Châu Hương Viên quang rạng hồi sinh

Các thành viên Câu lạc bộ Ca Huế thính phòng chụp hình lưu niệm trong ngày khánh thành Châu Hương Viên. Ảnh: Nguyễn Phúc Bảo Minh

Vốn là tư gia của danh nhân, nhà thơ, soạn giả Ca Huế Ưng Bình Thúc Giạ Thị, một người trong hoàng tộc Triều Nguyễn được nhiều người biết đến qua nhiều bài ca Huế, vở tuồng Lộ Địch hay câu hò Huế “Chiều chiều trước bến Văn Lâu...”, Châu Hương Viên theo thời gian, với nhiều lý do dần xuống cấp trầm trọng, nơi thờ tự hương tàn bàn lạnh.

Cám cảnh nơi từng được gọi là Hương Bình thi xã, là nơi thường xuyên được cụ Ưng Bình quy tụ nhiều văn, nghệ sĩ trí thức đến tổ chức những buổi trà thơ đối ẩm, những người hoạt động trong lĩnh vực văn học nghệ thuật đã có nhiều bài viết, nêu những đề xuất lên các cơ quan chức năng có thẩm quyền với mong nguyện địa chỉ văn hóa này được phục dựng. Và, không phụ lòng mong mỏi chính đáng ấy của những người yêu Huế, quý nền văn hóa Huế, các cơ quan chức năng có thẩm quyền đã hết lòng quan tâm để công trình di tích Châu Hương Viên được bắt đầu trùng tu từ ngày 25/3/2023 đến ngày 18/6/2024 thì chính thức hoàn thành.

Một ngày tháng 1/2025, các thành viên Câu lạc bộ Ca Huế Thính phòng phối hợp với Bảo tàng Lịch sử thành phố Huế lại về địa chỉ thân quen 355 Nguyễn Sinh Cung nơi ngôi nhà Châu Hương Viên tọa lạc để tổ chức biểu diễn chương trình Ca Huế tưởng nhớ 121 năm Mai Am công chúa qua đời (1904-2025). Bà có tên gọi là Nguyễn Phúc Trinh Thận, hoàng nữ thứ 25 của vua Minh Mạng, tự Thúc Khanh và Nữ Chi, hiệu Diệu Liên và Mai Am. Bà viết rất nhiều bài ca Huế, là soạn giả của nhiều bài ca Huế, trong đó bà soạn lời ca cho các làn điệu Nhã nhạc như Thập thủ liên hoàn hay còn gọi là mười bài ngự...

Trong không gian ấm cúng, trang nghiêm của Châu Hương Viên, những bài ca Huế của một soạn giả hoàng phái được biểu diễn tại tư gia của một người cũng thuộc dòng tộc hoàng phái Triều Nguyễn càng thêm muôn phần ý nghĩa. Nhà thơ Võ Quê, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Ca Huế, cũng là người có công rất nhiều trong việc gióng lên tiếng nói để Châu Hương Viên được hồi sinh, khi giới thiệu trong chương trình không quên nhấn mạnh về điều này càng làm cho những ai có mặt trong buổi biểu diễn ngày hôm nay thêm ý thức được trách nhiệm kế thừa của mình để giữ gìn, phát huy giá trị di sản của dân tộc mình mà các bậc tiền nhân đã dày công tạo dựng.

Cũng nằm trong những hoạt động văn hóa nghệ thuật để Châu Hương Viên thật sự hồi sinh đúng với dự định ban đầu của những người tâm huyết, các Câu lạc bộ thơ như Chi hội thơ Phú Vang (thuộc Hội thơ Hương giang) đã tổ chức nhiều chương trình giao lưu theo từng quý, tháng... Với niềm tự hào khi địa phương của mình có một địa chỉ văn hóa sang trọng, trang nghiêm, phù hợp cho những hoạt động văn hóa. Riêng với Câu lạc bộ Ca Huế, ngoài việc thường xuyên thăm nom, hương khói và có những hoạt động biểu diễn tại địa chỉ trên, đã có những nghệ sĩ thành viên đang ôm ấp dự định sẽ mở các lớp dạy đàn, ca, những buổi sinh hoạt mang tính chất gần gũi, thân thiện với người dân, nhất là người dân địa phương nơi đây để họ có dịp tiếp xúc với loại hình nghệ thuật truyền thống này như ngày xưa cụ Ưng Bình và các thi hữu của cụ đã từng thực hiện lúc sinh thời.

Riêng về Bảo tàng Lịch sử thành phố Huế, ông La Thiên Phương, Phó Giám đốc cho biết, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho những hoạt động và các tổ chức, câu lạc bộ tham gia tổ chức sự kiện tại Châu Hương Viên, sắp tới sẽ xin kinh phí để mua thêm một số trang thiết bị trong nhà như bàn ghế, lắp thêm bảng chỉ dẫn để địa chỉ này được nhiều người biết đến hơn nữa.

Tiếng đàn lời ca về chiều tuy đã đến lúc tạm lắng, nhưng thẳm sâu trong mỗi người vẫn hân hoan một niềm vui khó tả. Nhìn lên di ảnh của cụ Ưng Bình với nét cười hồn hậu, tay nâng ly rượu hào sảng, bất chợt tôi nhớ đến hai câu thơ khắc trên bia mộ của ông, ngôi mộ gắn liền với kỷ niệm tuổi thơ ở xóm Chùa làng Hạ của tôi mà lũ trẻ con thuộc nằm lòng: “Rượu có mùi hương nên uống mãi/ Thi là thuốc bổ cứ ngâm chơi”.

Và chúng tôi tin tưởng rằng, Châu Hương Viên đã hồi sinh.

Trang Thùy