Châu Âu gặp sóng gió khi Đức, Pháp chìm trong bất ổn

Thủ tướng Đức Olaf Scholz - Ảnh: Reuters

Cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm được tổ chức sau khi liên minh cầm quyền gồm 3 đảng sụp đổ do bất đồng ý kiến quanh hàng loạt vấn đề quan trọng. Có đến 394 nghị sĩ bỏ phiếu bất tín nhiệm với Thủ tướng Scholz, 207 nghị sĩ bỏ phiếu ủng hộ và 116 nghị sĩ bỏ phiếu trắng. Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier có 21 ngày để quyết định có giải tán quốc hội (thủ tục để bầu cử sớm) hay không. Nếu diễn ra thì ngày bầu cử sẽ là 23.2.

Thủ tướng Scholz nắm quyền từ cuối năm 2021, thay thế chính trị gia bảo thủ Angela Merkel (tại nhiệm đến 16 năm). Nhưng vì không đảng nào thiết lập được thế đa số tại quốc hội nên đảng Dân chủ Xã hội của ông phải lập liên minh với đảng Xanh cùng đảng Dân chủ Tự do. Thời gian gần đây liên minh không đạt được tiếng nói chung về cách giải quyết loạt vấn đề như vực dậy kinh tế quốc gia, cuộc chiến Ukraine, sự cạnh tranh của Trung Quốc. Bất đồng khiến Thủ tướng Scholz cách chức Bộ trưởng Tài chính Christian Lindner (nhân vật lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do) vào đầu tháng 11.

Giáo sư chính trị học Moritz Schularick (Viện nghiên cứu Kinh tế Kiel) cảnh báo viễn cảnh Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump quay lại nắm quyền sẽ đem lại cho kinh tế Đức nhiều thách thức nữa: “Ngoài khủng hoảng cơ cấu kinh tế nội địa, đất nước còn phải đối mặt thách thức lớn về chính sách an ninh và chính sách đối ngoại. Tổng thống Trump có thể áp thuế cũng như hạn chế nhập khẩu, tạo thêm áp lực với tăng trưởng kinh tế của Đức lẫn của châu Âu”.

Trước Đức, một cường quốc châu Âu khác là Pháp cũng đang chìm trong bất ổn. Thủ tướng Michel Barnier bị phế truất buộc Tổng thống Emmanuel Macron phải bổ nhiệm người kế nhiệm Francois Bayrou. Tân thủ tướng Pháp sắp tới cần nỗ lực giải quyết vấn đề ngân sách giữa lúc nhiều đảng cánh tả đe dọa lật đổ ông.

Hai cường quốc bất ổn đẩy lục địa già vào thế khó ngay trước lúc ông Trump tái nắm quyền, đem đến nguy cơ căng thẳng thương mại Mỹ - châu Âu và nỗ lực duy trì viện trợ cho Ukraine gặp khó.

Cẩm Bình