Chiến thuật hóc hiểm giúp UAV Ukraine trụ vững trước làn sóng tấn công của Nga

Chiến thuật “Tìm và diệt”

Ở thời điểm mặt trời vừa ló dạng, những quân nhân Ukraine trong đội sáu người đã hoàn tất quãng đường “đi làm” ngắn ngủi - không phải đến văn phòng, mà là tiến vào một chiến hào nơi giao tranh vẫn diễn ra hằng ngày.

Họ bắt đầu công việc quen thuộc của mình: ăng-ten dạng ống lồng được kéo thẳng lên trời, lắc lư nhẹ trong gió sớm; dây cáp được tháo ra khỏi thùng; ghế cắm trại được trải ra, dựng nên một trạm chỉ huy dã chiến gọn nhẹ và cơ động; sẵn sàng cho cuộc đi săn tiếp theo.

Từ trong những chiếc vali nhựa, vũ khí của ngày hôm đó cũng xuất hiện: những chiếc DJI Mavic - loại máy bay không người lái phổ biến, vốn là vật dụng quen thuộc trong tay các vlogger du lịch và nhiếp ảnh gia hơn là được sử dụng để chiến đấu.

Tại một cánh rừng thuộc tỉnh Donetsk, ngay phía Tây Pokrovsk - nơi đang bị bao vây và chỉ cách vị trí của các lực lượng Nga vài cây số, từng giây trôi qua đều mang tính sống còn. Một cơ hội bị bỏ lỡ, nghĩa là một kẻ thù có thể tiến gần hơn đến phòng tuyến Ukraine.

Một thành viên trong nhóm Peaky Blinders. Ảnh: The Kyiv Independent

Chỉ huy Oleksandr “Zalizniak” là người đầu tiên đưa máy bay cất cánh. Một quả bom nhỏ được buộc chắc chắn dưới bụng chiếc Mavic của anh. Zalizniak là thủ lĩnh của Peaky Blinders - đơn vị UAV tinh nhuệ được đặt tên theo bộ phim truyền hình cùng tên, nổi tiếng với chiếc mũ phẳng ngụy trang mà các thành viên thường đội khi làm nhiệm vụ.

Peaky Blinders ra đời từ một nhóm bạn thân đến từ Kharkov - thành phố lớn thứ hai của Ukraine. Họ là dân thường khoác áo lính, nay thuộc lực lượng đặc nhiệm Omega của Vệ binh Quốc gia. Dù sử dụng cả UAV góc nhìn thứ nhất (FPV), chuyên môn thực sự của họ lại là biến những chiếc Mavic thương mại thành máy bay chiến đấu nhằm vào các mục tiêu Nga di chuyển trên chiến trường.

Trong lần bay đầu tiên vào sáng hôm đó, khi pin sắp cạn và máy bay buộc phải quay đầu nếu không muốn bị rơi giữa đường, Zalizniak phát hiện chuyển động mờ mờ ở phía trước: hai người lính Nga đang khiêng theo một vật lớn. Với kinh nghiệm dày dặn sau nhiều năm chiến đấu, anh giữ UAV lơ lửng ở độ cao hơn 50 mét rồi nhấn nút. Quả bom đánh trúng mục tiêu.

Họ đã mất một chiếc UAV, nhưng toàn bộ quá trình tấn công đã được ghi lại trọn vẹn - từng chuyển động, từng khoảnh khắc cuối cùng. Đó chính là cách thức triển khai chiến thuật “Tìm và diệt” - phương thức tác chiến đã trở nên phổ biến trong hàng ngũ binh sĩ Ukraine kể từ khi những chiếc máy bay không người lái gia nhập chiến trường.

Sau màn khởi động đầy kịch tính, đội Peaky Blinders tiếp tục thói quen gần giống dân công sở: uống cà phê, thay pin, gắn bom, cất cánh, tìm mục tiêu, thả bom, trở về sở chỉ huy; rồi lặp lại mọi thứ như vậy. Khác với các đơn vị drone FPV thông thường, nơi công tác trinh sát và tấn công được tách rời, Peaky Blinders kết hợp cả hai trong một lần bay. Tầm hoạt động mở rộng tới 8-9 km, nhờ vào ăng-ten tự chế và bộ khuếch đại công suất cao, cho phép họ tập kích từ sau lưng kẻ địch. Cũng vì thế, số UAV mất mát không ít.

Giữa trưa, hoạt động tác chiến điện tử của phía Nga buộc nhóm phải thay đổi vị trí. Nhưng dù cất cánh thêm lần nữa, dưới nắng gắt, bầu trời không còn mục tiêu rõ ràng do quân Nga đã rút xuống tầng hầm.

Khả năng quan sát tinh vi trở thành kỹ năng sống còn khi bất kỳ chuyển động nhỏ xíu trên màn hình điều khiển đều có thể là dấu hiệu của sự sống. Với camera có độ phân giải cao và khả năng zoom vượt trội, những chiếc Mavic là công cụ lý tưởng để lính Ukraine triển khai chiến thuật "Tìm và diệt".

Chiến sự ở Pokrovsk

Vùng đất quanh Pokrovsk giờ đây giống như một lò lửa rực cháy. Từ mùa thu năm ngoái, thành phố này đã trở thành tâm điểm của những trận giao tranh khốc liệt. Ở phía đông, lực lượng Nga đã vượt qua trục lộ chiến lược Pokrovsk-Kostiantynivka, mở ra mũi tiến công sâu vào phòng tuyến Ukraine. Thế nhưng ở phía tây, sát ranh giới tỉnh Dnipropetrovsk, họ vẫn đang loay hoay, bị cầm chân trong những cuộc đấu giằng co không hồi kết.

“Đối phương chưa từng buông tay”, Zalizniak nói. “Ngày nào cũng có đụng độ - sáng, trưa, chiều, tối, thậm chí cả đêm. Lúc yếu, lúc mạnh, nhưng không ngừng nghỉ”.

Nhóm Peaky Blinders luôn hiện diện tại các điểm khốc liệt nhất. Trước khi đến Donetsk, họ từng góp công ngăn chặn đợt đột kích bất ngờ của Nga từ biên giới tiến vào quê hương Kharkov của mình.

Khi quân Nga ngày càng phải dựa vào bộ binh để xuyên thủng các tuyến phòng thủ Ukraine, vai trò của Peaky Blinders càng trở nên quan trọng. Tiêu diệt được đối phương trước khi họ đánh trả bằng pháo binh và UAV là cách duy nhất giữ được mặt trận.

Ngoài cách đánh táo bạo kể trên, Peaky Blinders còn có một vũ khí đặc chế: Foot Crusher - một loại bom nhỏ, nhẹ, chứa hàng trăm viên bi kim loại, đủ sức gây thương tích nghiêm trọng ngay cả khi không trúng đích trực tiếp. Nó thay thế các loại lựu đạn thô sơ thường dùng trên Mavic và biến các loại thương mại thành cỗ máy tấn công chính xác.

Chỉ trong 5 ngày gần Pokrovsk, nhóm sáu người này đã loại khỏi vòng chiến 106 lính Nga - một con số vượt quá thành tích của nhiều tiểu đoàn UAV chuyên dụng khác.

Chiều xuống. Trên đầu, tiếng vo ve của những chiếc máy bay không người lái vẫn chưa dứt. Âm thanh này phần lớn là vô hại nhưng một khi có dấu hiệu nguy hiểm, mọi người sẽ lập tức dừng các công việc khác, cầm lấy súng và thiết bị tác chiến điện tử, sẵn sàng nghênh chiến.

Khoảng 3 giờ chiều, mối đe dọa không thể tránh né xuất hiện: bom lượn. Loạt đầu rơi xa khỏi vị trí của nhóm lính Ukraine, nhưng đợt thứ hai lao thẳng vào hàng cây.

“Tất cả vào chiến hào!” Zalizniak hét lớn. “Và đừng quên bật quay!”

Ba vụ nổ chấn động mặt đất. Khi bụi lắng xuống, trong chiến hào hẹp, Artem “Deputat” - người phụ trách lắp ráp Foot Crushers, tranh thủ xem lại các đoạn video từ hôm nay. Những thước phim ghi lại cảnh UAV ném bom được xem là một phần của một cuộc chiến khốc liệt khác: cuộc chiến truyền thông giữa Nga và Ukraine, nơi camera cũng được xem là vũ khí.

Không có điểm dừng

Khi màn đêm dần buông xuống, trời bỗng đổ mưa lớn. Trong lúc Mytrych, Deputat và những người khác tất bật thu dọn thiết bị, thì Zalizniak và Advokat vẫn miệt mài điều khiển máy bay không người lái đến tận những khoảnh khắc cuối cùng của hoàng hôn - thời điểm mà phía Nga thường tăng cường hoạt động, lợi dụng khoảng chuyển giao giữa ca ngày và ca đêm của lực lượng Ukraine.

Thông thường, các đơn vị UAV phải cắm chốt nhiều ngày liền tại một vị trí trước khi được rút lui nghỉ ngơi. Nhưng nhóm Peaky Blinders thì khác: họ di chuyển mỗi ngày, chuyên tâm vào một nhiệm vụ duy nhất: tấn công các mục tiêu Nga trong thời gian vẫn còn ánh sáng ban ngày. Không ngủ ngoài đồng không có nghĩa là ít gian khổ hơn. Deputat thừa nhận công việc này vẫn tiêu hao sức lực theo một cách riêng biệt, nhưng là sự mỏi mệt đáng giá.

“Dù bạn có thích công việc này hay không” - ông nói - “thì điều quan trọng nhất vẫn là bạn nhìn thấy kết quả rõ ràng của nó. Bạn thấy đồng đội mình đang cống hiến hết mình và nhận ra rằng mọi người đang đồng lòng hướng đến một mục tiêu chung”.

Trên đường trở về căn cứ tại tỉnh Dnipropetrovsk, đoàn xe băng qua những cánh đồng hoang đầy vẻ nên thơ. Chiếc xe của họ được trang bị thiết bị tác chiến điện tử, nhằm đảm bảo an toàn cho các lực lượng Kiev. Tại thời điểm Nga đang triển khai các loại UAV dẫn đường bằng cáp quang nhằm vô hiệu hóa mọi nỗ lực gây nhiễu, mọi người lính Ukraine đều phải luôn ở trạng thái sẵn sàng chiến đấu.

Giữa lúc Nga đang gia tăng các nỗ lực tấn công trong hai tháng trở lại đây, tiến trình hòa bình vẫn lâm vào bế tắc. Thay vào đó, Deputat tin rằng, người ta không thể tìm thấy hòa bình trên bàn đàm phán, mà phải giành giật nó trên chiến trường, bằng đôi tay, trí tuệ và ý chí của chính họ.

“Thực lòng mà nói, tôi đã nhận ra một chân lý không thể chối cãi”, ông nói. “Những quyết định then chốt không được đưa ra trong phòng làm việc. Chúng được đưa ra ở đây, ngay trên thực địa”.

Diệp Thảo/VOV.VN Theo The Kyiv Independent, BBC