Chậm khai thác cát cho cao tốc, Chủ tịch Cần Thơ chỉ đạo 'nóng'

Chỉ đạo được ông Trần Văn Lâu – Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ đưa ra tại cuộc họp về tình hình khai thác cát phục vụ dự án thành phần 4 cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng, chiều 5/9.

Ông Ngô Thái Chân – Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) Cần Thơ cho biết, đã cấp 7 xác nhận cho nhà thầu khai thác các mỏ cát sông cho dự án thành phần 4, gia hạn 2 giấy phép khai thác. Tổng trữ lượng cát được cấp, gia hạn của 9 mỏ gần 9 triệu m3. Tới nay đã khai thác cấp cho dự án hơn 2,2 triệu m3 (đến hết ngày 2/9/2025). Về cát biển, đã được cấp cho doanh nghiệp mỏ cát biển trữ lượng 2 triệu m3. Tuy nhiên đến nay nhà thầu chưa triển khai, dự kiến ngày 10/9 mới khai thác.

Ông Ngô Thái Chân - Giám đốc Sở NN&MT Cần Thơ.

Theo giấy phép, tổng công suất cát được phép khai thác bình quân hơn 25.400 m3/ngày. Tuy nhiên, 5 mỏ khai thác chưa đạt công suất, 1 mỏ tạm ngưng và 1 mỏ chưa khai thác, dẫn đến công suất khai thác bình quân hiện tại từ 10.000 - 11.000 m3/ngày (bằng 40-43% công suất được phép). Với tình hình trên, ông Chân cho rằng, đến hết năm nay, tổng 9 mỏ cát chỉ cung ứng cho dự án thành phần 4 tối đa gần 3,3 triệu m3.

Theo Sở NN&MT Cần Thơ, đặc thù mỏ cát cuối nguồn sông Hậu nên lẫn nhiều bùn đất, cát mịn, việc khai thác, huy động thiết bị phương tiện khó khăn. Cùng đó, một số nhà thầu, đơn vị khai thác chưa chủ động, không đảm bảo cam kết về sản lượng và tiến độ, thiếu phương tiện. Công tác khai thác, vận chuyển cát thiếu nhịp nhàng, không hiệu quả. Mặc dù cơ quan chức năng chấn chỉnh, nhắc nhở nhiều lần nhưng nhà thầu, đơn vị khai thác chưa khắc phục.

Các nhà thầu được giao mỏ để khai thác theo cơ chế đặc thù chưa có đủ năng lực, kinh nghiệm nên phải thuê đơn vị khai thác, vận chuyển, việc phối hợp còn nhiều hạn chế. Việc vận chuyển cát đến công trình khó khăn do tàu lớn chở cát đến cửa sông nhỏ không vào được vì hệ thống cống ngăn mặn, phải bơm cát sang tàu nhỏ bên trong, làm chậm quá trình.

Theo các công ty, việc khai thác không đạt công suất do cát lẫn nhiều bùn, tốn nhiều chi phí, tăng giá khai thác, thiếu phương tiện.

Sở NN&MT Cần Thơ kiến nghị UBNDTthành phố chỉ đạo chủ đầu tư, các nhà thầu đẩy nhanh khai thác các mỏ cát sông chưa đạt công suất cấp phép, khẩn trương đưa mỏ cát biển vào khai thác phục vụ dự án. Chủ đầu tư tiếp tục đôn đốc, nhắc nhở các nhà thầu, doanh nghiệp khai thác không đảm bảo công suất sớm có giải pháp khắc phục, nếu không thì đề xuất biện pháp xử lý dứt điểm. Chủ động tìm kiếm thêm nguồn vật liệu để cung cấp cho dự án, có giải pháp kỹ thuật nhằm rút ngắn thời gian chờ lún, đẩy nhanh tiến độ.

Ông Trần Văn Lâu – Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ cho biết, việc chậm tiến độ khai thác cát có nguyên nhân chủ quan trong quản lý điều hành của sở ngành, chủ đầu tư chưa sát, chưa quyết liệt với các chủ mỏ, nhà thầu; chưa nắm tình hình kịp thời để tham mưu UBND thành phố chỉ đạo quyết liệt, xử lý mặc dù nhắc nhiều lần.

“Phải xác định đây dự án trọng điểm quốc gia, vốn đã phân bổ, nếu không giải ngân, phải trả vốn sẽ ảnh hưởng rất lớn. Chủ đầu tư, các sở ngành hết sức đeo bám, kiểm tra, báo cáo tiến độ hàng ngày. Trước đây tôi đã từng chỉ đạo nhưng tiến độ hiện nay không có gì tiến bộ, cả năm nay vẫn chậm, nếu quyết liệt thì không đến nỗi chậm như hiện nay, ít nhất cũng đạt 60-70% rồi. Không có lý do gì dừng lại, nên chỉ có cách bàn làm, đề cao kỷ luật kỷ cương, nếu cố tình không làm Ủy ban sẽ chỉ đạo thanh tra, công an vào cuộc, xử lý trách nhiệm”, ông Lâu nói.

Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trần Văn Lâu phát biểu chỉ đạo.

Lưu ý phải vì cái chung, vì sự phát triển đất nước, ông Lâu yêu cầu chủ đầu tư chọn nhà thầu phải đánh giá kỹ, tránh việc nhận mỏ rồi không làm, phương tiện không đảm bảo. Nếu thấy năng lực yếu, không làm được đừng nhận, để tìm người khác, đã nhận khó cũng phải làm. "Tránh tình trạng thấy có lời nhiều thì nhảy vô làm cho được, còn không thì để cho người khác, dự án có cầu có đường, vô làm cầu chứ đường không làm, chọn thịt nạc ăn còn mỡ chừa lại. Vậy rồi làm với ai”, ông Lâu gay gắt.

Đối với cát biển, ông Lâu đề nghị các đơn vị hoàn thiện thủ tục, đảm bảo phương tiện, đăng kiểm đầy đủ để khai thác. Các mỏ cát sông nếu đảm bảo điều kiện mạnh dạn nâng công suất…

“Thời gian còn lại rất ngắn, trong khi thời gian gia tải không rút lại được. Quyết liệt từng ngày, không thể chậm nữa, chậm nữa không thể bù lại được, gói thầu nào chậm, trách nhiệm không cao đề nghị cắt, chuyển nhà thầu khác”, ông Lâu nhấn mạnh.

Cảnh Kỳ