Chân dung tân Thủ tướng trẻ tuổi nhất lịch sử Thái Lan

Bà Paetongtarn Shinawatra được Hạ viện bầu làm tân Thủ tướng Thái Lan ở tuổi 37 ngày 16/8/2024. Người đứng sau bà trong ảnh là cựu Thủ tướng bị phế truất Srettha Thavisin. Ảnh: Bangkok Post,

Thường được biết đến tại Thái Lan với biệt danh Ung Ing, bà Paetongtarn sinh năm 1987 và là con gái út trong số 3 người con của cựu Thủ tướng Thái Lan Thaksin Shinawatra cùng người vợ Potjaman Damapong. Bà lớn lên tại Bangkok và từng theo học tại các trường tư thục ở trung tâm thành phố bao gồm Saint Joseph Convent School and Mater Dei School.

Bà Paetongtarn đã được tiếp xúc với chính trị từ khi còn rất nhỏ và bắt đầu theo cha mình đi tới nhiều nơi, đặc biệt là sau khi ông Thaksin trở thành Ngoại trưởng Thái Lan. Chia sẻ trước truyền thông hồi tháng 3/2024, bà cho biết: “Khi tôi 8 tuổi, cha tôi tham gia chính trị. Kể từ đó, cuộc sống của tôi cũng gắn liền với chính trị”.

Bà Paetongtarn vẫn đang là sinh viên đại học vào năm 2006 khi ông Thaksin bị lật đổ khỏi ghế Thủ tướng Thái Lan trong cuộc đảo chính quân sự. Vào thời điểm đó, mẹ của bà đã gọi điện để thông báo rằng xe tăng đang xuất hiện trên đường phố và cha của bà – người đang ở nước ngoài tham dự Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, đã bị lật đổ. Bà nhớ lại quá khứ: “Tôi đã cảm thấy rất sợ hãi. Lúc đó tôi vẫn đang mặc đồng phục”.

Sau đó, bà cho biết đã phải đối mặt với nhiều sự thù ghét từ những người xung quanh có quan điểm phản đối ông Thaksin. Ở trong lớp, các giáo sư không che giấu thái độ của mình trong khi tại khuôn viên trường, sinh viên treo những tấm áp phích có hình ông Thaksin bị gạch chéo. Bà từng chia sẻ rằng: “Ở tuổi 20, bị vây hãm bởi sự thù ghét là một thử thách rất khó khăn”.

Sau khi tốt nghiệp cử nhân Khoa học Chính trị, Xã hội học và Nhân chủng học tại Đại học Chulalongkorn ỏ Bangkok năm 2008, bà sang Anh để học thạc sĩ quản lý khách sạn quốc tế tại Đại học Surrey. Sau khi tốt nghiệp bà trở về nước để làm việc cho đế chế kinh doanh của gia đình. Bà là cổ đông lớn và giám đốc của một số công ty gia đình, trong đó bao gồm SC Asset Corporation.

Bà Paetongtarn chính thức bước vào chính trường khi trở thành Chủ tịch Ủy ban Cố vấn về Sự tham gia và Đổi mới cho đảng Pheu Thai vào ngày 28/10/2021. Sau đó, bà đảm nhận vai trò người đứng đầu dự án Gia đình Pheu Thai vào ngày 20/3/2022. Bà được đề cử làm ứng cử viên của đảng cho chức Thủ tướng Thái Lan trong cuộc bầu cử năm 2023, được bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch Ủy ban Chiến lược Quyền lực mềm Quốc gia vào ngày 13/9/2023 và trở thành lãnh đạo đảng Pheu Thai vào ngày 27/10/2023.

Trong chiến dịch bầu cử của đảng Pheu Thai khi tìm cách thu hút sự ủng hộ của các cử tri, bà là một trong những người đi đầu. Bà thu hút được sự chú ý nhờ nghị lực và sự cống hiến của mình khi tham gia chiến dịch tranh cử trong khi mang thai và sinh con 2 tuần trước ngày bầu cử. Bà cũng thu hút được sự chú ý với sức trẻ và nguồn năng lượng nổi bật của mình trong bối cảnh nền chính trị Thái Lan có truyền thống thuộc về những chính trị gia nam giới có tuổi.

Tuy nhiên, bà Paetongtarn được đánh giá là người có ít kinh nghiệm chính trường khi chưa từng giữ một chức vụ chính thức trong chính phủ và cũng không có kinh nghiệm về hành chính. Do đó, các thách thức đang chờ đợi phía trước bà Paetongtarn khi tiếp nhận vị trí đứng đầu Chính phủ Thái Lan là rất lớn, đặc biệt là trong việc vực dậy nền kinh tế đang bị trì trệ cũng như giữ cân bằng cho nền chính trị đầy biến động của Thái Lan.

Sáng ngày 16/8, Chủ tịch Quốc hội Thái Lan Wan Muhamad Noor Matha triệu tập phiên họp toàn thể để bầu Thủ tướng mới. Tại phiên họp, Tổng Thư ký đảng Pheu Thai Sorawong Thiengthong đã đề cử bà Paetongtarn Shinawatra làm ứng cử viên Thủ tướng duy nhất của liên minh đảng cầm quyền.

Kết quả bỏ phiếu cho thấy bà Paetongtarn đã giành được 319 phiếu ủng hộ, 145 phiếu chống và 27 phiếu trắng. Để trở thành Thủ tướng Thái Lan, một ứng cử viên cần nhận được sự ủng hộ quá bán trong số 493 nghị sĩ trong Hạ viện, tức là tối thiểu 247 phiếu bầu. Với kết quả này, bà Paetongtarn vẫn cần sự phê chuẩn của Nhà vua Maha Vajiralongkorn để chính thức trở thành Thủ tướng Thái Lan.

Bà Paetongtarn sẽ là Thủ tướng trẻ nhất Thái Lan và là thành viên thứ 3 trong gia tộc Shinawatra nắm giữ chức vụ này sau cha bà là ông Thaksin Shinawatra và cô ruột là bà Yingluck Shinawatra.

Sự kiện bà Paetongtarn được bầu trở thành Thủ tướng Thái Lan diễn ra chỉ 2 ngày khi Tòa án Hiến pháp Thái Lan ngày 14/8 ra phán quyết bãi nhiệm Thủ tướng Srettha Thavisin, với cáo buộc ông vi phạm Hiến pháp liên quan tới các tiêu chuẩn đạo đức và liêm chính khi bổ nhiệm nhân sự nội các.

Ông Srettha Thavisin trở thành Thủ tướng Thái Lan thứ tư bị Tòa án Hiến pháp Thái Lan phế truất trong vòng 16 năm qua. Phó thủ tướng, Bộ trưởng Thương mại Phumtham Wechayacha đang đảm nhận chức vụ Thủ tướng lâm thời sau khi ông Srettha bị phế truất.

Ngân Hà