã hội, cơ chế xét duyệt minh bạch, số hóa và giao trách nhiệm cho địa phương xác thực danh sách thụ hưởng.

Nhiều đại biểu khác đề nghị nên mở rộng điều kiện thụ hưởng nhà ở xã hội, ưu tiên người lao động có việc làm ổn định tại địa phương thiếu dự án, được mua/thuê nhà ở xã hội tại nơi khác nếu có xác nhận của cơ quan.

Theo đại biểu, Chính phủ giao Chủ tịch UBND tỉnh quy định phù hợp từng vùng. Khoản 2 cần nghiên cứu lại, rút ngắn khoảng cách để thuận lợi hơn cho người lao động, tham khảo kinh nghiệm quốc tế ví dụ 5 - 10km. Tại Hà Nội và TP.HCM, cần xem xét lại khoảng cách do tình trạng kẹt xe.

Được biết, trong phiên làm việc buổi chiều ngày 29/5/2025, Quốc hội sẽ tiến hành biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Liên quan đến việc phát triển nhà ở xã hội tại một tọa đàm mới đây, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Ủy ban Kinh tế, tài chính của Quốc hội nhận định, Đây là Nghị quyết thí điểm về cơ chế triển khai dự án nhà ở xã hội thời gian thí điểm 5 năm, còn các chính sách nhà ở xã hội không thay đổi. Nếu cách triển khai tốt thì tiến tới luật hóa. Theo Nghị quyết thí điểm, nếu doanh nghiệp được ưu đãi sẽ được ưu đãi trong suốt vòng đời dự án.

Còn theo ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) để giải quyết tốt vấn đề nhà ở xã hội, cần làm rõ việc quỹ đất làm nhà ở xã hội thuộc trách nhiệm của chính quyền địa phương, tuy nhiên dự thảo Nghị quyết thí điểm trình Quốc hội chưa thấy có quy định của chính quyền địa phương trong việc tạo quỹ đất. Nếu chính quyền địa phương không hoàn thành mục tiêu về phát triển nhà ở xã hội thì bị xử lý trách nhiệm ra sao?

Về đầu ra, ông Đính cho rằng, chủ đầu tư có thể không giải quyết tốt được đầu ra cho sản phẩm. Do đó, vị chuyên gia đề xuất thực hiện theo Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, cần mạnh dạn chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, đưa ra quy định chi tiết về đối tượng được mua nhà ở xã hội, quy định chế tài nếu không làm đúng thì doanh nghiệp bị xử lý nghiêm. Nếu hậu kiểm phát hiện sai phạm, các sản phẩm nhà ở sẽ tịch thu hoặc các bên bị xử lý nặng.

“Tôi ủng hộ hướng đến đối tượng toàn dân, người lao động có nhu cầu chính đáng về nhà ở”, ông Đính đưa ra ý kiến.

Chủ tịch VARS lý giải thêm, đối tượng toàn dân bao gồm những người lao động tại các khu công nghiệp, khu đô thị, thậm chí những người thu ve chai, lao động có thời vụ, sinh viên, giáo viên, công chức và lực lượng vũ trang.

Vị chuyên gia cũng chia sẻ , vai trò Nhà nước là kiến tạo, quản lý chính sách liên quan, chính quyền địa phương là bố trí quỹ đất, doanh nghiệp tham gia phát triển nhà ở theo các chính sách ưu đãi đã ban hành. Đồng thời, ông Đính cũng đề xuất giải pháp phát triển nhà ở xã hội là đổi hạ tầng lấy đất dành cho xây nhà ở; kêu gọi đóng góp của chủ đầu tư của các dự án nhà ở thương mại cao cấp với các quy định cụ thể về trách nhiệm đóng góp.

Ngọc Duy