'Chạy đua' đàm phán thuế, xuất khẩu 5 tháng đầu năm mang về thêm 22,1 tỷ USD

Còn chưa đầy 1 tháng nữa, ngày 9-7 sẽ là cột mốc quan trọng khi thời hạn Mỹ tạm hoãn áp thuế đối ứng 90 ngày đối với Việt Nam dự kiến kết thúc. Việt Nam đã tiến hành 2 vòng đàm phán với Mỹ, vòng tiếp theo dự kiến sẽ diễn ra vào cuối tháng 6.

Theo đánh giá của các chuyên gia nhờ giai đoạn hoãn thuế quan, hoạt động kinh tế đã khởi sắc trở lại, với kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu gần đây tăng trưởng đáng khích lệ.

Số liệu vừa được Cục Hải quan công bố, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trong tháng 5 đạt 78,64 tỷ USD, tăng 5,8% (tương ứng tăng 4,33 tỷ USD so với tháng 4). Trong đó, xuất khẩu đạt 39,6 tỷ USD, tăng 2,15 tỷ USD và nhập khẩu đạt 39,04 tỷ USD, tăng 2,18 tỷ USD.

Lũy kế hết tháng 5/2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước đạt gần 356 tỷ USD.

Với mức thực hiện này, lũy kế hết tháng 5/2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước đạt gần 356 tỷ USD, tăng 15,7% (tương ứng tăng 48,22 tỷ USD so với cùng kỳ năm ngoái).Trong đó, xuất khẩu đạt 180,23 tỷ USD, tăng 14% (tương ứng tăng 22,1 tỷ USD); nhập khẩu đạt 175,56 tỷ USD, tăng 17,5% (tương ứng tăng 26,13 tỷ USD). Cán cân thương mại tiếp tục xuất siêu với 4,67 tỷ USD, nhờ đó góp phần đảm bảo cân đối ngoại tệ, ổn định tỷ giá và các chỉ số vĩ mô.

Trong số 25 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, có những mặt hàng đạt doanh thu xuất khẩu kỷ lục như: Máy tính, điện tử và linh kiện gần 38,5 tỷ USD, tăng 39,7% so với cùng kỳ. Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác 22,1 tỷ USD, tăng 16,4%. Hàng dệt may 15,1 tỷ USD, tăng 12%...

Theo nhận định của các chuyên gia, đà tăng này chủ yếu đến từ việc các doanh nghiệp đẩy mạnh giao dịch trước thời điểm kết thúc thời gian hoãn áp thuế. Về thị trường xuất khẩu, Hoa Kỳ tiếp tục là đối tác lớn nhất với kim ngạch đạt 57,2 tỷ USD trong năm tháng đầu năm.

Tuy nhiên nhiều tổ chức dự báo tình hình xung đột địa - chính trị, biến động thuế quan làm cản đường xuất khẩu của nhiều nước, trong đó có Việt Nam trong thời gian tới. Dù kinh tế Việt Nam triển vọng tích cực hơn, tuy nhiên, trong bối cảnh bất định xoay quanh chính sách thuế quan, một số tổ chức vẫn giữ quan điểm thận trọng đối với triển vọng của Việt Nam.

Trong báo cáo vừa phát hành, Ngân hàng UOB đánh giá sự thận trọng này là do nền kinh tế phụ thuộc lớn vào thương mại (xuất khẩu chiếm khoảng 90% GDP), trong đó riêng thị trường Mỹ chiếm khoảng 30% tổng kim ngạch xuất khẩu. Bên cạnh đó, xuất khẩu còn tập trung cao vào các ngành chủ lực như điện – điện tử, nội thất, dệt may và giày dép (chiếm khoảng 80% tổng kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ).

“Chúng tôi duy trì dự báo tăng trưởng kinh tế cả năm của Việt Nam ở mức 6,0% trong năm 2025 và 6,3% trong năm 2026. Riêng trong quý II và quý III năm 2025, tăng trưởng GDP dự kiến đạt lần lượt 6,1% và 5,8%”, UOB nhận định.

Trong bối cảnh đó, nhiều doanh nghiệp trong nước phải linh hoạt ứng phó, đưa ra các giải pháp phù hợp với bối cảnh chung như mở rộng thị trường; đẩy mạnh xúc tiến thương mại sang các thị trường không bị ảnh hưởng như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản…

Đơn cử, tín hiệu khả quan là Trung Quốc - thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của nước ta, đã tăng mua trở lại nhiều nhóm hàng tỷ USD, từ điện tử, giày dép, xơ sợi, đến nông - thủy sản. Xuất khẩu 5 tháng sang thị trường này đã tăng 3,2%, tương ứng 23,5 tỷ USD.

Với mục tiêu tăng trưởng 12%, kim ngạch xuất khẩu năm 2025 cần đạt 454 tỷ USD, đồng nghĩa với việc mỗi tháng phải tăng thêm khoảng 4 tỷ USD so với năm 2024. Đây rõ ràng là một thách thức không nhỏ, và để hiện thực hóa mục tiêu này, cần có sự vào cuộc quyết liệt từ cơ quan quản lý và nỗ lực vượt khó của doanh nghiệp.

Thanh Hoa