Cảnh báo về sự nguy hiểm khi học sinh tự chế pháo nổ

Tuyên truyền phòng chống tàng trữ, vận chuyển, sử dụng các loại pháo nổ, pháo tự chế tại Trường THPT Kim Liên (Nam Đàn – Nghệ An). Ảnh: TG

Tết Nguyên đán là thời gian để mọi người sum vầy, đón chào những khoảnh khắc ấm áp bên bạn bè, người thân, nhưng không ít gia đình đã phải đối mặt với nỗi đau lớn từ những vụ tai nạn do pháo nổ tự chế. Những vụ việc liên tiếp xảy ra trong thời gian qua đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự nguy hiểm khi học sinh và thanh thiếu niên tự chế tạo và sử dụng pháo nổ trái phép, gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng.

Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và Internet, việc học sinh tiếp cận các thông tin về chế tạo pháo nổ trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Các video, bài viết hoặc hội nhóm chia sẻ cách chế tạo pháo xuất hiện tràn lan trên các nền tảng mạng xã hội như YouTube, Facebook, TikTok…

Những nội dung này không chỉ dễ dàng tiếp cận mà còn được trình bày một cách hấp dẫn, lôi cuốn, khiến học sinh tò mò và có thể làm theo mà không hiểu rõ hậu quả. Ngoài ra, chúng thường thiếu những cảnh báo về hiểm họa, khiến nhiều học sinh mạnh dạn thử nghiệm mà không lường trước được sự nguy hiểm.

Hóa chất được sử dụng trong việc chế tạo pháo nổ chủ yếu là các chất dễ cháy nổ như kali clorat, lưu huỳnh, bột nhôm… Những chất này chỉ cần một sai sót nhỏ trong quá trình trộn lẫn, thiếu kinh nghiệm xử lý hóa chất có thể gây ra những vụ nổ lớn, gây thương tích nặng nề cho những người xung quanh. Việc mua bán hóa chất trên mạng ngày nay lại càng trở nên dễ dàng, không bị kiểm soát chặt chẽ.

Một học sinh chỉ cần vài cái click chuột có thể tìm thấy các địa chỉ bán hóa chất mà không bị kiểm tra độ tuổi hay mục đích sử dụng. Điều này đồng nghĩa với việc một học sinh THCS, thậm chí mới chỉ 13 - 14 tuổi, có thể dễ dàng mua được nguyên liệu để chế tạo pháo.

Không ít trường hợp học sinh đã phải trả giá đắt cho sự tò mò này. Những vụ tai nạn đau lòng xảy ra khi các em tự chế pháo đã để lại hậu quả nặng nề. Các ca bỏng nặng, tổn thương cơ thể nghiêm trọng, thậm chí là tử vong đã xảy ra, khiến gia đình và cộng đồng phải gánh chịu nỗi đau vô cùng lớn.

Những vết thương do pháo nổ gây ra không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống mà còn ảnh hưởng đến tâm lý, khiến các nạn nhân phải sống trong nỗi đau dai dẳng cả về thể xác lẫn tinh thần. Những gia đình có con em bị thương hoặc tử vong trong những vụ tai nạn như vậy sẽ phải gánh chịu nỗi mất mát không thể nào xóa nhòa, đồng thời phải đối mặt với chi phí điều trị lớn, ảnh hưởng đến cuộc sống và tương lai của cả gia đình.

Chưa hết, xã hội cũng phải đối mặt với hệ quả nặng nề từ những vụ tai nạn liên quan đến pháo nổ. Những vụ nổ này không chỉ gây thiệt hại về người mà còn kéo theo các chi phí y tế và hỗ trợ an sinh xã hội. Gánh nặng về mặt tài chính và nguồn lực chăm sóc, điều trị cho các nạn nhân là rất lớn. Chính vì vậy, việc ngăn chặn tình trạng học sinh tự chế pháo nổ không chỉ là trách nhiệm của gia đình và nhà trường mà còn của toàn xã hội.

Thực tế cho thấy, nhiều học sinh tự chế pháo nổ vì sự tò mò, thiếu hiểu biết hoặc muốn thể hiện bản thân với bạn bè. Đây là những hành động nguy hiểm có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng nếu không có sự giám sát và can thiệp kịp thời từ gia đình, nhà trường và xã hội.

Thế nên, vai trò của gia đình trong việc giám sát và giáo dục con cái là vô cùng quan trọng. Cha mẹ cần thường xuyên quan tâm đến con cái, trò chuyện, chia sẻ và lắng nghe những thắc mắc của các em. Nếu không có sự giám sát chặt chẽ, các em rất dễ tiếp cận những thông tin độc hại trên mạng và bắt chước làm theo mà không hề nhận thức được nguy hiểm.

Bên cạnh đó, nhà trường cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của học sinh về các mối nguy hiểm tiềm ẩn trong cuộc sống. Các giáo viên không chỉ dạy kiến thức mà còn cần trang bị cho học sinh các kỹ năng sống cần thiết.

Những buổi tuyên truyền, giáo dục về an toàn, phòng chống tai nạn liên quan đến pháo nổ có thể giúp học sinh nhận thức rõ hơn về các mối nguy hiểm. Việc lồng ghép các kiến thức về an toàn vào chương trình giảng dạy sẽ giúp học sinh hiểu rõ hơn về sự nguy hiểm của việc chế tạo pháo và các phản ứng hóa học dễ gây nổ.

Chính quyền và các cơ quan chức năng cũng cần vào cuộc mạnh mẽ hơn trong việc kiểm soát các hành vi vi phạm liên quan đến chế tạo pháo nổ, đồng thời xử lý nghiêm những hành vi quảng cáo, bán các công thức chế tạo pháo trên các nền tảng mạng xã hội.

Những chiến dịch tuyên truyền cộng đồng, đặc biệt là những câu chuyện thật về các vụ tai nạn do pháo nổ, cần được thực hiện để nâng cao nhận thức của xã hội về vấn đề này. Tiếng chuông cảnh tỉnh từ những vụ tai nạn đau lòng không chỉ là lời nhắc nhở cho gia đình, nhà trường mà còn là lời cảnh tỉnh cho toàn xã hội. Việc bảo vệ học sinh khỏi những nguy cơ tiềm ẩn như chế tạo pháo nổ không phải là trách nhiệm của riêng ai.

Bùi Minh Tuấn (Trường THPT Kim Liên - Nam Đàn - Nghệ An)