Chiến đấu cơ tự hành của châu Âu: Kỷ nguyên mới cho ngành hàng không quân sự

CA-1 Europa được thiết kế để hoạt động không cần phi công - động thái ra mắt một vũ khí tiên tiến như vậy cho thấy châu Âu rất nỗ lực nắm giữ chủ quyền công nghệ ở lĩnh vực không chiến. Với kế hoạch đưa máy bay mới hoạt động trong vòng 4 năm tới, Helsing đang đặt nền móng cho kỷ nguyên mới của ngành hàng không quân sự.

Ảnh thiết kế CA-1 Europa - Ảnh: Africa Times

Bước tiến lớn về công nghệ

Đại diện cho thế hệ máy bay chiến đấu mới, CA-1 Europa (nặng 3 - 5 tấn) sẽ đảm nhận hoạt động tốc độ cao nhưng không vượt quá vận tốc âm thanh, dựa vào hệ thống AI để đưa ra quyết định theo thời gian thực khi thực hiện nhiệm vụ.

Trí tuệ nhân tạo Centaur độc quyền của Helsing đóng vai trò trọng tâm, cho phép máy bay tự hành hoặc phối hợp với máy bay có người lái lẫn không người lái. Việc tập trung vào hiệu suất được xác định bằng phần mềm đảm bảo khả năng thích ứng và khả năng mở rộng rất quan trọng cho không chiến hiện đại.

Grob Aircraft (đơn vị Helsing mua lại) nhận trách nhiệm thử nghiệm CA-1 Europa. Kinh nghiệm của họ ở lĩnh vực sản xuất máy bay hạng nhẹ là nền tảng vững chắc cho dự án. Cơ sở sản xuất hiện có cùng lực lượng lao động lành nghề là yếu tố then chốt để phát triển máy bay này.

Lợi thế cạnh tranh

CA-1 Europa ra mắt trong bối cảnh các công ty quốc phòng châu Âu nỗ lực khẳng định tính độc lập trong công nghệ quân sự. Dự án đi theo xu hướng giảm bớt phụ thuộc nhà thầu quốc phòng Mỹ tại lục địa già.

Xu hướng trên thể hiện rõ qua quan hệ đối tác giữa Rheinmetall với Anduril, cũng như ý tưởng máy bay không người lái Wingman của Airbus. Tuy nhiên Helsing lại nổi bật với cách tiếp cận đầy tham vọng và độc lập đối với đổi mới quốc phòng. Mặc dù thông tin chi tiết về động cơ, vũ khí, chi phí của CA-1 Europa chưa được tiết lộ, công ty cam kết sẽ cung cấp giải pháp thay thế tiết kiệm chi phí cho chiến đấu cơ truyền thống.

Thách thức

Việc đưa vào sử dụng chiến đấu cơ tự hành như CA-1 Europa đặt ra nhiều thách thức về đạo đức và vận hành. Nhà phân tích Douglas Barrie (Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế) lưu ý rằng chuyển đổi từ máy bay hạng nhẹ của Grob Aircraft sang hệ thống chiến đấu toàn diện là bước tiến đáng kể đòi hỏi đột phá về kỹ thuật, quy định mới lẫn tích hợp nhiệm vụ.

Tính phức tạp của khả năng tự hành cũng đặt ra câu hỏi đạo đức liên quan đến việc ra quyết định lúc thực hiện nhiệm vụ. Ai sẽ ra quyết định sau khi máy bay được triển khai? Hành động gây chết người được kiểm soát ra sao khi không có con người điều khiển?

Cẩm Bình