Chắt chiu từng đồng vốn cho phát triển

Từ “thắt lưng, buộc bụng”

Một trong những hành động có thể nhìn thấy rõ nhất đó là việc nhiều TCTD, đặc biệt khối NHTM nhà nước “mạnh tay” đóng cửa phòng giao dịch. Riêng VietinBank, 6 tháng đầu năm 2025 ngân hàng này đã chính thức chấm dứt hoạt động của 66 phòng giao dịch. Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2025, ông Trần Minh Bình, Chủ tịch HĐQT VietinBank cho biết, VietinBank đang triển khai chiến lược sắp xếp, tinh gọn hệ thống và sẽ là ngân hàng đầu tiên trong nhóm NHTM Nhà nước thực hiện cắt giảm hệ thống giao dịch và thay thế bằng nền tảng số để phục vụ khách hàng tốt hơn, tăng trải nghiệm.

Hay như tại BIDV, Báo cáo Kết quả thực hiện Phương án tái cơ cấu của ngân hàng này giai đoạn 2021 - 2025 cho thấy, 350 quy trình đã được tinh giản trong giai đoạn này cùng với việc số hóa hoạt động quản trị nội bộ (B.One). Chỉ riêng năm 2024, báo cáo về việc thực hành tiết kiệm chống lãng phí của BIDV cho thấy ngân hàng này đã tiết kiệm hơn 400 tỷ đồng từ các giải pháp lớn tinh giản văn bản chế độ, cắt giảm những điểm giao dịch không phù hợp, ứng dụng công nghệ trong hoạt động; tăng cường quản lý định mức chi phí lớn; tăng cường công tác giám sát; có chế tài xử lý và khen thưởng trong quản lý tài sản…

Ngay cả ở NHNN, việc tái cấu trúc quy trình, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính đã mang lại những giá trị thiết thực cho người dân, doanh nghiệp và TCTD. Báo cáo của NHNN cho thấy, việc trực tuyến hóa đã tiết kiệm trung bình 4 giờ làm việc của tổ chức, cá nhân trên một TTHC. Kết quả việc giải quyết TTHC trực tuyến tại NHNN từ năm 2022 đến 6/2025 tiết kiệm cho tổ chức, cá nhân 17,95 tỷ đồng. Thực hiện Kế hoạch cắt giảm, đơn giản hóa TTHC liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh (HĐSXKD) năm 2025 (Quyết định số 1746/QĐ-NHNN), 6 tháng đầu năm, NHNN đã chủ động cắt giảm, đơn giản hóa 25 TTHC tại 04 Thông tư với số thời gian giải quyết TTHC đã cắt giảm, đơn giản hóa 58 ngày. Tổng chi phí tuân thủ tiết kiệm được do cắt giảm, đơn giản hóa là 190,84 triệu đồng.

Đồng thời, NHNN đã chủ động cắt giảm và đề xuất cắt giảm TTHC liên quan đến HĐSXKD của NHNN trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 116/298 TTHC. Tổng chi phí tuân thủ dự kiến sẽ tiết kiệm được trong năm 2025 do cắt giảm, đơn giản hóa là hơn 7,66 tỷ đồng, tỷ lệ cắt giảm 38,92%, vượt chỉ tiêu mà Chính phủ giao.

Tất cả những điều đó là tiền đề để trong thời gian qua, nhiều chương trình tín dụng với lãi suất ưu đãi đã được các TCTD triển khai để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, qua đó góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Có thể kể đến Chương trình cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ theo Nghị quyết 33, Chương trình cho vay đối với lĩnh vực nông sản, lâm sản, thủy sản, Chương trình cho vay 1 triệu ha lúa gạo, Gói tín dụng cho người trẻ mua nhà…

Đặc biệt là Gói tín dụng ưu đãi 500.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi cho doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, công nghệ số. Đến nay, 21 NHTM đều thống nhất cao, cùng đồng hành, hưởng ứng chủ trương, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và đã có Công văn đăng ký tham gia và sẵn sàng nguồn lực 500 nghìn tỷ đồng cho chương trình. Mới đây, NHNN đã cùng đại diện các Bộ và 21 NHTM tìm hiểu các khó khăn, vướng mắc để có những đề xuất giải pháp kịp thời đưa chương trình này nhanh đi vào cuộc sống.

Tại sự kiện Chuyển đổi số ngành Ngân hàng năm 2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh đây là một hành động nhân văn. Mặc dù nguồn vốn này chưa thấm vào đâu so với nhu cầu đầu tư hạ tầng, công nghệ số quốc gia nhưng đó là tấm lòng của ngành Ngân hàng. Đặc biệt là tạo ra động lực và cảm hứng cho các doanh nghiệp làm tích cực hơn. Và kéo theo nó là hàng loạt các ngành nghề hỗ trợ cho các lĩnh vực này có cơ hội phát triển, tạo công ăn việc làm cho người dân.

Đến kỳ vọng và đột phá…

Những nguồn lực nội sinh của các TCTD dành cho nền kinh tế hứa hẹn sẽ có những đột phá mới khi Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng vừa ban hành Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng thực hiện Chiến lược Quốc gia về phòng chống lãng phí đến năm 2035 (Quyết định 2860/QĐ/NHNN ngày 22/7/2025). Mục tiêu Kế hoạch hành động đã được vạch rõ nhằm ngăn chặn, đẩy lùi lãng phí, góp phần quản lý, sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính, tài sản để thực hiện các giải pháp điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngành Ngân hàng; góp phần thúc đẩy, phát triển kinh tế - xã hội. Kế hoạch hành động xác định rõ các nội dung công việc cụ thể, trách nhiệm của các đơn vị thuộc NHNN Việt Nam, các TCTD, tổ chức tài chính và doanh nghiệp do NHNN quản lý trong việc tổ chức triển khai thực hiện Chiến lược.

Theo đó, NHNN tiếp tục sẽ xây dựng tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là người đứng đầu các cấp đủ phẩm chất, năng lực, uy tín ngang tầm nhiệm vụ trong điều kiện mới. Xây dựng văn hóa phòng, chống lãng phí, đưa thực hành tiết kiệm, chống lãng phí thành tự nguyện, tự giác, trở thành thói quen, nhiệm vụ hàng ngày từ trong sinh hoạt của mỗi cá nhân đến văn hóa tiết kiệm, chống lãng phí tại các đơn vị thuộc NHNN, các TCTD, tổ chức tài chính, doanh nghiệp có vốn nhà nước do NHNN quản lý.

Để tối ưu hóa vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp do NHNN quản lý, NHNN sẽ chỉ đạo các TCTD tiếp tục triển khai hiệu quả các Đề án cơ cấu lại, Chiến lược phát triển, Kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp đã được phê duyệt. Trong đó cần đổi mới mô hình quản trị theo hướng hiện đại, phù hợp với thông lệ quốc tế; sắp xếp, tinh gọn bộ máy, tập trung tái cấu trúc bộ máy quản lý hiệu lực, hiệu quả, giảm số lượng người lao động và nâng cao hiệu quả làm việc; nâng cao khả năng cạnh tranh tại thị trường trong nước và thị trường quốc tế… đảm bảo phát triển theo quy luật thị trường có sự quản lý của nhà nước; nâng cao khả năng ứng phó, chống chịu các cú sốc kể cả bên trong và bên ngoài.

Cùng với việc nâng cao hiệu quả hoạt động, sử dụng vốn tại các doanh nghiệp có vốn nhà nước, NHNN cũng đang tạo tiền đề cho các TCTD khác tiết giảm chi phí nâng cao năng lực cạnh tranh và hỗ trợ nền kinh tế thông qua việc tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính. Trong đó, bên cạnh việc kiểm soát chặt chẽ việc ban hành các quy định TTHC NHNN sẽ thường xuyên rà soát, đánh giá TTHC trong quá trình thực hiện, loại bỏ các thủ tục rườm rà, chồng chéo, gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp. Đồng thời cắt giảm, đơn giản hóa các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh, loại bỏ các quy định không hợp pháp, không cần thiết, không hợp lý, bảo đảm thực chất. Nghiên cứu, đề xuất giải pháp tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế, chính sách, TTHC, thông qua tăng cường đối thoại, lấy ý kiến người dân, doanh nghiệp...

Chuyển đổi số tiếp tục được đẩy mạnh gắn với bảo đảm an ninh, an toàn theo Nghị quyết số 57/NQ-TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị; Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh điện tử và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số Quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030. NHNN cũng đang thúc đẩy xây dựng và phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số với việc triển khai Hệ thống dịch vụ công toàn trình để nâng cao trải nghiệm khách hàng (giao dịch 24/7, mọi lúc mọi nơi), tiết kiệm thời gian và chi phí.

Song song với đó, NHNN cũng tạo điều kiện tiết giảm chi phí cho người dân và doanh nghiệp cũng như chính các TCTD thông qua việc triển khai xây dựng Đề án Cơ sở dữ liệu quốc gia về khách hàng ngành Ngân hàng. Xây dựng Đề án Cơ sở dữ liệu dùng chung ngành Ngân hàng. Chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị đẩy nhanh tiến độ triển khai tích hợp ứng dụng VNeID để tạo sự tiện lợi cho khách hàng trong quá trình cung ứng dịch vụ. Đây là cơ sở để các TCTD tăng cường ứng dụng công nghệ mới để nâng cao chất lượng, sức cạnh tranh của sản phẩm dịch vụ, hàng hóa, tiết kiệm chi phí sản xuất kinh doanh và chi phí quản lý; nâng cao năng lực tài chính từ đó gia tăng nội lực hỗ trợ nền kinh tế.

Minh Ngọc