Chỉ số PAPI năm 2024: Người dân hài lòng hơn về hiệu quả hoạt động của chính quyền

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: Hiền Thu

Sáng 15-4, Trung tâm Nghiên cứu phát triển và Hỗ trợ cộng đồng (CECODES), Công ty Phân tích thời gian thực (RTA) và Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNDP) tổ chức công bố Chỉ số Hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam (PAPI) năm 2024.

Cải thiện 7/8 chỉ số nội dung

Báo cáo Chỉ số PAPI lần thứ 16 (năm 2024) ghi nhận ý kiến của 18.894 người dân được chọn ngẫu nhiên trên phạm vi toàn quốc. Kết quả cho thấy, người dân đánh giá hiệu quả hoạt động của chính quyền ở 7/8 chỉ số nội dung PAPI đo lường năm 2024, cao hơn so với năm 2023.

Trong 8 chỉ số nội dung, có 4 chỉ số ghi nhận những bước tiến đáng kể: “Công khai, minh bạch trong việc ra quyết định ở địa phương” (Chỉ số nội dung 2), “Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công” (Chỉ số nội dung 4), “Quản trị môi trường” (Chỉ số nội dung 7) và “Quản trị điện tử” (Chỉ số nội dung 8).

Ba chỉ số nội dung “Tham gia của người dân ở cấp cơ sở” (Chỉ số nội dung 1), “Trách nhiệm giải trình với người dân” (Chỉ số nội dung 3) và “Cung ứng dịch vụ công” (Chỉ số nội dung 6) cho thấy một số tiến bộ.

Riêng Chỉ số nội dung 5 “Thủ tục hành chính công” không cho thấy sự cải thiện rõ nét.

Người dân hài lòng hơn với Hiệu quả quản trị và hành chính công năm 2024. Báo cáo PAPI 2024 đặc biệt nhấn mạnh những cải thiện ở các chỉ số nội dung "Công khai, minh bạch trong việc ra quyết định ở địa phương", "Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công", "Quản trị môi trường" và "Quản trị điện tử".

Mặc dù đã có những bước tiến quan trọng, song dư địa để tiếp tục nâng cao hiệu quả quản trị công nói chung còn rất lớn. Chỉ có 3 trong số 8 lĩnh vực quản trị và hành chính công được PAPI đo lường, gồm kiểm soát tham nhũng trong khu vực công, khả năng tiếp cận và chất lượng dịch vụ hành chính công và dịch vụ công, đạt được điểm số khá từ đánh giá của người dân.

Đáng chú ý, yêu cầu của người dân về việc tập trung xử lý tham nhũng có sự tương phản với những ghi nhận của họ về nỗ lực kiểm soát tham nhũng ở địa phương. Theo kết quả khảo sát năm 2024, tỷ lệ người dân cho biết phải trả chi phí không chính thức hoặc đưa “lót tay” khi sử dụng dịch vụ hành chính công hoặc dịch vụ công đã giảm so với năm 2023.

Báo cáo khuyến nghị, chính quyền các cấp tăng cường tính minh bạch trong cung ứng dịch vụ công, nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật và bảo vệ người tố cáo ngay sau khi các đơn vị hành chính được sắp xếp lại.

Cũng theo báo cáo PAPI 2024, tỷ lệ người trả lời khảo sát đánh giá tình hình kinh tế hộ gia đình là “kém” hoặc “rất kém” đã giảm xuống 10,2% trong năm 2024 - mức thấp nhất kể từ năm 2019. Mặc dù vậy, đói nghèo vẫn là vấn đề đáng quan ngại, với 14,2% người được hỏi đề cập vấn đề này. Tiếp theo là vấn đề việc làm, với 12,64% số người cho rằng đây là vấn đề cần được ưu tiên giải quyết.

Báo cáo cũng nhấn mạnh tác động của các thảm họa liên quan đến khí hậu đối với cảm nhận của người dân về tình hình kinh tế hộ gia đình. Phát hiện từ khảo sát PAPI năm 2024 cho thấy, gần 40% người trả lời cho biết gia đình hoặc cộng đồng của họ đã chịu tác động trực tiếp từ các hiện tượng thời tiết cực đoan trong năm qua.

Tại hội nghị công bố Báo cáo PAPI 2024, PGS.TS Dương Trung Ý, Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cho biết: “Kết quả điều tra của PAPI là nguồn dữ liệu, thông tin rất bổ ích để chính quyền rà soát hiệu quả hoạt động của bộ máy, chất lượng dịch vụ công, từ đó xây dựng chính sách và kế hoạch hành động để cải thiện hiệu quả hoạt động”.

Bà Ramla Khalidi, Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam phát biểu. Ảnh: Hiền Thu

Bà Ramla Khalidi, Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam cho rằng, những phát hiện từ khảo sát PAPI năm 2024 cho thấy nhu cầu cấp thiết và cơ hội to lớn của việc thúc đẩy bình đẳng giới, hòa nhập xã hội và khả năng tiếp cận dịch vụ công một cách công bằng thông qua các cải cách quản trị đang được triển khai trong năm 2025. Những phát hiện này gợi mở một lộ trình dựa trên bằng chứng thực tiễn hướng tới nâng cao hiệu quả quản trị công lấy người dân làm trung tâm, bảo đảm những cải cách thể chế hiện nay và tới đây sẽ mang lại lợi ích thiết thực cho mọi người dân Việt Nam.

Hà Nội thuộc nhóm 2 - nhóm Trung bình cao

Theo kết quả PAPI năm 2024, thành phố Hà Nội xếp thứ 29/63 tỉnh, thành phố, đạt 43,7747 điểm (giảm 0,1856 điểm, giảm 14 bậc), thuộc nhóm 2 (nhóm Trung bình cao).

Với kết quả này, thành phố Hà Nội hoàn thành mục tiêu nhiệm kỳ - xếp nhóm 2 (đầu nhiệm kỳ, năm 2020, Hà Nội xếp thứ 48/63 tỉnh, thành phố, thuộc nhóm 4 - nhóm Thấp).

Các đại biểu dự hội nghị. Ảnh: Hiền Thu

Cụ thể, nội dung “Tham gia người dân ở cấp cơ sở” xếp thứ 21/63, giảm 12 bậc, giảm 0,0352 điểm; “Công khai minh bạch” xếp thứ 51/63, giảm 44 bậc, giảm 0,0407 điểm; “Trách nhiệm giải trình với người dân” xếp thứ 24/63, tăng 3 bậc, tăng 0,0866 điểm; “Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công” xếp thứ 54/63, giảm 22 bậc, giảm 0,0365 điểm; “Thủ tục hành chính” xếp thứ 60/63, giảm 23 bậc, giảm 0,0379 điểm; “Cung ứng dịch vụ công” xếp thứ 32/63, giảm 18 bậc, giảm 0,2796 điểm; “Quản trị môi trường” xếp thứ 58/63, tăng 3 bậc, tăng 0,0038 điểm; “Quản trị điện tử” xếp thứ 1/63 (giữ hạng), tăng 0,0727 điểm.

Trước đó, năm 2023, Chỉ số tổng hợp PAPI của Hà Nội đạt 43,9603 điểm, dẫn đầu 5 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và nằm trong nhóm Cao.

Các chuyên gia trao đổi về nội dung PAPI. Ảnh: Hiền Thu

So sánh với 6 thành phố trực thuộc Trung ương, Chỉ số PAPI năm 2024 thành phố Hà Nội đứng thứ 2, sau thành phố Huế mới bổ sung (Huế xếp thứ 11, thành phố Hồ Chí Minh xếp thứ 40, Hải Phòng xếp thứ 41, Đà Nẵng xếp thứ 45, Cần Thơ xếp thứ 59).

Hiền Thu