Chiến dịch Giải phóng Đà Nẵng - Bước ngoặt quyết định trong Tổng tiến công mùa Xuân 1975

Sau 50 năm giải phóng, Đà Nẵng đang khẳng định là một đô thị lớn của miền Trung và cả nước (Ảnh: Đình Tăng).

Đồng loạt tiến công, nhanh chóng và giải phóng hoàn toàn Đà Nẵng

Sau thắng lợi của chiến dịch Tây Nguyên vào tháng 3/1975, với sự thất thủ của Buôn Ma Thuột, quân đội Sài Gòn rơi vào tình thế hoang mang cực độ. Trước áp lực tiến công mạnh mẽ của quân và dân ta, Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu buộc phải đưa ra quyết định rút lui khỏi khu vực Tây Nguyên, gây nên cuộc tháo chạy hỗn loạn và làm suy yếu nghiêm trọng thế phòng thủ của chính quyền Sài Gòn.

Nhận thấy cơ hội chiến lược này, Bộ Tư lệnh Quân giải phóng lập tức vạch kế hoạch tiến công dọc theo duyên hải miền trung, trong đó Đà Nẵng - trung tâm quân sự, chính trị, kinh tế quan trọng nhất của miền trung trở thành mục tiêu quyết định.

Chiến dịch giải phóng Đà Nẵng chính thức bắt đầu từ cuối tháng 3/1975. Trước đó, ngày 25/3, thành phố Huế đã được giải phóng, tạo điều kiện thuận lợi để lực lượng Quân giải phóng tiến xuống phía nam. Quân đoàn 2 và các đơn vị phối hợp từ Tây Nguyên, Quảng Nam, Quảng Ngãi, cùng lực lượng vũ trang địa phương đã nhanh chóng áp sát Đà Nẵng từ nhiều hướng. Quân đội Sài Gòn tại đây, dù được trang bị mạnh, nhưng tinh thần đã suy sụp nghiêm trọng sau những thất bại liên tiếp.

Trước sức ép của Quân giải phóng, hàng vạn lính của quân đội Sài Gòn tìm cách tháo chạy khỏi Đà Nẵng bằng đường biển. Tuy nhiên, lực lượng Quân giải phóng đã tổ chức tiến công đồng loạt, bao vây các hướng, cắt đứt hoàn toàn đường thoát của đối phương.

Đến ngày 29/3/1975, toàn bộ hệ thống phòng thủ của địch tại Đà Nẵng sụp đổ, lực lượng Quân giải phóng tiến vào trung tâm thành phố, giải phóng Đà Nẵng một cách nhanh chóng và gần như toàn vẹn.

Bộ Chỉ huy Quân khu ủy 5 do đồng chí Võ Chí Công – Bí thư (người thứ 2 bên trái sang), và đồng chí Chu Huy Mân - Tư lệnh Khu ủy cùng các sĩ quan Bộ Tham mưu theo sát chiến trường, chỉ huy các mũi tấn công vào Đà Nẵng. (Ảnh: Tư liệu)

Chiến dịch giải phóng Đà Nẵng được xem là một trong những thắng lợi lớn nhất trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975. Chỉ trong vòng chưa đầy 1 tuần, toàn bộ hệ thống quân sự của chính quyền Sài Gòn tại khu vực miền trung bị xóa sổ. Hơn 100.000 binh sĩ của quân đội Sài Gòn hoặc đầu hàng, hoặc tháo chạy, để lại hàng loạt vũ khí, đạn dược, phương tiện quân sự hiện đại.

Đà Nẵng không chỉ là một thành phố lớn mà còn là một căn cứ quân sự trọng yếu của Mỹ và chính quyền Sài Gòn. Việc giải phóng thành phố Đà Nẵng đã giúp Quân giải phóng có thêm nguồn lực dồi dào về vũ khí, phương tiện và hậu cần để tiếp tục cuộc tiến công vào miền nam. Đồng thời, thắng lợi này còn làm suy yếu nghiêm trọng tinh thần và sức chiến đấu của quân đội Sài Gòn, khiến họ gần như không còn khả năng chống đỡ hiệu quả.

Ý nghĩa quyết định trong cục diện giải phóng miền nam

Chiến thắng Đà Nẵng có ý nghĩa chiến lược vô cùng to lớn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Trước hết, đây là chiến dịch thể hiện sự chỉ đạo tài tình của Bộ Chính trị và Bộ Tư lệnh Quân giải phóng trong việc nắm bắt thời cơ, triển khai chiến lược tấn công chính xác, quyết đoán.

Chiến thắng này cũng giúp giải phóng hoàn toàn miền trung, mở đường cho quân ta tiến thẳng về phía nam, rút ngắn thời gian và giảm tổn thất trong quá trình tấn công các mục tiêu quan trọng như Nha Trang, Phan Rang và đặc biệt là Sài Gòn. Chỉ 1 tháng sau chiến thắng Đà Nẵng, chiến dịch Hồ Chí Minh được phát động, đưa cuộc kháng chiến đến thắng lợi cuối cùng vào ngày 30/4/1975.

Một góc đường thuộc quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng hiện nay.

Cùng với các ý nghĩa to lớn trên, chiến dịch giải phóng Đà Nẵng đã góp phần khẳng định tinh thần chiến đấu kiên cường, sức mạnh chiến lược và sự phối hợp nhịp nhàng giữa các lực lượng của Quân giải phóng. Đó cũng là minh chứng rõ nét cho tinh thần đoàn kết toàn dân, khi nhân dân Đà Nẵng đã đồng lòng đứng lên, phối hợp với bộ đội để góp phần vào thắng lợi chung của cả dân tộc.

Có thể khẳng định, chiến dịch giải phóng Đà Nẵng năm 1975 là một trong những chiến công hiển hách, góp phần quyết định vào thắng lợi cuối cùng của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Thắng lợi này không chỉ đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của hệ thống phòng thủ quân đội Sài Gòn tại miền trung, mà còn tạo ra bước ngoặt chiến lược, mở đường cho chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Những bài học từ chiến dịch này vẫn mang giá trị sâu sắc, nhắc nhở chúng ta về tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường và sự lãnh đạo sáng suốt trong những thời khắc quyết định của dân tộc.

ĐÌNH TĂNG