Chi tiết mức án đề nghị cho 15 bị cáo trong đại án Xuyên Việt Oil

Ngày 25-11, TAND TP HCM tiếp tục phiên tòa sơ thẩm xét xử bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh, cựu Giám đốc kiêm Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil (Xuyên Việt Oil), cùng 14 đồng phạm.

Dùng tiền phạm pháp "bôi trơn"

Phiên tòa bước sang phần luận tội, đại diện VKSND TP HCM trình bày quan điểm buộc tội, đánh giá các tình tiết của vụ án và đề nghị mức hình phạt đối với từng bị cáo.

Theo đó, vụ án liên quan đến Công ty Xuyên Việt Oil và Mai Thị Hồng Hạnh là vụ tham nhũng, vi phạm kinh tế đặc biệt nghiêm trọng với số tiền thất thoát hơn 1.244 tỉ đồng từ ngân sách nhà nước.

Nội dung vụ án thể hiện Mai Thị Hồng Hạnh là chủ sở hữu và người điều hành toàn quyền của Công ty Xuyên Việt Oil, đã lợi dụng quyền hạn được giao trong việc thu hộ Thuế bảo vệ môi trường (BVMT) từ kinh doanh xăng dầu để chiếm đoạt số tiền khổng lồ này.

Bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh thừa nhận sử dụng 219 tỉ đồng từ Quỹ Bình ổn giá để đầu tư bất động sản với hy vọng sinh lời. Tuy nhiên, các khoản đầu tư này thua lỗ nặng dẫn đến mất khả năng hoàn trả. Không dừng lại ở đó, bị cáo còn dùng 1.244 tỉ đồng tiền thuế BVMT để bù đắp các khoản lỗ từ hoạt động kinh doanh xăng dầu và phục vụ mục đích cá nhân.

Các bị cáo tại tòa

Bị cáo đã sử dụng các khoản tiền bất hợp pháp từ nguồn thu hộ Thuế BVMT và Quỹ Bình ổn giá xăng dầu cho nhiều mục đích khác nhau, trong đó có việc "bôi trơn" để xây dựng và duy trì mối quan hệ với một số quan chức. Những khoản hối lộ này được cho là nhằm đảm bảo sự "thuận lợi" trong hoạt động kinh doanh, tránh các đợt thanh tra, kiểm tra gắt gao, hoặc thậm chí để nhận được "bảo kê" trong việc lách luật về tài chính và thuế.

Theo VKSND, có đủ cơ sở để xác định rằng số tiền Thuế BVMT mà bà Hạnh thu hộ cho Nhà nước đã bị chuyển ra khỏi tài khoản của Công ty Xuyên Việt Oil để hình thành tài sản cá nhân đứng tên bà Hạnh hoặc được sử dụng vào các mục đích cá nhân khác. Một phần đáng kể trong số tiền này đã được dùng để đưa hối lộ cho các cán bộ thuộc Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Chi nhánh Phân phối sản phẩm Lọc dầu Nghi Sơn, Cục Thuế TP HCM, và các ngân hàng.

Bị cáo Lê Đức Thọ (phải) và Đỗ Thắng Hải tại tòa

Danh sách các quan chức nhận hối lộ từ bà Mai Thị Hồng Hạnh được công bố tại phiên tòa bao gồm 8 cựu lãnh đạo, với số tiền nhận hối lộ lên đến hàng chục tỉ đồng, cụ thể:

Đỗ Thắng Hải (cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương) nhận 1,1 tỉ đồng. Lê Đức Thọ (cựu Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre) nhận hối lộ 2 lần với tổng số tiền hơn 13,8 tỉ đồng; ngoài ra, còn lợi dụng chức vụ quyền hạn để trục lợi thêm 3 lần, tổng số tiền hơn 22,1 tỉ đồng. Hoàng Anh Tuấn (cựu Vụ phó Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương): nhận hối lộ 3 lần, tổng số tiền hơn 5,9 tỉ đồng. Trần Duy Đông (cựu Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương) nhận hối lộ hơn 5,6 tỉ đồng. Lê Duy Minh (cựu Cục trưởng Cục Thuế TP HCM) nhận hối lộ 5 lần, tổng số tiền hơn 4,8 tỉ đồng. Phan Kiến Anh (cựu Giám đốc Chi nhánh phân phối Lọc dầu Nghi Sơn) nhận hối lộ 6 lần, tổng số tiền hơn 3,2 tỉ đồng. Nguyễn Lộc An (cựu Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương) nhận hối lộ 4 lần, tổng số tiền hơn 921 triệu đồng. Đặng Công Khôi (cựu Cục phó Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính) nhận hối lộ hơn 459 triệu đồng.

Trong phần luận tội, VKS đã nhấn mạnh các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự đối với các bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh, Lê Đức Thọ, Hoàng Anh Tuấn, Lê Duy Minh, Phan Kiến Anh, Nguyễn Lộc An và Nguyễn Văn Thắng. Các bị cáo này bị áp dụng tình tiết "phạm tội từ hai lần trở lên" theo quy định tại điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự, phản ánh mức độ tái diễn hành vi phạm tội và tính chất nguy hiểm cho xã hội.

Dù vậy, VKSND cũng ghi nhận một số tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho các bị cáo, dựa trên các yếu tố như thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; tích cực hợp tác với cơ quan điều tra; có thành tích xuất sắc trong công tác (VKSND đặc biệt lưu ý đến yếu tố nhân thân của các bị cáo như Lê Đức Thọ, Trần Duy Đông và Hoàng Anh Tuấn… Những người này từng có thành tích xuất sắc trong công việc, đóng góp tích cực cho cơ quan, đơn vị trước khi bị truy tố).

Tuy nhiên, VKSND khẳng định rằng dù có các tình tiết giảm nhẹ, hành vi của các bị cáo vẫn gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, làm suy giảm niềm tin vào các cơ quan quản lý nhà nước và gây tổn thất lớn về kinh tế. Vì vậy, mức hình phạt sẽ được cân nhắc để vừa đảm bảo tính răn đe, vừa tạo điều kiện cho các bị cáo có cơ hội cải tạo, sửa chữa lỗi lầm.

VKS đề nghị mức án:

Nhóm bị cáo phạm tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí":

- Mai Thị Hồng Hạnh: Mức án 20 năm tù về tội danh trên và 10-12 năm tù về tội "Đưa hối lộ". Tổng hợp hình phạt lên đến 30 năm tù, mức án cao nhất trong vụ án.

- Nguyễn Thị Như Phương: 6-7 năm tù.

- Lê Đức Thọ: 15 năm đến 15 năm 6 tháng tù về tội "Nhận hối lộ" và 13 năm đến 13 năm 6 tháng tù về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi". Tổng hợp mức hình phạt là 28-29 năm tù, kèm phạt bổ sung 100 triệu đồng cho mỗi tội danh.

Nhóm bị cáo phạm tội "Nhận hối lộ":

Trần Duy Đông và Hoàng Anh Tuấn: Cùng bị đề nghị mức án 7-8 năm tù. Lê Duy Minh: 6-7 năm tù. Phan Kiến Anh: 4-5 năm tù. Đỗ Thắng Hải và Nguyễn Lộc An: Lần lượt 3-4 năm tù và 4-5 năm tù. Đặng Công Khôi: 2-3 năm tù.

Nhóm bị cáo phạm tội "Đưa hối lộ" (xét giảm nhẹ hình phạt):

Nguyễn Văn Thắng: 4-5 năm tù. Vũ Trung Thành và Nguyễn Tấn Long: 30-36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Đồng Xuân Dũng: 30-36 tháng tù. Đinh Tiến Dũng: 18-22 tháng tù.

Về trách nhiệm dân sự, VKSND ghi nhận sự tự nguyện khắc phục hậu quả của các bị cáo. Tuy nhiên, việc bồi thường hơn 1.400 tỉ đồng thiệt hại của vụ án được xác định thuộc về trách nhiệm của Mai Thị Hồng Hạnh.

Ý Linh