Chiến thuật giúp Nga từng bước tiến tới kiểm soát toàn bộ Donetsk

Bản đồ chiến trường từ các nhóm độc lập phân tích hình ảnh vệ tinh và các đoạn video chiến đấu cho thấy, thị trấn Velyka Novosilka hiện đã nằm dưới sự kiểm soát của Nga. Điện Kremlin xác nhận đã chiếm được thị trấn này hôm 26/1. Quân đội Ukraine cũng thừa nhận đã rút quân khỏi phần lớn thị trấn nhưng cho biết lực lượng của họ vẫn duy trì một chỗ đứng ở các vùng ngoại ô phía Bắc.

Lính Ukraine trên xe tăng ở tiền tuyến. Ảnh: Quân đội Ukraine

Nga từng bước siết gọng kìm, buộc quân Ukraine phải rút lui

Mặc dù chiến thắng ở Velyka Novosilka có phần khiêm tốn so với việc Nga gần đây chiếm được các thành trì quan trọng của Ukraine như Vuhledar và Kurakhove, nhưng nó vẫn làm nổi bật hiệu quả của một chiến thuật mà Moscow đã áp dụng để chiếm từng thị trấn ở miền Đông Ukraine: sử dụng ưu thế về lực lượng để tấn công không ngừng, từ từ vây ép các lực lượng Ukraine và siết gọng kìm, buộc đối phương phải rút lui để tránh bị bao vây.

“Từ góc độ chiến thuật, cách tiếp cận của họ là hợp lý. Họ hiểu rõ khả năng, lợi thế của mình và đã sử dụng chúng một cách hiệu quả”, Thiếu tá Ivan Sekach, sĩ quan phụ trách báo chí của Lữ đoàn 110 của Ukraine, đơn vị đang phòng thủ ở Velyka Novosilka, cho biết.

Thiếu tá Sekach cho biết lực lượng Ukraine đã phải chiến đấu trong tình thế có một con sông ở sau lưng. Điều này làm cho các hoạt động trở nên phức tạp hơn rất nhiều. Trong suốt 2 tuần qua, đạn dược và lương thực được chuyển đến bằng máy bay không người lái (UAV).

“Quân tiếp viện của Ukraine phải vượt qua con sông, đây là một nhiệm vụ rất phức tạp và phía Nga tất nhiên biết rõ điều này”, ông Sekach nói.

Viêc kiểm soát Velyka Novosilka, thị trấn nằm tại một ngã ba đường, được đánh giá sẽ giúp cải thiện khả năng hậu cần của Nga trong khu vực. Dù vậy, các chuyên gia cho rằng, Velyka Novosilka có quy mô hạn chế và Nga sẽ khó có thể sử dụng thị trấn này làm căn cứ cho các cuộc tấn công trong tương lai.

Tình thế của Ukraine ở mặt trận miền Đông

Giao tranh vẫn đang diễn ra dữ dội ở tại Toretsk, cách Velyka Novosilka khoảng 80km về phía Đông Bắc. Việc chiếm thành phố Toretsk sẽ mở đường cho Nga tiến công vào một loạt các thành phố tạo thành vành đai phòng thủ chính của Ukraine ở Bắc Donetsk.

Tổng thống Volodymyr Zelensky gần đây đã giao cho Thiếu tướng Mykhailo Drapatyi, Tư lệnh lục quân Ukraine, trực tiếp chỉ huy các đơn vị chiến đấu ở khu vực Donetsk. Điều này cho thấy lưc lượng Ukraine đang đối mặt với nhiều thách thức ở mặt trận miền Đông.

“Đây là những khu vực chiến đấu căng thẳng nhất”, ông Zelensky thừa nhận trong bài phát biểu vào tối 26/1.

Việc Nga chiếm được Velyka Novosilka, nơi có dân số 5.000 người trước khi xung đột bùng phát, chủ yếu là nhờ vào thực tế Ukraine thất thủ ở Vuhledar vào tháng10/2024. Nằm trên cao và cách Velyka Novosilka khoảng 32km về phía Đông, Vuhledar là một mắt xích quan trọng trong phòng thủ của Ukraine ở Nam Donetsk. Việc lực lượng Kiev để mất Vuhledar đã tạo điều kiện cho quân Nga tiến nhanh về phía Tây.

Đến giữa tháng 1/2025, lực lượng Nga đã vây hãm Velyka Novosilka, chiếm được hai khu định cư ở phía Bắc và phía Nam, cắt đứt tất cả các con đường vào thị trấn.

“Không còn lý do gì để cố gắng giữ Velyka Novosilka nữa”, Pasi Paroinen, một chuyên gia quân sự của nhóm Black Bird có trụ sở tại Phần Lan, chuyên phân tích hình ảnh vệ tinh và nội dung trên mạng xã hội từ chiến trường, cho biết.

Tuy nhiên, quân đội Ukraine vẫn kiên trì giữ vững vị trí tại Velyka Novosilka thêm 2 tuần nữa, kéo quân Nga vào những trận chiến khốc liệt trong thị trấn với hy vọng gây tổn thất lớn nhất có thể cho đối phương trước khi rút lui.

Mục tiêu tiếp theo của Nga

Thiếu tá Sekach cho biết trong trận chiến ở Velyka Novosilka, Nga không ngừng tiến hành những đợt tấn công bộ binh quy mô nhỏ, cử các nhóm khoảng 5 lính mỗi giờ, di chuyển men theo các hàng cây, rất khó phát hiện và nhắm mục tiêu bằng UAV. Khi đến các tòa nhà, họ ẩn nấp trong tầng hầm.

“UAV và pháo binh của chúng tôi đã làm việc để tiêu diệt họ, nhưng UAV không thể phá hủy hoàn toàn tầng hầm, và pháo binh thường cần phải nã đạn nhiều lần mới có thể trúng mục tiêu,” ông Sekach nói.

Ông cũng cho biết, để đối phó với việc Nga dần chiếm các tòa nhà, sẽ phải điều thêm quân từ các đơn vị của ông, nhưng họ thiếu quân, trong khi quân Nga ở Velyka Novosilka đông gấp 3 lần quân Ukraine.

Thiếu tá Sekach cho biết lực lượng Ukraine đã rút lui trong sương mù và tránh được thương vong lớn. Tuy nhiên, chuyên gia quân sự Paroinen hoài nghi về tuyên bố này, lưu ý rằng quân đội Ukraine sẽ phải vượt qua một con sông không có cầu và đi qua gần 2km khu vực ngập nước để thoát ra.

“Gần như không có cách nào để rút lui khỏi đó”, ông Paroinen nhận định.

Ông cũng dự đoán lực lượng Nga sẽ tiến công về phía Bắc, hướng tới một tuyến tiếp vậ huyết mạch của lực lượng Ukraine trong khu vực.

Hoàng Phạm/VOV.VN Theo NY Times