Châu Âu loay hoay xây dựng 'chiếc ô hạt nhân' của riêng mình

CNN đưa tin không tính Mỹ và Nga thì Pháp và Vương quốc Anh cũng là những cường quốc hạt nhân lâu đời. Pháp hiện có khoảng 290 đầu đạn hạt nhân, Vương quốc Anh có 225 tên lửa Trident do Mỹ thiết kế. Đây là cơ sở cho những tranh luận nảy sinh gần đây của các nhà lãnh đạo Châu Âu nhằm tìm cách củng cố khả năng phòng thủ chung của họ dưới sự bảo vệ bằng vũ khí hạt nhân (chiếc ô hạt nhân) của Anh hoặc Pháp trong bối cảnh cam kết bảo vệ bằng vũ khí hạt nhân dành cho châu lục này của Mỹ dường như đang dao động.

Tổng thống Pháp - Emmanuel Macron hồi đầu tháng này đã hứa sẽ "mở cuộc tranh luận chiến lược về việc bảo vệ các đồng minh trên lục địa Châu Âu bằng năng lực răn đe của chúng ta".

Bình luận của ông được đưa ra sau khi thủ tướng tương lai của Đức - Friedrich Merz kêu gọi đàm phán với Pháp và Anh về việc mở rộng năng lực bảo vệ hạt nhân của họ.

Thủ tướng Ba Lan - Donald Tusk cho biết đề xuất của Pháp "không phải là mới" và đã được đưa ra nhiều lần trong các cuộc trò chuyện, thể hiện sự ủng hộ của ông đối với ý tưởng này.

Tên lửa hạt nhân của Anh được gắn trên hạm đội 4 chiếc tàu ngầm lớp Vanguard - Ảnh: Getty

Các nhà lãnh đạo khác từ các quốc gia có truyền thống phản đối vũ khí hạt nhân như Thụy Điển và Đan Mạch cũng hoan nghênh những lời đề nghị của Pháp đối với các đồng minh Châu Âu.

Điểm qua lịch sử trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Pháp cũng từng tìm cách đưa các đồng minh Châu Âu vào vòng bảo vệ hạt nhân của mình, Yannick Pincé, một nhà sử học tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược liên ngành của Pháp (CIENS) nói với CNN.

Vương quốc Anh trong khi đó chưa đưa ra bất kỳ lời đề nghị công khai nào về việc chia sẻ thêm hoặc thay đổi biện pháp bảo vệ hạt nhân của mình. Nhưng các đầu đạn của nước này vẫn được cam kết sẽ được sử dụng cho mục đích phòng thủ chung với bộ chỉ huy của Tổ chức hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), do đó đã cung cấp biện pháp bảo vệ chiến lược cho các đồng minh Châu Âu.

Tuy nhiên khoảng cách về quy mô của kho vũ khí hạt nhân của Anh và Pháp so với Nga và Mỹ chính là thách thức chính đối với bất kỳ chiếc ô hạt nhân nào lấy Châu Âu làm trung tâm.

Tổng thống Pháp Macron đã đề xuất để các đồng minh Châu Âu tham gia vào các cuộc tập trận hạt nhân bí mật để tận mắt chứng kiến năng lực và quá trình ra quyết định của Pháp.

Nhưng ông cũng nói rõ rằng ông không nhường “nút hạt nhân” của mình cho các đồng minh hoặc thậm chí là cho Brussels (ám chỉ bộ phận lãnh đạo ra quyết định của Liên minh Châu Âu). Quyết định tấn công hạt nhân “luôn nằm trong tay và sẽ nằm trong tay” Pháp – Macron nhấn mạnh trong một bài phát biểu toàn quốc.

Anh Duy